بهرغم اعلام تک‌رقمی‌شدن نرخ تورم نقطه به نقطه در آذرماه از سوی مرکز آمار ایران، ولی مستندات این مرکز از گرانی‌های ۳۰ تا ۵۵درصدی کالاها و خدمات مصرفی حساس و استراتژیک در دو سال اخیر خبر می‌دهد.
دولت تدبیر و امید در دو سال فعالیت خود بارها اعلام کرده که کاهش نرخ تورم از دستاوردهای مهم اقتصادی آنها بوده و توانسته‌اند در این مدت نرخ تورم را از 40درصد به حدود 13 درصد کاهش دهند، اما با وجود چنین دستاوردی، کاهش نرخ تورم در زندگی روزمره مردم قابل لمس نیست، به طوری که فعالان بازار همواره از کاهش قدرت خرید مردم و نبود تقاضا سخن می‌گویند. گرچه این موضوع بارها مطرح شده است و کارشناسان مختلف نظراتی در این زمینه ارائه کرده‌اند، اما همواره مسئولان دولتی و بانک مرکزی درباره کاهش نرخ تورم و قابل لمس نبودن آن در زندگی مردم توضیحاتی داده و اعلام کرده‌اند که کاهش نرخ تورم به معنای کاهش قیمت‌ها نیست بلکه آهنگ رشد قیمت‌ها در بازار کند شده است و این موضوع نباید با کاهش قیمت‌ها اشتباه شود.
همچنین به استناد آمارهای مرکز آمار ایران و بانک مرکزی، نرخ تورم روند کاهنده داشته و نزولی است، اما این سؤال مطرح است که چرا این روند در زندگی روزمره مردم و مواجه با قیمت کالاها در بازار قابل لمس نیست و مردم همچنان برای تأمین مایحتاج زندگی خود با مشکلاتی مواجه هستند و با وجود کاهش نرخ تورم، قیمت کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم بدون توجه به آن، روند افزایشی خود را ادامه می‌دهند و گویا بازار از روند کاهنده نرخ تورم تبعیت نمی‌کند. مهدی تقوی کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه در این زمینه معتقد است وقتی نرخ تورم از 40 درصد به ۱۲ درصد کاهش می‌یابد، به معنای ارزان شدن قیمت‌ها نیست، به این معنا‌ست که قبلاً که افزایش قیمت‌ها 40 درصد بود، در حال حاضر به ۱۲درصد رسیده است.
وی می‌افزاید: یعنی مردم کالاها را در شرایط فعلی ۱۲ درصد گران‌تر از پارسال می‌خرند در حالی که قبلاً 40درصد گران‌تر می‌خریدند. این در حالی است که اگر نرخ تورم منفی شود، قیمت‌ها کاهش می‌یابد. تورم مثبت به معنای کاهش قیمت نیست، بلکه به معنای افزایش قیمت است، تورم منفی به معنای کاهش قیمت‌ها‌ست. این اقتصاددان می‌گوید: به عبارت دیگر، سرعت افزایش قیمت‌ها کاهش یافته است. اگر نرخ تورم 40درصد بود، به این معنا بود که قدرت خرید مردم 40 درصد کاهش می‌یابد اما هم‌اکنون که ۱۲ درصد است، یعنی قدرت خرید مردم ۱۲ درصد کاهش یافته است.
نرخ تورم در برخی اقلام غذایی اساسی بالای 30 درصد
اما هفته گذشته مرکز آمار ایران از تک‌رقمی شدن نرخ تورم نقطه به نقطه در آذر ماه خبر داد و اعلام کرد که نرخ تورم هم در این ماه به 6/12 درصد کاهش یافته است. بهرغم اینکه گزارش مرکز آمار از کاهش متوسط نرخ تورم در سبد انواع کالاها و خدمات مصرفی مردم خبر می‌دهد، ولی بررسی جزئیات نرخ تورم در گروه کالاها و خدمات مهم مصرفی مردم در دو سال اخیر نشان از رشد قابل توجه قیمت‌ها در کالاها و خدمات اساسی مردم دارد، به‌گونه‌ای که تورم حدود 55درصدی را هم در برخی کالاها در دولت روحانی شاهد بودیم. نکته قابل تأمل در این باره کاهش قیمت‌های جهانی مواد اولیه در بسیاری از این کالاها است که بر خلاف جریان اقتصاد جهانی گران شده‌اند کالاهایی مانند خوراکی و روغن، شیر خشک و... از این دسته‌اند و تأسف‌بارتر آنکه اغلب کالاهایی که با تورم بالا مواجه هستند در سبد خانوار قابل حذف نیستند که مهم‌ترین کالاهای با تورم شاخه خوراکی‌ها، میوه و سبزیجات است.
به گزارش تسنیم، با بررسی افزایش دوساله نرخ تورم از آذر ماه 92 تا آذرماه 94 در برخی از مهم‌ترین کالاها و خدمات مصرفی مردم بر اساس جداول مرکز آمار ایران به این نتیجه می‌رسیم، متوسط نرخ تورم در خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در آذرماه امسال 5/10 درصد و آذر ماه سال گذشته 14 درصد اعلام شده و نرخ تورم در برخی اقلام غذایی اساسی نشان از تورم بالای 30 درصد در این گروه کالایی دارد. بر اساس مستندات مرکز آمار ایران، نرخ تورم در میوه و خشکبار در این دو سال بالای 32 درصد بوده و نرخ تورم نان و غلات هم به 2/28 درصد رسیده است، این در حالی است که نرخ تورم دوساله در محصولات خوراکی طبقه‌بندی نشده نیز 2/30 درصد گزارش شده است.
بر اساس این آمار، متوسط نرخ تورم در شیر، پنیر و تخم‌مرغ طی این دو سال 7/26 درصد، سبزیجات 8/25 درصد، قندوشکر و شیرینی‌ها 27 درصد، روغن‌ها و چربی‌ها بالای 20 درصد و گوشت قرمز و سفید هم حدود 16 درصد بوده است. گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد نرخ تورم دو ساله در کالاهای غیر‌خوراکی و خدمات بالای 32 درصد بوده و در این گروه کالایی، آب، برق و سوخت با تورم 55 درصد رکورد شکسته است.
در حالی نرخ تورم در خوراکی‌ها حول و حوش 30 درصد بوده که مردم در این دو سال در برخی خدمات اساسی متحمل فشارهای بیشتری از ناحیه گرانی شدند. بهرغم تمامی اظهاراتی که از سوی مسئولان در خصوص کاهش هزینه بهداشت و درمان مطرح می‌شود، ولی گزارش مرکز آمار ایران حاکی است، نرخ خدمات بهداشت و درمان در این دو سال تورم 42 درصد رشد داشته است که پس از سوخت در رتبه دوم قرار دارد. بر اساس این گزارش، نرخ تورم دو ساله در خدمات حمل و نقل به 36 درصد و در هتل و رستوران به 4/35 درصد رسیده و در نرخ خدمات آموزش هم شاهد تورم بالای 33 درصد بودیم. گزارش مرکز آمار ایران حاکی است، نرخ تورم در بخش مسکن و اجاره در این دو سال حدود 32 درصد، پوشاک و کفش 30 درصد و در بخش تفریح و فرهنگ هم به حدود 29 درصد رسیده است. تورم مبلمان و لوازم‌خانگی هم حدود 22 درصد اعلام شده است.
پژویان: حل مشکلات به صورت مقطعی
جمشید پژویان، استاد دانشگاه نیز از خلف وعده دولت انتقاد می‌کند و می‌گوید: دولت یازدهم هیچ برنامه مناسبی برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور ندارد. همه انتظار داشتند دولت روحانی با اجرای برنامه‌هایی منسجم وضعیت اقتصاد را درست کند اما متأسفانه در عمل هیچ اتفاق خاصی نیافت و فقط شک مردم نسبت به دولت بیشتر شد و هزینه‌های زندگی هر روز افزایش پیدا کرد. وی می‌افزاید: کشور یک قرن است که نیازمند سیاست‌های اقتصادی ساختاری است اما هنوز دولت‌ها این موضوع را اجرایی نکرده‌اند.
این کارشناس اقتصادی به طرح‌های تحریک تقاضای دولت در سطح بازار اشاره کرده و می‌افزاید: یکی از این طرح‌ها برای رهایی صنعت خودرو از رکود و دیگری هم خرید کالای ایرانی بود که به نظر من سیاست‌های غلطی بودند.
