روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز فاش کرده که دولت آمریکا در تحقیقات مربوط به قتل شیرین ابو عاقله خبرنگار فلسطینیـآمریکایی، توسط ارتش رژیم صهیونیستی عامدانه مسیر بررسی را تغییر داده تا از متهم شدن مستقیم اسرائیل جلوگیری کند. حذف بخشهایی از گزارش رسمی و تعدیل لحن نهایی، نیز بخشی از تلاش دولت جو بایدن رئیسجمهور آمریکا، برای کاستن از فشار انتقادها از تلآویو بوده است.
نگاهی به نقش آمریکا در تغییر مسیر پرونده ابو عاقله
- زمان و مکان حادثه: ۱۱ مه ۲۰۲۲، اردوگاه جنین در کرانه باختری
- قربانی: شیرین ابو عاقله، خبرنگار شبکه الجزیره، دارای تابعیت دوگانه فلسطینی ـ آمریکایی
- وضعیت حادثه: در حال پوشش عملیات نظامی اسرائیل با لباس مشخص خبرنگاری هدف گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید.
آغاز تحقیقات و روایت رسمی
- دولت آمریکا ابتدا وعده داد بررسی مستقلی انجام دهد، اما در گزارش نهایی وزارت خارجه، شلیک را «احتمالاً از سوی نیروهای اسرائیلی» دانست بدون اشاره به عمدی بودن.
- اسناد داخلی افشاشده نشان میدهد بخشهای صریحتر درباره آگاهی شلیککننده از حضور خبرنگاران، حذف یا نرمسازی شدهاند.
- استیو گاباویس مقام سابق امنیتی آمریکا، در گفتوگو با نیویورکتایمز تأیید کرده که یافتههای او دستکاری شده تا اسرائیل بهطور مستقیم به قتل ابوعاقله متهم نشود.
ملاحظات سیاسی پشت پرده
- منابع نزدیک به کاخ سفید میگویند، واشنگتن نگران تأثیر پرونده بر روابط راهبردی با تلآویو و بحران داخلی اسرائیل بوده است.
- حذف برخی دادهها از جمله شهادتها در مرحله نهایی گزارش، با هدف جلوگیری از بحران دیپلماتیک انجام شده است.
نشانههای دستکاری در روند تحقیق
- نیویورکتایمز نوشته است: نسخهی اولیه گزارش حاوی نشانههای روشنی از هدفگیری عمدی بود.
- بخشهای حذفشده شامل بازسازی صحنه تیراندازی، فاصله تیرانداز از قربانی (حدود ۱۸۰ متر) و زاویه اصابت گلوله به کلاه ایمنی خبرنگار بوده است.
- با وجود تأیید فنی کارشناسان مستقل، وزارت خارجه نتیجهگیری را «غیرقطعی» اعلام کرد.
واکنشها و پیامدها
- نهادهای بینالمللی، از جمله کمیته حفاظت از خبرنگاران (CPJ)، آمریکا را به «دستبرد سیاسی در عدالت» متهم کردند.
- خانواده ابو عاقله از وزارت دادگستری آمریکا خواستهاند پرونده بر اساس قانون «جرایم علیه شهروندان آمریکایی در خارج» دوباره گشوده شود.
- سازمان عفو بینالملل تأکید کرده که این رویکرد، نمونهای از دوگانگی معیارهای آمریکا در حقوق بشر است.
گزارش نیویورکتایمز نشان میدهد که دولت آمریکا بهجای پیگیری عدالت برای یکی از شهروندان خود، روند تحقیق را به سمت مدیریت بحران سیاسی سوق داده است. در حالی که شواهد فنی و میدانی از احتمال هدفگیری آگاهانه حکایت دارد، ملاحظات دیپلماتیک باعث شد حقیقت در سایهی سیاست دفن شود.