بیم و امید انتخابات در افغانستان

انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در میان تهدیدها و تدابیر شدید امنیتی، صبح امروز (شنبه)، در افغانستان آغاز شد و اندکی پس از آغاز رای گیری، گزارش هایی از وقوع چندین انفجار در شهرهای کابل، غزنه و جلال آباد و در نزدیکی مراکز رای گیری، منتشر شد که به گفته مقامات تعدادی مجروح بر جای گذاشته است.

اخبار بین‌الملل- در این انتخابات ۱۳ نامزد به رقابت می پردازند، اما بیشترین رقابت میان «اشرف غنی»، رئیس جمهوری افغانستان و «عبدالله عبدالله»، رئیس اجرایی این کشور صورت می گیرد و فردی که در این انتخابات پیروز شود، نقش مهمی در پایان دادن به جنگ با طالبان و مذاکره در مورد خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان خواهد داشت.  

**درگیری های بی پایان و بحران سلامت روان در افغانستان

حدود یه دهه پیش، صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) اعلام کرد که افغانستان بدترین جای دنیا برای زندگی است. فقر، کمبود برق، آب آشامیدنی سالم، نبود شغل و مهمتر از همه وجود طالبان و تهدیدها و قتل عام های این گروه هنوز هم پس از سال ها افغانستان را به کشوری نا امن تبدیل کرده است. این کشور ۴۰ سال است که شاهد خشونت بوده است و با ورود نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۰۱ میلادی، خشونت، درگیری و جنگ بی وقفه در این کشور ادامه داشته است.
چنین شرایطی مردم افغانستان، به ویژه جوانان را با بحران هایی نظیر، بی انگیزگی، نا امیدی، اعتیاد و ... مواجه ساخته است. درگیری ها در این کشور تنها درمورد سیاست حاکم است و کمتر به موضوعات اجتماعی و فرهنگی و سلامت روان افراد پرداخته می شود. جوانان این کشور بار سنگینی را به واسطه حضور آمریکا طالبان تحمل می کنند؛ پیامدهای چنین خشونت طولانی مدتی در افغانستان، بی اعتمادی جوانان به هرگونه جنبش سیاسی در این کشور را به دنبال داشته است. صرف نظر از نتیجه انتخابات یا نتیجه مذاکرات صلح با طالبان، اگر خشونت ها در افغانستان متوقف نشود، آسیب های این جنگ، گریبان نسل بعدی در این کشور را نیز خواهد گرفت.
نظرسنجی درمورد شرایط زندگی افغان ها که اوایل ماه جاری میلادی توسط مرکز تحلیلی "گالوپ" انجام شد، نشان می دهد که ۸۵ درصد از مردم افغانستان از وضعیت زندگی خود ناراضی هستند و هیچ یک پیشرفتی در وضعیت زندگی خود مشاهده نکرده اند. همچنین زمانی که از آنها خواستند تا پنج سال آینده خود را پیش بینی کنند، همه آنها در کمال ناباوری از بدتر شدن شرایط زندگیشان طی پنج سال آینده صحبت کردند.
درگیری های خشونت بار عامل اصلی آشفتگی اجتماعی و اتقصادی در کشور است که جوانان افغانستان چنین نا امید ساخته است. این امر میلیون ها نفر را آواره کرده و فرصت های محدودی برای بهبود بخشیدن به وضعیت معیشت آنها فراهم آورده است.
کمک های بین المللی به افغانستان معمولاً به صورت بسته های غذایی، دارویی، واکسن و بودجه برای زیرساخت ها عرضه می شود؛ اگرچه این موارد بسیار مهم هستند، اما معمولا درباره یک ضرورت دیگر غفلت می شود: سلامت روان.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان سال گذشته گزارش داد که سالانه حدود سه هزار شهروند افغانستان، اقدام به خودکشی می کنند که ۸۰ درصد از آنها را زنان تشکیل می دهند.
اما با وجود چنین آماری حضور پر شمار افغان ها در مراکز رای گیری، نشان از نمایان شدن، کورسوی امیدی در این کشور جنگ زده دارد.

**حضور مردم پای صندوق های رای با وجود تهدیدات طالبان
شورشیان طالبان که بیش از زمان دیگری از سال ۲۰۰۱ میلادی، در افغانستان قدرت را در دست گرفته اند، رای دهندگان این کشور را تهدید کرده اند که یا از صندوق های رای دور بمانند یا عواقب رای دادن را بپذیرند. مقامات افغان وقوع چند انفجار در نزدیکی یا داخل مراکز رای‌گیری در چند شهر افغانستان را تایید کرده اند که گزارها تاکنون حاکی از زخمی شدن چندین تن بود است. به گفته شاهدان عینی، یک آمبولانس با عجله به منطقه آمد و سه زخمی را به بیمارستان منتقل کرد.
ده ها هزار نیروی امنیتی افغان، برای محافظت از رای دهندگان در برابر حملات طالبان، در ۴۳ ولایت مستقر شده اند و بیش از ۹ میلیون نفر از ۳۴ میلیون جمعیت افغانستان برای شرکت در انتخابات و رای دادن به یکی از ۱۴ نامزد در حدود پنج هزار مرکز رای گیری ثبت نام کرده اند. این مراکز توسط صد هزار نیروی افغان محافظت می شوند.
به گفته «رویا جهانگیر»، پزشک مستقر در یکی از مراکز رای گیری کابل، شجاعت زمانی معنا پیدا می کند که شما بخواهید در افغانستان رای بدهید؛ اگر رای دادن به قیمت ساعت ها ایستادن در صف تمام شود، تحت هر شرایطی رای خواهیم داد و امیدواریم این انتخابات بدون وجود خشونت و تقلب به پایان برسد.
«جواد خان»، جوان ۲۱ ساله افغان نیز در این باره می گوید: «هرگز عقب نشینی نخواهیم کرد، همه ما میخواهیم رای بدهیم. این وظیفه هر شهروند افغان است تا برای کشورش پای صندوق رای برود. »
یکی دیگر از شهروندان این کشور نیز می گوید: «ما شانس خود برای صلح را از دست داده ایم، اما باید در انتخابات شرکت کنیم و این وظیفه ماست. »
رسانه های افغان صف های طولانی از زنان و مردانی را نشان می دهد که تا خارج از مراکز رای دهی کشیده شده است و این نشان دهنده حضور گسترده مردم در مراکز رای دهی است.
با این وجود بیش از ۴۰۰ مرکز رای گیری همچنان بسته هستند، چرا که در مناطق تحت کنترل طالبان واقع شده اند و به دلایل امنیتی نیز بسته خواهند ماند.
با این وجود برخی نیز ار تهدیدات طالبان می ترسند و گفته اند که نمیخواهند جان خود را به خطر بیاندازند.
این انتخابات توسط یک صد و ۱۸ هزار ناظر افغان که نماینده نامزدها هستند و همچنین احزاب و گروه های مدنی نظارت می شود، اما بر خلاف دوره پیشین، تعداد ناظران بین المللی بسیار اندک خواهند بود.

**توقف مذاکرات صلح و ادامه روند انتخابات
آمریکا و طالبان تاکنون ۹ دور از مذاکرات صلح را در قطر پایتخت دوحه بدون حضور دولت افغانستان برگزار کرده اند و در آخرین دور به دستیابی به توافقی در مورد آتش بس و خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان نزدیک شده بودند؛ قرار بود نمایندگان طالبان، با رئیس جمهوری آمریکا در "کمپ دیوید" این کشور دیدار کنند که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری ایالات متحده، به دلیل حملات طالبان و کشته شدن یک سرباز آمریکایی این دیدار را لغو کرد و از آن پس خشونت ها در افغانستان دوباره شدت گرفت.
برخی از منتقدان دولت از جمله «حامد کرزای»، رئیس جمهوری پیشین افغانستان، برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را پیش از دستیابی به صلح جایز نداست و به همراه چندین تن از مقامات این کشور خواستار به تعویق افتادن این انتخابات شد؛ آنها بر این باورند که اولویت افغانستان دستیابی به صلحی پایدار است و انتخابات باید تا رسیدن به صلح به تاخیر بیافتد.
اما رئیس ستاد کمیسیون برگزاری انتخابات، چنین امری را غیرممکن خواند و از برگزاری این انتخابات در موعد مقرر خبر داد.
این انتخابات چهارمین، انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان است.
با تمام این تفاسیر، مردم افغانستان به کمک نیاز دارند، افغان ها ثابت کرده اند که قدرتمند هستند و توانایی تحمل شرایط دشوار را دارند. اما حتی اگر صلح حاکم شود، شرایط آنها بدون مراقبت های واقعی بهبود نخواهد یافت، و اگر دولت آتی بتواند چنین موقعیتی را فراهم سازد، شاهد شکوفایی کشور و مردم کشورش خواهد بود.