کارنامه ۴ساله روحانی در بازار کار+نمودار

سرانجام دولت یازدهم هم به پایان رسید و دوره دوم مدیریت اجرایی رئیس جمهور روحانی از روز گذشته با دریافت حکم تنفیذ از رهبر انقلاب رسما آغاز شد. موضوع بیکاری که طی چند سال گذشته به یک بحران در اقتصاد ایران تبدل شده، همواره یکی از ماموریت‌های مقام معظم رهبری به روسای جمهور بوده است؛ آن طور که علاوه بر تاکیدات مکرر  برای کاهش بیکاری، غالب شعارهای سالانه با رویکرد افزایش تولید و اشتغال بوده است.

اما اکنون که دوره نخست ریاست جمهوری روحانی(از مرداد ۹۲ تا مردا ۹۶) به پایان رسید، بررسی شاخص‌های بازار کار به ویژه سه شاخص وضعیت مشارکت اقتصادی، نرخ بیکاری و تعداد شاغلان در چهار سال گذشته تقریبا یک وضعیت خنثی را در این بازار روایت می‌کنند.

نرخ مشارکت به مجموع جمعیت شاغل و بیکار «در سن کار» گفته می‌شود و یکی از شاخص‌هایی است که در بررسی‌های وضعیت بازار کار باید مورد توجه قرار گیرد. بر همین اساس، نرخ مشارکت در کل کشور از ۳۷.۴ درصد در سال پایانی دولت دهم، به۳۹.۴ درصد در سال پایانی دوره نخست ریاست جمهوری روحانی افزایش یافت که به معنای افزایش جمعیت فعال اقتصادی است.

نرخ مشارکت اقتصادی در دولت یازدهم 

شرح

۱۳۹۱

(سال پایانی دولت دهم)

۱۳۹۲

۱۳۹۳

۱۳۹۴

۱۳۹۵

کل

۳۷.۴

۳۷.۶

۳۷.۲

۳۸.۲

۳۹.۴

شهری

۳۶.۵

۳۶.۹

۳۶.۵

۳۷.۵

۳۸.۹

روستایی

۴۰.۰

۳۹.۷

۳۹.۱

۴۰.۰

۴۱.۰

 

 

هر چند نرخ مشارکت اقتصادی در دولت روحانی با رشد ۲ درصد مثبت بود؛ اما در مقابل نرخ بیکاری در دولت روحانی هر سال نسبت به سال قبل با افزایش رو به رو بوده است؛ البته این نرخ در سال پایانی دولت دهم ۱۲.۱ درصد بود که در نخستین سال آغاز به کار دولت یازدهم یعنی سال ۹۲ به میزان ۱.۷ درصد کاهش داشت؛ اما در سال‌های ۹۳، ۹۴ و ۹۵ نوک پیکان نرخ بیکاری مجدد روند صعودی به خود گرفت و از ۱۰.۴ درصد در سال ۹۲ به ۱۲.۴ درصد در سال ۹۵ رسید.

نرخ بیکاری در دولت یازدهم

شرح

۱۳۹۱

(سال پایانی دولت دهم)

۱۳۹۲

۱۳۹۳

۱۳۹۴

۱۳۹۵

کل

۱۲.۱

۱۰.۴

۱۰.۶

۱۱.۰

۱۲.۴

شهری

۱۳.۸

۱۱.۸

۱۱.۶

۱۲.۲

۱۳.۷

روستایی

۸.۲

۷.۰

۷.۹

۸.۱

۸.۹

 
 

شاخص‌ نرخ بیکاری در «جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال کشور» نیز، از افزایش نرخ بیکاری در این گروه سنی حکایت دارد. البته روحانی در سال نخست مدیریت خود باز هم در کاهش نرخ بیکاری در این گروه سنی نسبت به سال پایانی دولت قبل توفیق داشت و توانست نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال را ۲.۸ درصد کاهش دهد و از ۲۶.۸ درصد در سال ۹۱ به ۲۴ درصد در سال ۹۲ برساند؛ اما این نرخ از سال ۹۳ مجدد افزایش یافت. نرخ بیکاری در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ در کل کشور در سال ۹۳ به ۲۵.۲ درصد، در سال ۹۴ به ۲۶.۱  درصد و در سال ۹۵ نیز به ۲۹.۲ درصد افزایش یافت.

نرخ بیکاری جوانان۱۵ تا ۲۴ سال

شرح

۱۳۹۱

(سال پایانی دولت دهم)

۱۳۹۲

۱۳۹۳

۱۳۹۴

۱۳۹۵

کل

۲۶.۸

۲۴.۰

۲۵.۲

۲۶.۱

۲۹.۲

شهری

۳۱.۴

۲۸.۲

۲۸.۵

۲۹.۳

۳۲.۳

روستایی

۱۸.۴

۱۶.۱

۱۸.۸

۲۰.۰

۲۲.۵

 
به این ترتیب بررسی جمعیت فعال اقتصادی، جمعیت بیکار و جمعیت شاغل در چهار ساله نخست مدیریت روحانی نشان می‌دهد، جمعیت مشارکت اقتصادی (فعال) از ۲۳ میلیون و ۸۳۴ هزار و ۵۵۲ نفر در سال ۹۲ به ۲۵ میلیون و ۷۹۱ هزار و ۴۵۰ نفر در سال ۹۵ رسیده است که حدود یک میلیون و ۹۵۷ هزار نفر افزایش داشته است.
 
همچنین جمعیت بیکار کشور که در سال نخست دولت یازدهم یعنی ۱۳۹۲ بالغ بر ۲ میلیون و ۴۸۸ هزار نفر بود، در سال پایانی دولت به ۳ میلیون و ۲۰۳ هزار و ۳۹۸ نفر رسید؛ به عبارتی در دولت یازدهم بیش از ۷۱۵ هزار نفر به جمعیت بیکار کشور اضافه شد.
 
هر چند جمعیت بیکار در این سالها افزایش داشت؛ اما نگاهی به آمار جمعیت شاغل کشور نیز حاکی از رشد این جمعیت دارد؛ به طوری که این جمعیت در سال ۱۳۹۲ بیش از ۲۱ میلیون ۳۴۶ هزار نفر بود که در سال ۱۳۹۵ با یک میلیون و ۲۴۱ هزار و ۸۷۲ نفر افزایش به ۲۲ میلیون و ۵۹۹ هزار نفر رسید.
 
جدول تغییرات جمعیت فعال، بیکار و شاغل در دولت روحانی
 

سال

جمعیت فعال اقتصادی

جمعیت بیکار

جمعیت شاغل

۹۱

۲۳۴۷۶۴۶۲

۲۸۴۸۲۳۷

۲۰۶۲۸۲۲۶

۹۲

۲۳۸۳۴۵۵۲

۲۴۸۸۳۷۲

۲۱۳۴۶۱۸۰

۹۳

۲۳۸۱۸۴۶۹

۲۵۱۴۱۶۶

۲۱۳۰۴۳۰۳

۹۴

۲۴۷۰۱۱۷۷

۲۷۲۹۰۹۲

۲۱۹۷۲۰۸۵

۹۵

۲۵۷۹۱۴۵۰

۳۲۰۳۳۹۸

۲۲۵۸۸۰۵۲