آیا امارات از توافق بین ایران و عربستان ناراضی است؟

رسانه‌های یمن سه شنبه گزارش دادند که استقبال عیدروس الزبیدی، رئیس شورای موسوم به شورای انتقالی جنوب یمن از توافق بین ایران و عربستان سعودی و اعلام حمایت از این توافق، به مذاق این شورا که وابسته به امارات بوده و گرایش جدایی طلبانه دارد، خوش نیامده و به همین دلیل علیه او و اظهاراتش واکنش نشان داده است. رسانه های یمن این موضع گیری را «کودتا شورای انتقالی» علیه رئیس خود دانستند و نشان می‌دهد که ابوظبی از تحولات مثبت در یمن نگران است.

نیمه دوم اسفند بود که ایران و عربستان سعودی بعد از سلسله مذاکراتی در عراق و عمان، در شهر پکن پایتخت چین رسما اعلام کردند که برای احیای روابط و بازگشایی سفارت‌خانه‌ها تا دو ماه دیگر به توافق رسیدند؛ این توافق نه‌ تنها در داخل دو کشور، بلکه در منطقه و حتی جهان بازتاب خوب و پیامدهای مثبتی داشته است و بعد این توافق بود که هیئت سعودی به ریاست محمد آل جابر، سفیر ریاض در یمن بعد از هشت سال جنگ راهی صنعاء شد و با «مهدی المشّاط»، رئیس شورای عالی سیاسی یمن و «محمد علی الحوثی»، عضو شورای عالی انقلابی یمن دیدار و گفت‌وگو کردند.

بامداد امروز سه شنبه هیئت ریاستی شورای انتقالی جنوب یمن به ریاست «احمد بن بریک» تشکیل جلسه داد و طی آن بر جدایی «جنوب یمن» و مخالفت با آنچه که دست درازی به منابع و ذخایر استان‌‌های جنوبی یمن خوانده شد، تأکید کرد.

شورای انتقالی بعد از این نشست بیانیه‌ای صادر کرده و گفته است که جنوب یمن به دنبال جدایی نیست! بلکه به دنبال بازپس گیری دولت غصب شده با حاکمیت کامل خودش بوده و این هدف راهبردی برای مردم جنوب یمن است و «هرگز تحت هیچ شرایطی از این هدف خود عقب نشینی نخواهند کرد.»

امارات به همراه عربستان سعودی ششم فروردین 1394 به یمن اعلام جنگ کرد و طی این مدت در کنار ریاض ایستاد. آما با حملات تلافی جویانه موشکی و پهپادی ارتش یمن به فرودگاه‌های دبی و ابوظبی و تأسیسات حیاتی امارات، سران این کشور تصمیم گرفتند حداقل در ظاهر شماری از نیروهای خود را از یمن خارج کنند با این حال، امتیازهایی که ابوظبی از یمنی‌ها گرفته و جای پایی که در جنوب یمن به ویژه در سقطری باز کرده بود، باعث می‌شد که امارات به جای درگیری مستقیم از طریق نیروهای نیابتی و مزدور در یمن حضور داشته باشد.

نتیجه این سیاست امارات این شد که از جریان جدایی طلب ضد شمال یمن حمایت سیاسی و نظامی و مالی کند و به همین دلیل شورای انتقالی یمن در جنوب این کشور سر برآورد و عیدروس الزبیدی استان دار سابق عدن که مورد احجاف و ظلم دولت مستعفی (متحد ریاض) قرار گرفته بود به ریاست این شورا گماشته شد.

حمایت‌های ابوظبی از این شورا به جایی رسید که نیروهای این شورا بعد از سیطره بر شهر عدن که پایتخت موقت دولت مستعفی بود، به سمت استان‌های جنوب شرقی و شمال غربی پیشروی کنند و مناطق تحت کنترل متحدان ریاض را به سیطره خود درآوردند. عربستان از بیم سیطره روز افزون متحدان رقیب خود یعنی امارات تلاش کرد شورای انتقالی را در دولت مستعفی مشارکت داده و ادغام کند تا از این طریق بتواند بر آن کنترل داشته باشد؛ نتیجه این تلاش‌ها این شد که طرف‌های درگیر پنجم نوامبر 2019 بوده (14 آبان 1398) در ریاض با حضور سران عربستان و امارات توافق ریاض را امضا کردند. با این حال با توجه به گرایش این شورا و سیاست‌های امارات در جنوب یمن، توافق ریاض دوامی نداشت و متحدان ابوظبی زیر این توافق زدند.

 آیا امارات از توافق بین ایران و عربستان ناراضی است؟

حال بیانیه شورای انتقالی علیه رئیس خود که به داشتن مواضع صریح در مخالفت با ایده یمن واحد معروف است، اگر چه نگرانی این شورا از اعمال حاکمیت یمن واحد و صنعاء بر استان‌های جنوبی یمن را نشان می‌دهد ولی از طرفی بیانگر این است که امارات علی رغم اعلام استقبال از توافق بین ایران و عربستان سعودی، حداقل در حوزه یمن و نتایج مثبتی که این توافق می‌تواند برای این کشور از جمله پایان جنگ هشت ساله داشته باشد، دل خوشی ندارد و اماراتی که بر جزایر و استان‌های جنوبی یمن دست اندازی کرده است، از یکپارچه شدن یمن زیر یک پرچم نگران است.

امارات متحده عربی طی سال‌های گذشته چه به توافق با مقامات محلی چه به زور سلاح و نفوذ و خرید عناصر یمنی توانسته بر بسیاری از جزائر مهم و راهبردی یمن از جمله میون در تنگه باب المندب و جزیره سقطری در اقیانوس هند، سیطره داشته باشد و حتی گفته شده است که با همکاری تل‌آویو به دنبال ایجاد پایگاه نظامی در این جزایر و مناطق جنوبی یمن است. به همین دلیل توافق جریان‌های سیاسی و درگیر یمن و ایجاد دولت ائتلاف در آینده همه این امتیازها و نفوذ  امارات را تحت الشعاع قرار خواهد داد.