تحریم‌ها موجب کاهش نفوذ آمریکا در نظام مالی دنیا

 یک مقام سابق آمریکایی در تحلیلی نوشته «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا و کنگره این کشور با استفاده نامناسب از تحریم‌ها سودمندی این تدابیر تنبیهی را تضعیف خواهند کرد. 

«جارت بلنک»، مسئول سابق امور هماهنگی برجام در وزارت خارجه آمریکا در یادداشتی در «وال‌استریت‌ژورنال»  نوشته ترامپ از زمان ورود به کاخ سفید تردیدی در تهدید به اعمال تحریم علیه کشورهایی نظیر ونزوئلا و کره شمالی نداشته است.

این روزنامه افزوده است: «تحریم‌ها ابزارهای سودمندی هستند اما این خطر وجود دارد که آقای ترامپ و اعضای دو حزب در کنگره، آنها را کم‌اثرتر کنند.»

«بلنک»، مدعی شده اثرگذاری تحریم‌های آمریکا به دلیل جایگاه ویژه‌ای است که این کشور در مبادلات مالی بین‌المللی دارد. 

وی می‌نویسد: «با آنکه تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا تقریباً با آمریکا برابری می‌کند، تحریم‌های اتحادیه اروپا آثار مخرب کمتری دارند. این اثرگذاری از جایگاه محوری آمریکا در مبادلات بین‌المللی مالی و به ویژه از کنترل این کشور بر شبکه‌های نامرئی‌ای که پول از طریق آن در سراسر جهان جابجا می‌شود، ناشی می‌شود.»

این کارشناس مسائل تحریمی، علی‌رغم این نوشته جایگاه آمریکا در نظام بانکداری بین‌المللی ممکن است همانند جایگاهش در سطح گسترده‌تر نظام بین‌المللی از دست برود. 

«بلنک» نوشته بانک‌ها، دولت‌ها و تنظیم‌کنندگان مالی با صرف وقت و هزینه‌های مالی لازم می‌توانند در این شبکه انتقال پول در جهان تغییر ایجاد کنند. او نوشته است: « تا کنون انگیزه‌های کافی برای انجام چنین تغییراتی وجود نداشته‌اند اما در صورتی که آمریکا از جایگاهش سوءاستفاده کند آنها در این تصمیم خود تجدید نظر خواهند کرد.»

   او نوشته است: «سیاست‌گذاران و تنظیم‌کنندگان مالی در آمریکا از مدتها پیش درباره این خطر هشیار بوده‌اند. آنها در اعمال تحریم‌های جدید این موضوع را در نظر گرفته‌اند و همکاری نزدیکی با بانک‌های خارجی داشته‌اند تا اطمینان حاصل کنند که مبادلات آنها مجاز است.»

مقام سابق وزارت خارجه آمریکا در ادامه تصریح کرده است: 

«به نظر می‌رسد در تحریم‌های جدید علیه ایران، روسیه و کره شمالی که با حمایت گسترده نمایندگان کنگره تصویب شده و به امضای ترامپ رسید، این احتیاط‌های دولت آمریکا کنار گذاشته شد.

تحریم‌های جدید اثر اندکی برای تغییر نوع مبادلات بازرگانی مجاز با کشورهای هدف دارند. کارکرد اصلی این قانون این است که ابتکار عمل برای رفع تحریم‌ها را از کاخ سفید به کنگره منتقل می‌کند.

کنگره آمریکا، به صورت تاریخی، اعمال تحریم‌ها را از برداشتن آنها جذاب‌تر می‌داند. تحریم‌ها عموماً دشمنان را هدف قرار می‌دهند، بنابراین حتی اگر کشوری در سیاست‌هایی که آغازگر تحریم‌ها بوده‌اند تغییر ایجاد کند، باز هم میان آن کشور و آمریکا مشکلاتی وجود خواهند داشت. به همین دلیل برخی از اعضای کنگره وسوسه می‌شوند مسائل باقی‌مانده را به عنوان دلیلی برای پابرجا نگاه داشتن آن تحریم‌ها عَلَم کنند.»

مقام سابق وزارت خارجه آمریکا تصریح کرده تفویض اختیارات رفع تحریم‌ها به کنگره باعث می‌شود استفاده از این تدابیر به عنوان ابزارهایی برای دستیابی به اهداف در مذاکرات بین‌المللی، دشوارتر شود.

او نوشته برای کسانی که نگرانی دخالت ادعایی روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری سایر کشورها هستند، اعطای اختیار تصمیم‌گیری درباره تحریم‌ها به کنگره ممکن است نوعی پیشرفت به نظر برسد، اما برای بانک‌ها، دولت‌ها و تنظیم‌کنندگان مالی در خارج از آمریکا این موضوع بیانگر آن است که گویا واشنگتن قصد دارد تحریم‌ها را از ابزارهایی برای دست‌یابی به اهداف خاص به لکه‌های ننگ دائمی تبدیل کند. این موضوع باعث می‌شود آنها انگیزه‌های بیشتری برای خروج از نظام بانکی آمریکا داشته باشند.» 

«جارت بلنک» همچنین با اشاره به تهدیدهای پر سر و صدای ترامپ برای خارج کردن آمریکا از برجام، نوشته است: «آمریکا بر سر اینکه برنامه هسته‌ای ایران مشکل‌ساز است اجماع بین‌المللی ایجاد کرد. شریکان اروپایی و آسیایی علی‌رغم تحمل ضربات اقتصادی، به نحو مناسب در این باره اقدام کرده و به مذاکره برای رسیدن به توافق [هسته‌ای با ایران] کمک کردند. اگر آمریکا نتواند لجبازی را کنار بگذارد، همان شرکا احتمالاً از قدرت مالی آمریکا دست‌کم به همان اندازه تهدیدهای برنامه هسته‌ای ایران، احساس خطر خواهند کرد.»

او در پایان تأکید کرده است: «در زمانه‌ای که ثبات و اعتبار آمریکا آشکارا توسط برخی از متحدان نزدیکش مورد سوال قرار می‌گیرد، تهدیدهای ناشی از دائمی بودن تحریم‌ها باعث جلب توجهات بیشتر به سمت مخاطرات وابستگی به نظام مالی آمریکا می‌شوند. اهمیت آمریکا به عنوان یک کانون مالی در عرصه بین‌المللی یک شبه از بین نخواهد رفت، نفوذ تحریم‌های آمریکا هم همینطور؛ اما اگر آمریکا به عنوان ناظری غیرقابل اعتماد دیده شود باید منتظر فرسایش کند و بی‌وقفه نقش و نفوذ این کشور باشیم.»