با پایان شمارش آرای انتخابات پارلمانی ایتالیا و اعلام اسامی احزاب پیروز و مغلوب، این کشور وارد دوره ای دشوار برای تشکیل دولت ائتلافی شده است.
نتایج این انتخابات نشان می دهد حزب پنج ستاره به رهبری «لوئیجی دی مایو» بیشترین کرسی های پارلمان و سنا را تصاحب کرده و پس از آن با فاصله کم ائتلاف راستگرایان متشکل از حزب «لیگ شمال» به رهبری «ماتئو سالوینی»، «فورزا ایتالیا» به رهبری «سیلویو برلوسکنی»، «برادران ایتالیا» به رهبری «جورجیو ملونی» و حزب دیگری با نام «ما با ایتالیا» قرار گرفته اند.
با این حال این دو گروه مخالف دولت ایتالیا موفق نشده اند اکثریت آرا را به دست آورند و این خبر خوشی برای آنها نیست چرا که ناچارند برای شکل دهی دولت جدید تن به ائتلاف دهند.
ایتالیا در یک قدمی یک بحران سیاسی دیگر
۴۶ میلیون شهروند ایتالیا در حالی روز یکشنبه به پای صندوق های رای رفتند که این دوره از انتخابات به خاطر بازگشت برلوسکنی به عرصه سیاست، افزایش نفوذ جریان پوپولیستی «پنج ستاره» و نیز جریان راست افراطی «لیگ شمال» از جمله عوامل تاثیرگذار در این دوره از انتخابات ایتالیا بودند.بازگشت برلوسکنی به عرصه سیاست این کشور، افزایش نفوذ جریان پوپولیستی «پنج ستاره» و نیز جریان راست افراطی «لیگ شمال» جوی ملتهب تر از گذشته داشت.
در این انتخابات طبق برآوردها جنبش پنج ستاره بین ۲۹.۵ تا ۳۲.۵ درصد آرا را به دست آورد و در مقابل ائتلاف احزاب راستگرا بین ۳۳ تا ۳۶ درصد آرا را کسب کردند.
همچنین ائتلاف حاکم به رهبری حزب دموکرات ایتالیا ۲۵ تا ۲۸ درصد آرا را از آن خود کرد.
در مجموع بازگشت تعدادی از سیاستمداران کهنه کار، مبارزات انتخاباتی ناکارآمد و کم اثر، افکار عمومی توجیه نشده و مردد و قانون انتخاباتی بحث برانگیز از جمله مهمترین عواملی بودند که این دوره از انتخابات پارلمانی را کاملا متفاوت تر و از آن سو ناامید کننده تر ساخته اند.
حزب دموکراتیک؛ شکست خورده امیدوار
در این میان حزب حاکم دموکراتیک هر چند متحمل شکستی سنگین شد و بخش مهمی از کرسی های خود را در پارلمان از دست داد، همچنان به ایفای نقش تعیین کننده در دولت ائتلافی آینده امیدوار است.
هر چند پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات، گفته شد که «ماتئو رنتزی» از رهبری حزب دموکراتیک کناره گیری می کند اما گویا وی این امر را منوط به تشکیل دولت ائتلافی جدید کرده است.
وی در پیامی فیسبوکی اعلام کرد: من پس از تشکیل دولت جدید کناره گیری می کنم. رنتزی در ادامه، کناره گیری از سمت خود پس از مشخص شدن تکلیف دولت آینده را وظیفه اخلاقی و سیاسی خود عنوان کرده است.
این تصمیم رنتزی مخالفت هایی را در داخل حزب به دنبال داشته است. برخی از منتقدان می گویند وی قصد دارد با ادامه ریاست خود بر حزب تا زمان تشکیل دولت ائتلافی، در تصمیمات احتمالی اعضای این حزب چپگرای میانه اعمال نفوذ کند.
رنتزی تاکید دارد این حزب نمی تواند با گروه های راستگرا همکاری کند از این رو باید جایگاه اپوزیسیون خود را در دولت آینده حفظ کند. اما گویا این رویکرد طرفدار زیادی بین همقطارانش در حزب ندارد.
علت این مخالفت، نقشی است که از نظر تئوریک حزب دموکراتیک می تواند در شکل گیری دولت جدید ایفا کند. این حزب می تواند در صورت نیاز با هر دو گروه «جنبش پنچ ستاره» و اتحادیه راستگرای میانه ائتلاف کند.حزب دموکراتیک می تواند با هر دو گروه «پنچ ستاره» و اتحادیه راستگرای میانه ائتلاف کند.
از این رو مخالفان رنتزی در داخل حزب تمایل دارند از این قدرت چانه زنی و تاثیرگذاری در آینده سیاسی ایتالیا استفاده کنند.
احزاب پیروز تمایلی به ائتلاف ندارند
از سوی دیگر در داخل ائتلاف به ظاهر قدرتمند راست میانه نیز اختلاف نظرهایی در مورد برخی مسائل وجود دارد. برخی اعضای لیگ در حالی خواهان اجرای برخی سیاستهای تند علیه مهاجران هستند که اعضای حزب «فورزا ایتالیا» به رهبری «سیلویو برلوسکنی» مواضع ملایم تری را اتخاذ کرده اند.
با وجود این «ماتئو سالوینی» رهبر لیگ شمال با اعلام مواضع شفاف خود تاکید کرده که این گروه ترجیح می دهد که با گروهی از احزاب همین ائتلاف دولت تشکیل دهد تا با جنبش پنچ ستاره.
این مسئله به نگرانی هایی که تاکنون در خصوص تشکیل دولت آینده ایتالیا وجود داشت بیشتر دامن می زند.
از آنجا که هر دو پیروز انتخابات روز گذشته، از شکل دهی دولتی مستقل ناتوان هستند و از ائتلاف با یکدیگر نیز سرباز می زنند تنها یک گزینه در پیش روی آنها خواهد بود و آن یاری گرفتن از حزب شکست خورده دموکراتیک است.
در هر حال، روز بیست و سوم مارس نخستین نشست پارلمان برگزار خواهد شد و از این تاریخ مذاکرات احزاب برای تشکیل دولت ائتلافی رسما آغاز می شود.روز بیست و سوم مارس نخستین نشست پارلمان برگزار خواهد شد و از این تاریخ مذاکرات احزاب برای تشکیل دولت ائتلافی رسما آغاز می شود.
تجربه های پیشین نشان داده که حتی در صورت تشکیل یک دولت ائتلافی با شرایط کنونی در ایتالیا، این دولت دوام چندانی نداشته و با مشکلات فراوانی برای ادامه حیات خود مواجه می شود.
در عین حال اگر ظرف مدت تعیین شده، احزاب نتوانند راه حلی برای ائتلاف با یکدیگر بیابند چاره ای برای «سرجیو ماتارلا» رئیس جمهور باقی نمی ماند جز این که پارلمان را منحل و برگزاری مجدد انتخابات را اعلام کند.
