رویارویی همزمان آمریکا با روسیه و چین؛ جنگ سرد در دو جبهه

شبکه خبری سی‌ان‌ان افزود: با گذشت دو سال از ریاست جمهوری جو بایدن ، آمریکا اکنون به طور همزمان با بحران های دیپلماتیک و امنیت ملی در مقابل مسکو به عنوان ابرقدرت رقیب خود در قرن بیستم، و رقیب اصلی خود در قرن ۲۱ یعنی چین مواجه است.

همزمان با جنگ اوکراین که به نخستین سالگرد خونین خود نزدیک می شود، ماجرای بالون جاسوسی، اولین نشانه های محسوس چالش های جدید از سوی پکن را به بسیاری از آمریکایی ها نشان داد و لحظات حساسی را در ژئوپلتیک جهان رقم زد.

دوران کنونی که در آن رقابت قدرت‌های بزرگ احیا شده است و در دو دهه گذشته، که صرف جنگ با تروریسم و جنگ های خاورمیانه شد، به نظر دور می رسید- بر مسئولیت‌های بزرگی که بر دوش رئیس‌جمهور آمریکا است، تاکید دارد؛ کسی که مدعیست جهان بینی او در دهه ۱۹۷۰ و در دوران جنگ سرد بین آمریکا و شوروی سابق شکل گرفته است.

به گزارش این رسانه، این دوران خطرناک این هفته با گردهمایی مقام های سیاست خارجی و دفاعی غربی و کارشناسان در کنفرانس سالانه امنیتی مونیخ (۲۸ تا ۳۰ بهمن) تجلی می یابد. انتظار می رود جنگ اوکراین موضوع اصلی این کنفرانس را تشکیل دهد. اما این رویداد همچنین به عرصه ای برای رقابت بین آمریکا و چین تبدیل شده است. وزارت خارجه آمریکا با توجه به انتشار جزییاتی درباره برنامه جهانی بالون جاسوسی چین اعلام کرده قرار نیست دیداری بین آنتونی بلینیکن وزیر خارجه آمریکا و وانگ یی همتای چینی او رخ دهد.

رویارویی همزمان آمریکا با روسیه و چین؛ جنگ سرد در دو جبهه

این بحران دیپلماتیک مضاعف همچنین نشان می دهد که در آمریکا سیاست ها چگونه بشدت دو قطبی شده اند و این امر می تواند بر سیاست برون مرزی و داخلی این کشور برای پیگیری اهداف خود تاثیر گذارد. انتقاد جمهوریخواهان از شکست بایدن در سرنگونی بالون جاسوسی قبل از حرکت آن بر فراز آمریکا و اشیاء پرنده ناشناخته متعاقب آن، نشان می دهد که از نظر بسیاری از اعضای حزب جمهوریخواه، مسائل اساسی ژئوپلتیکی تنها بهانه دیگری برای تسویه حساب های حزبی است.

این گزارش می افزاید: بسیاری از کارشناسان سیاست خارجی آمریکا ممکن است استفاده از اصطلاح جنگ سرد درباره رویارویی کنونی واشنگتن با مسکو و پکن خودداری کنند. آمریکا اکنون درگیر کشمکش اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیک با اتحاد جماهیر شوروی (سابق) -که از اواخر دهه ۱۹۴۰ تا پایان ۱۹۸۰ طول کشید- نیست. همچنین برای جلوگیری از درگیری بین آمریکا و چین که می تواند جهان را به جنگ بکشاند، هنوز فرصت هست. ضمن آن که اقتصادهای چین و آمریکا در هم تنیده شده اند و آمریکا و چین، انگیزه های زیادی برای جلوگیری از تشدید اختلافات شان دارند که می تواند در هر گونه درگیری مسلحانه، هزینه اقتصادی هنگفتی برای دو طرف داشته باشد.

این رسانه افزود: ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، جنگ اوکراین را تلاشی برای بازگرداندن نفوذ این کشور بر اوکراین و ناکام گذاشتن آرزوهایش برای پیوستن به اتحادیه اروپا و ناتو قلمداد می کند. حمله او به اوکراین، رفع مناقشه ارضی پس از جنگ سرد در اروپا را در هم شکست.

این در حالیست که بایدن از افزایش خطرات بزرگی که در دوران جنگ سرد حاکم بود، ابایی ندارد. او میلیاردها دلار تسلیحات آمریکایی را به یک درگیری نیابتی فرستاده است که آن را «آزمونی برای اعصار» تعریف کرده است. وی در نطق اخیر خود در کنگره آن را آزمونی برای آمریکا و جهان توصیف کرد.

به نوشته سی ان ان، رویارویی آمریکا با چین به شکل فزاینده ای بر سر ارزش ها و سایه جنگ بین دو کشوری است که می خواهند نقش اصلی را در منطقه آسیا اقیانوسیه ایفا کنند. در حالی که آمریکا از تضمین پایبندی پکن به مقررات تجاری، اقتصادی، ادعاهای ارضی، تردد آزاد کشتی ها و مسائل نظامی صحبت می کند، سران چین آن را تلاشی برای محدود کردن افزایش قدرت برحق خود بر اساس قوانین بین المللی قلمداد می کنند که در رابطه با غرب سوگیرانه عمل می کند.

بایدن، که بیشتر سیاست خارجی خود را بر اساس این فرضیه ترسیم کرده که مساله استراتژیک اصلی در قرن حاضر، چالش پکن خواهد بود، بارها تاکید کرده است که خواهان «رقابت، نه درگیری» با چین است. اما او همچنین قاطعانه گفته است که ایالات متحده آنچه را که آرزوهای چین می داند به چالش خواهد کشید.

سی ان ان خاطرنشان کرد: فضای سیاسی کنونی جهان که به طور فزاینده ای متشنج می شود، به صورت قابل توجهی در سیاست داخلی آمریکا نمود یافته است. این امر به تلاش جمهوری خواهان به ویژه در رابطه با بالون چینی دامن می زند. جمهوریخواهان تلاش می کنند که در آستانه رقابت های انتخاباتی ۲۰۲۴ در آمریکا نشان دهند که بایدن فرماندهی ضعیف در مقابل چالش های جهانی است.

براساس این گزارش به نظر می رسد این فشار در واشنگتن، فضای سیاسی را که دولت بایدن در مواجهه با تهدیدات جهانی در اختیار دارد، محدود می کند. به عنوان مثال، با توجه به این که نشانه ای دال بر پشیمانی چینی ها درخصوص تنش بر سر بالون چینی وجود ندارد، برنامه‌ریزی مجدد سفر به پکن، که برای سرپوش گذاشتن بر تنش های بین دو کشور مهم خواهد بود، خطر سیاسی بزرگی برای بلینکین خواهد بود.

به نوشته این رسانه، واضح است که اتهام بایدن مبنی بر ضعف در عملکرد او، موضوع اصلی را در رقابت های ۲۰۲۴ تشکیل خواهد داد. بایدن، مانند هر رئیس‌جمهور دیگری باید انتقاد از رهبری جهانی خود را بپذیرد و خروج آشفته نیروهای آمریکایی از افغانستان در سال ۲۰۲۱، همچنان به عنوان لکه ننگی از وی باقی خواهد ماند.