عطوان: آمریکایی‌ها همه را فریب دادند

 عبدالباری عطوان -- نویسنده سرشناس عرب و تحلیلگر رخدادهای منطقه -- با بیان اینکه آمریکایی ها در منطقه جز رژیم صهیونیستی همه را فریب داده اند، تاکید کرد: به احتمال زیاد واشینگتن ترکیه را نیز فریب داد و آن را وارد باتلاق خونین سوریه کرد.

 

عبدالباری عطوان در یادداشتی در روزنامه رای الیوم درباره تحولات سوریه نوشت: درباره بحران سوریه، دیگر سرنوشت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه و حکومت او گزاره اصلی، دست‌کم برای آینده نزدیک، نیست. مداخله نظامی ترکیه در شمال شرق سوریه و اقدام آن در اشغال کردن شهر «جرابلس» با حمایت مخالفان مسلح سوری [تروریست‌ها] معادلات را به‌هم زد و توجه‌ها را به خود معطوف کرد، به‌گونه‌ای که معادلات سیاسی و نظامی جدیدی ایجاد کرد که ممکن است سبب طولانی شدن بحران و متوقف شدن حل و فصل‌های سیاسی برای چند ماه یا چند سال شود. 

 

عطوان می افزاید: چه بسا، رجب طیب اردوغان -- رئیس جمهور ترکیه -- همگان را، از جمله متحدان جدید روس و متحدان آمریکایی قدیمی‌اش را فریب داد. او به مسکو رفت و در آنجا با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه آشتی کرد و خواستار میانجیگری ایران با نظام دمشق شد و در عین حال از بینعالی ییلدریم، نخست‌وزیر خود خواست اظهاراتی درباره پذیرش ماندن بشار اسد در قدرت ایراد کند. او همچنین، روابط کشورش را با تل‌آویو، به عنوان متحدان کرد، به حالت عادی در آورد.

 

وی تاکید کرد: «شوکه‌شدن» در برابر این «سپر» ترکیه، دقیق‌ترین واژه درباره واکنش همه طرف‌هایی است که درگیر بحران سوریه هستند. برخی از این طرف‌ها هنوز از شدت این شوک به خود نیامده‌اند چه برسد به اینکه نقشه و طرحی درباره نحوه برخورد با آن، چه به صورت مثبت و چه به صورت منفی، بریزند. بر اساس واکنش‌های رسمی و اعلام شده یا به بیرون درز کرده، همه دچار غفلت شدند. 

 

در ادامه این گزارش آمده است: بی هیچ گمانی، تنگنای آمریکا در این خصوص بدتر خواهد شد. زمانی که رجب طیب اردوغان، پیش از ورود نیروهایش به خاک سوریه و اشغال آن، آمریکایی ها را در برابر دو گزینه‌ی ترکیه یا کردها قرار داد، آمریکایی‌ها کردها را انتخاب کردند زیرا از نظر آن‌ها کردها جنگجویان تسلیم‌ناپذیری هستند که می‌توان در نبرد با «دولت اسلامی» [گروه تکفیری- صهیونیستی داعش] به آنها تکیه کرد زیرا آن‌ها توان بالای خود را در جلوگیری از سقوط شهر «عین العرب» (کوبانی) نشان دادند. افزون بر این، آن‌ها بار دیگر شایستگی شایان خود را در خارج ساختن شهر «منبج» از چنگال این داعش نشان دادند. از این رو، آمریکا و سایر کشورها در جنگ قریب‌الوقوع «الرقه» در خاک سوریه روی آن‌ها حساب کرده‌اند. 

 

امتحان بزرگی که دولت کنونی آمریکا در پیش دارد، به نحوه برخورد آن با کردها به عنوان متحدانش مربوط است و اینکه به علت واقعیت‌های جدیدی که رئیس جمهور ترکیه در جرابلس اعمال کرده است، متحدان کرد خود را پس از همه خدماتشان طی ماه های گذشته قربانی خواهد کرد یا خیر؟ 

 

جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا، در سفر دوهفته پیش خود به آنکارا، در برابر فشار ترکیه پرچم سفید نشان داد و از تعویق سفرش به آنکارا عذرخواهی کرد. او کردها را تهدید کرد که اگر به خواسته های اردوغان در عقب نشینی به شرق فرات عمل نکنند، آمریکا حمایت هایش را از آنها قطع خواهد کرد. بایدن در عین حال، از موضع ترکیه درباره سوریه حمایت کرد و گفت نگرانی‌های ترکیه را در این باره درک می کند. 

 

اولویت‌های جنگ در سوریه هر لحظه در حال تغییر و دگرگونی است. پیش از این، اولویت‌ها نابود کردن داعش به عنوان اولین خطر بود، اما اکنون این اولویت به نحوه جلوگیری از بلندپروازی های کردها در ایجاد مناطق مستقل در نوار مرزی سوریه و ترکیه تغییر کرده است. به سخن دیگر، اکنون در برابر اولویت های گوناگون و ناهمسان و ناهمگون قرار داریم. 

 

این روزنامه‌نگار و کارشناس سیاسی تحولات منطقه افزود: نقش «ارتش آزاد سوریه» و گروه‌های «میانه‌رو» و «اسلامی» وابسته به آن که با حمایت‌های عربی و آمریکا با هدف سرنگون کردن نظام سوریه ایجاد شدند نیز، دست‌کم در برهه کنونی، در حال تغییر است. این گروه‌ها اکنون به عنوان گروه‌های وابسته به ارتش ترکیه در حال جنگ‌اند و بیشتر آن‌ها نیز برای تحقق اهداف دولت ترکیه و طرح‌های منطقه ای آن و نیز شکست دادن کردها و طرح‌های جدایی‌طلبی آنها در حال جنگ‌اند. هدف از عملیات «سپر فرات» مقامات ترکیه ایجاد واقعیت‌های جدید است که مشخص‌ترین آن ایجاد پایگاه نظامی در جرابلس مانند پایگاهی است که در منطقه «باچیک» در نزدیک موصل ایجاد کردند و اکنون نیز فعالیت‌های ترکیه برای ساخت فرودگاه و استقرار تجهیزات و تسلیحات نظامی ثابت در آنجا [جرابلس] ادامه دارد. این پایگاه ترکیه در خاک سوریه نیز مانند مشابه آن در خاک عراق دارای ویژگی همیشگی است که جز با جنگی خونین برچیده نخواهد شد. 

 

در پایان این گزارش آمده است: مسئله شایان توجه این است که نیروهای ترکیه که وارد شهر جرابلس شدند فقط یک تانک و یک سرباز از دست دادند و این نیروها به هیچ وجه با نیروهای داعش که به شهر مجاور «الباب» عقب نشینی کردند، درگیر نشدند، امری که پرسش های زیادی را درباره تفاهم‌ها و هماهنگی‌های پنهانی در این باره مطرح می‌کند.