آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد نامه‌ای درباره معیارها و عناصر اساسی و مبانی ویژه در خصوص وظایف و اساس‌نامه تشکیل کمیته قانوناساسی سوریه به رئیس شورای امنیت فرستاده که اجرای آن توسط سازمان ملل در ژنو صورت می‌گیرد.
اخبار بین‌الملل- این نامه پس از موافقت دولت و کمیته مذاکره‌کننده سوریه با شرایط و مبانی و اساس‌نامه تحت رویه «گر پدرسون» نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه ارسال شد.
در سندی که گوترش در تاریخ 26 سپتامبر جاری به رئیس شورای امنیت فرستاده آمده است:
1-اصول و اهداف این کمیته و نیز همه قطعنامه‌های شورای امنیت در خصوص سوریه مطابق با منشور سازمان‌ملل متحد بوده و اساس آن بر تعهد به حاکمیت جمهوری عربی سوریه و استقلال و وحدت و نیز صلح منطقه‌ای آن است.
2- تسهیل مذاکرات در داخل سوریه به منظور تسهیل اجرای قانون اساسی از طریق قانون‌گذاری‌های جدید که انتخابات آزاد و عادلانه با نظارت کامل سازمان ملل صورت خواهد گرفت٬ مطابق با قطعنامه سازمان‌ملل بوده و با احترام کامل به حاکمیت ملی سوریه انجام میشود.
3- در تشکیل این کمیته٬ به 12 اصلی که طی دور چهارم مذاکرات به دست آمد استناد می‌کنیم.
4- بیانیه نهایی نشست سوچی برای کمک به روند کار ژنو در خصوص کمیته قانوناساسی سوریه و با حمایت شرکت کنندگان در این نشست٬ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5-پیشروی در روند سیاسی گسترده‌تر برای ایجاد اعتماد متقابل و اجرای قطعنامه 2254 شورای امنیت در سال 2015 اهمیت زیادی دارد.
6- فرستاده ویژه سازمان‌ملل متحد به سوریه٬ مشتاقانه منتظر برگزاری یک نشست تحت نظارت سازمان‌ملل در ژنو در 30 اکتبر 2019 و تسهیل کار کمیته قانوناساسی جامع و کامل برای سوریه است که براساس شرایط این توافق‌نامه عمل می‌کند.
مبانی و اساس‌نامه کمیته قانون اساسی سوریه
-ماده 1: ولایت
7-کمیته قانون اساسی سوریه در چارچوب روند ژنو که توسط سازمان ملل متحد تسهیل شده٬ در حال آماده سازی یک پروژه اصلاحات اساسی قانون اساسی است که به عنوان کمک به حل و فصل سیاسی سوریه و اجرای قطعنامه 2254 شورای امنیت تأیید می شود. همچنین اصلاحیه قانون اساسی نیز باید با استناد به متن و اصول 12 گانه باشد.
8- کمیته قانون اساسی سوریه می‌تواند با مراجعه به قانون اساسی سال 2012 و با توجه به تجربه‌های سایر قانون‌های اساسی این کشور٬ قانون اساسی خود را اصلاح و یا قانون اساسی جدیدی وضع کند.
-ماده 2: تشکیل و ساختار کمیته قانون اساسی سوریه
9- کمیته قانون اساسی سوریه دارای دو هیئت است٬ یکی کوچک و یکی بزرگ.
10- هیئت بزرگ آن متشکل از 150 مردو زن است که 50 نفر آنها از طرف دولت، 50 نفر از کمیته مذاکرات سوریه و 50 نفر نیز از جامعه مدنی هستند.
11- هیئت کوچک متشکل از 45 مرد و زن که 15 نفر از آنها از طرف دولت٬ 15 نفر از سوی هیئت مذاکره‌کننده و 15 نفر از جامعه مدنی هستند.
12-هیئت کوچک طرح‌های پیشنهادی قانون اساسی را تهیه و تنظیم و هیئت بزرگ آنها را تصویب می کند.
ماده 3: تصمیم‌گیری در کمیته قانون اساسی سوریه
13-کمیته قانون اساسی سوریه باید با احساس سازش و تعامل سازنده با هدف دستیابی به توافق کلی در بین اعضای خود اداره شود تا بتواند بیشترین حمایت ممکن از مردم سوریه را به دست آورد. برای این منظور٬ هیئت‌ها به سمت جلو حرکت کرده و هرجا که ممکن باشد تصمیماتی با توافق آراء اتخاذ می‌کنند؛ اما در غیر این صورت رای‌گیری نیاز به حمایت 75 درصدی از اعضای هیئت مربوطه یا 113 عضو حاضر برای رای‌دادن در هیئت بزرگ و 34 عضو حاضر جهت همین کار در هیئت کوچک دارد. البته آستانه رای 75 درصدی ثابت است.
-ماده 4: ریاست کمیته قانون اساسی سوریه
14- ریاست کمیته قانون اساسی سوریه باید با مشارکت دونفر٬ یکی از طرف دولت این کشور و دیگری از سوی کمیته مذاکرات سوریه باشد.
15- دو رئیس باید با توافق آراء در ریاست هیئت بزرگ و کوچک تصمیم‌گیری کنند.
16-رؤسای مشترک باید با توافق آراء٬ اصلاحیات لازم را به منظور اطمینان از تعهد به اساس‌نامه و عملکرد صحیح کمیته قانوناساسی انجام دهند. وظایف آنها عبارتند از:
- ریاست و مدیریت جلسات.
- ارائه پیشنهاد و اطمینان از رعایت صحیح اساس‌نامه.
- تسهیل و پیشنهاد جدول کارها و برنامه‌هایی که امکان بحث در همه موارد را فراهم می‌کند؛ مشروط به اینکه اختلاف در یک موضوع بر سایر موضوعات تاثیر نگذارد.
- تعیین سخنگوهای کمیته قانوناساسی و تفهیم وظایف آنها.
- تقویت بخشنامه‌های نظارت بر عدالت جنسی
- نظرخواهی درمورد پیشنهادها و ایده ها در صورت لزوم.
- هماهنگی با فرستاده ویژه سازمان‌ملل در سوریه به منظور تاکید بر نقش تسهیل‌گری وی برای اطمینان از اینکه همه اعضای این کمیته وظایف خود را به درستی انجام می‌دهند.
-ماده 5: تسهیل در کار کمیته قانوناساسی سوریه
17- فرستاده ویژه سازمان‌ملل٬ کار کمیته قانوناساسی سوریه را در صورت لزوم٬ از خلال حمایت از روسای مشترک این کمیته به منظور رسیدن به توافق آراء و نزدیک‌کردن دیدگاه‌های اعضای کمیته تسهیل می‌کند.
18- فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه٬ با ارائه گزارش‌هایی از کمیته قانوناساسی این کشور٬ مرتبا تحولات روند کار این کمیته را مورد بررسی قرار می‌دهد.
ماده 6: اطمینان از سلامت و امنیت اعضای کمیته قانوناساسی سوریه
19- یک تعهد قوی و مشترک میان اعضای این کمیته٬ با اطمینان از این امر آغاز میشود که این اعضا و یا خویشاوندانشان و یا سازمان‌های جامعه مدنی و سیاست‌مدارانی که به نوعی٬ بخشی از این کمیته به‌شمار می‌روند٬ در معرض تهدید یا آزار و اذیت و یا اقدامات این‌چنینی ضد خود و یا اموالشان نباشند که این امر به طور مستقیم با کار آنها در کمیته قانوناساسی ارتباط دارد.
ماده 7: احکام اضافی در کمیته قانوناساسی سوریه
20: مطابق با وظایف و اساس‌نامه‌ای که با رضایت و موافقت طرف‌های سوری است؛ کمیته قانوناساسی اجازه دارد تا به منظور اطمینان از کار پایدار و موثر در همه موارد بدون پیش شرط٬ با اساس‌نامه‌های دیگر ضمن روند کار این کمیته موافقت کند.
21- طرف‌های سوری توافق کرده‌اند که در راستای منافع مردم سوریه٬ کمیته قانوناساسی به‌سرعت و به شکل مستمر برای دستیابی به نتایج و پیشرفت در کار این کمیته بدون دخالت‌های خارجی از جمله تحمیل محدودیت‌های زمانی فعالیت کند.
22- کمیته قانوناساسی سوریه اجازه دارد تا درخصوص هرگونه اصلاحیه‌های ضروری در خصوص وظایف و اساس‌نامه در راستای تثبیت و قدرت‌بخشی به خود توافق کند. این کمیته همچنین می‌تواند درصورت لزوم همکاری خوبی با فرستاده ویژه سازمان‌ملل در این رابطه داشته باشد.
23- کمیته قانوناساسی سوریه با مصوبات مردمی و انتقال آن به نظام حقوقی سوریه در راستای اصلاح قانون اساسی که این کمیته آن را مصوب کرده٬ موافق است.
