اخبار اقتصادی- کشاورزی یکی از منابع اصلی کسب درآمد و توسعه در کشورهای مختلف به شمار می‌آید. اهمیت کشاورزی به حدی زیاد است که امروزه به عنوان یک صنعت در کشورهای پیشرفته مطرح شده است.
به گزارش افکارنیوز، کارشناسان وجود نیروی کار مناسب در روستاها و مراکز تولید، وجود مزیتهای نسبی خدادادی و صنایع دستی مرتبط با بخش کشاورزی را از مهمترین مزیتهای موجود بخش کشاورزی کشور می‌دانند.[1]
حمایت ویژه از کشاورزان در کشورهای پیشرو
به دلیل اهمیت بالای کشاورزی، بسیاری از کشورهای دنیا ازجمله کره جنوبی، نروژ و سوئیس یارانه‌های زیادی به کشاورزان خود پرداخت می‌کنند. در همین راستا، ضمن حمایت داخلی از کشاورزان به تسهیل صادرات تولیدات بخش کشاورزی می‌پردازند.[2]
در کشورهایی از قبیل آلمان، فرانسه، انگلیس، آمریکا، هلند، استرالیا و کانادا کشاورزی یکی از پایه‌های توسعه است. در همین راستا با استفاده از آخرین تکنولوژی در کشاورزی سعی در بهبود جایگاه محصولات خود در بازار جهانی دارند.[3] از مهمترین دلایل توسعه یافتگی کشاورزی در سایر کشورها، حمایت وسیع دولت‌ها بوده است. پرداخت یارانه و پیشگیری از ورود محصولات مشابه داخلی، یکی از مصادیق حمایت از این بخش است.
کم‌توجهی به ظرفیت کشاورزی در داخل کشور
ایران در شاخص تنوع تولیدات کشاورزی رتبه سوم جهان و در تولید میوه در خاورمیانه و شمال آفریقا رتبه نخست را دارد.[4] با این وجود طی سال‌های اخیر کشاورزان دچار زیان‌های فراوان و حتی ورشکستگی‌های سنگین شده‌اند.
مهرماه سال جاری بود که کشاورزان به قیمت پایین گندم اعتراض کردند. برخی با بیان تحمیلی بودن قیمت این محصول اعلام کردند که محصولات خود را به دولت نخواهند فروخت. کشاورزان ضمن اعتراض به قیمت پایین گندم خواستار پشتیبانی دولت و مسئولان شدند.[5]
اعتراض کشاورزان میناب به قیمت کم و ممنوعیت صاردات گوجه فرنگی یکی دیگر از اعتراضات کشاورزان بود.[6] همچنین کشاورزان یکی از شهرستان‌های استان همدان نیز به دلیل نبود بازار و قیمت پایین، محصولات خود را از بین بردند.[7] این موارد تنها گوشه‌ای از بی‌توجهی به کشاورزان و تولید ملی بوده است. نتیجه عدم حمایت از محصولات کشاورزی، دلسرد شدن جوانان و مهاجرت به شهرها بوده که یکی از مهمترین دلایل حاشیه نشینی به حساب می‌آید.[8]
با توجه به مشکلات موجود، انتظار می‌رفت، دولت و مجلس برای بهبود مشکلات کشاورزان، برنامه، طرح و لوایحی را در دستور کار خود قرار دهند. طرح‌هایی که در آن برای بازار محصولات کشاورزی، خرید تضمینی، قیمت‌گذاری منطقی محصولات کشاورزان و بیکاری روستاییان راهکارهای ارائه شده باشد.
تقابل دولت و مجلس با کشاورزان
اما علی‌رغم انتظارات بنا به درخواست دولت و حمایت برخی نمایندگان مجلس طرحی تحت عنوان تشکیل وزارت تجارت و خدمات بازرگانی در دستور کار مجلس قرار گرفت. طرح مذکور، پیش‌تر در غالب لایحه سه بار در مجلس بررسی و رد شده بود. طبق اظهارات مسئولان علت تشکیل این وزارتخانه ساماندهی به تولید و توزیع در کشور است. اما با مشاهده روند اقدامات دولت در اعطای مجوز واردات اقلام کشاورزی متوجه می‌شویم که در صورت تشکیل این وزارتخانه، تولیدکنندگان و کشاورزان متضرر خواهند شد. مصداق تقابل دولت با تولیدکنندگان صدور مجوز واردات برنج[9] و شکر[10] در سال جاری بود.
هم اکنون صدور مجوزهای واردات و صادرات اقلام غذایی زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی است که دارای نتایجی قابل توجهی از جمله ارزآوری حدود 5 میلیارد دلار برای کشور بوده است. به نظر می‌رسد هدف اصلی دولت از تشکیل وزارت بازرگانی سپردن اختیارات واردات اقلام خارجی به این وزارت خانه برای مقابله با نوسانات بازار باشد. امری که منجر به کاهش قیمت محصولات تولیدی کشاورزان داخلی گردیده و تولید ملی آسیب خواهد دید.
تشکیل وزارت بازرگانی در حالی پیگیری می‌شود که برخلاف تجارب و راهبردهای کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بوده و با مخالفت‌های جدی از سوی کارشناسان مواجه شده است. شاید مشاهده روند تصمیمات عجولانه و شتابزده در برخی مسئولان اجرایی برای تصمیمات خود پاسخگوی چرایی ورشکستگی کشاورزان در سال‌های اخیر باشد. بنابراین تصویب نهایی طرح تشکیل وزارت بازرگانی اقدامی در راستای تضعیف تولید ملی و به ضرر کشاورزان خواهد بود.
[1] دنیای اقتصاد، شماره خبر: ۳۲۷۲۴۷۹
[2] https://www.farsnews.com/news/13940623000310
[3] https://www.poolnews.ir/fa/news/234896
[4] https://www.investiniran.ir/fa/news/2883
[5] http://sarabkhabar.com/news/4795
[6] http://www.iribnews.ir/fa/news/2387915
[7] https://www.yjc.ir/fa/news/7049080
[8] http://sarabkhabar.com/news/4795
[9]https://www.farsnews.com/news/13980522001005
[10] https://www.yjc.ir/fa/news/7059457
