دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا صادرات نفت ایران را هدف قرار داده، اما تحریم‌های آمریکا به تنهایی برای قطع کامل درآمد‌های نفتی ایران کافی نیست.
به گفته الن میلیگان، کارشناس مسائل نفتی، ارائه تخفیف، معاملات تهاتری و قاچاق نفت، و حتی غیرفعال کردن سیستم‌های ردگیری نفتکش‌ها از جمله راه‌هایی است که ایران ممکن است از آن‌ها برای حفظ حدود ۸۰۰ هزار بشکه از صادرات نفت خود بعد از اجرای تحریم‌های آمریکا در ماه نوامبر استفاده کند.
هرچند تحریم‌ها لطمه قابل توجهی به فروش نفت ایران خواهد زد، اما فروش نفت به میزان کمتر از یک میلیون بشکه نیز تا حدی می‌تواند از تبعات منفی تحریم‌ها از جمله کاهش شدید ارزش پول ملی و افزایش تورم بکاهد.
چین، ترکیه و هند احتمالا همچنان به خرید نفت از ایران ادامه خواهند داد، در حالی که دیگر مشتریان عمده نظیر ژاپن، کره جنوبی و کشور‌های اروپایی از همین حالا قطع خرید نفت از ایران را آغاز کرده اند.
ترامپ پس از خروج یک طرفه از توافق برجام در ماه می، به دنبال وارد ساختن فشار حداکثری به تهران است. رئیس جمهوری آمریکا می‌خواهد صادرات نفت ایران را متوقف سازد تا رهبران این کشور را وادار به نشستن پای میز مذاکره نماید و توافقی جدید با هدف محدود کردن نفوذ ایران در منطقه با این کشور منعقد کند.
در دور قبلی تحریم ها، ایران توانست از طریق غیرفعال کردن سیستم‌های ردیابی تانکرهایش، مسیر و حجم صادرات نفت خود را پنهان نماید. ایرانی‌ها توانستند از این طریق میلیون‌ها بشکه نفت صادر کنند.
رابین میلز، تحلیلگر ارشد موسسه قمر انرژی در دوبی گفت، تقریبا روزانه ۲۰۰ هزار بشکه از فروش نفت ایران در دوره بعد از تحریم‌ها فاش نمی‌شد. «این میزان صادرات در کاهش آسیب مالی وارده به ایران مهم خواهد بود، اما تاثیر قابل توجهی در بازار جهانی نفت نخواهد داشت.»
ایمان ناصری، مدیربخش خاورمیانه موسسه اف جی‌ای لندن در این باره گفت، چین، ترکیه و هند احتمالا پس از ماه نوامبر خرید نفت از ایران را ادامه خواهند داد. پالایشگاه‌های خصوصی چینی ممکن است به پنهانی از ایران نفت خریداری کنند. وی افزود، ممکن است ایران در سال ۲۰۱۹، مجموعا روزانه ۸۰۰ هزار بشکه نفت صادر کند که حدود ۲۰۰ هزار بشکه آن از طریق تانکر‌های عبوری از عراق، افغانستان و پاکستان خواهد بود.
تاریخ نشان می‌دهد که با وجود قطع خرید ژاپن، کره جنوبی و اکثر کشور‌های اروپایی، ایران می‌تواند به صادرات نفت خود ادامه دهد. بسیاری از خریداران نمی‌توانند در مقابل تخفیف‌های قابل توجه مقاومت کنند و برخی ممکن است با استفاده از معاملات تهاتری همچون اوایل دهه جاری میلادی از ایران نفت بخرند.
احسا خومان، تحلیلگر ارشد موسسه مالی میتسوبیشی یواف جی گفت: «تجارت تهاتری و مکانیزم‌های تامین مالی ویژه از جمله راه‌هایی هستند که مشتریان نفت ایران می‌توانند پرداخت‌های نفتی به این کشور را در دوره تحریم‌ها ادامه دهند.» وی افزود، هند در فاصله سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ توانست با روپیه از ایران خرید کند و سپس ایران از این پول‌ها برای واردات کالا از هند استفاده کرد.
به رغم استفاده از این تاکتیک ها، تردیدی نیست که صنعت نفت و اقتصاد ایران از تحریم‌های جدید دولت آمریکا آسیب خواهد دید. صادرات نفت ایران به اروپا از ماه می‌تاکنون ۴۵ درصد، یعنی ۲۲۶ هزار بشکه در روز کاهش یافته و شرکت‌های توتال و رویال داچ شل خرید نفت از تهران را به کلی متوقف ساخته اند.
