در جشنواره کن دو فیلم ایرانی به نمایش درآمد، یکی قانونی تولید شده بود و دیگری زیرزمینی با تهیه کنندگی فیلیپ مارتین فرانسوی. فیلم «زن و بچه» ساخته سعید روستایی که در کمتر از یک سال هم مجوزش صادر شد و هم به اکران در کن رسید. حال این اثر به سرعت و با پارتی بازی وزارت ارشاد قرار است که در تیرماه به اکران درآید.ذوق زدگی معنا ندارد!
شتاب غیرمعمول در صدور مجوز و اکران فیلم «زن و بچه»، به‌ویژه در شرایطی که بسیاری از آثار سینمایی داخلی، حتی از دوره‌های گذشته جشنواره فجر، هنوز موفق به یافتن زمان اکران نشده‌اند، سوالات جدی درباره نحوه تخصیص فرصت‌ها و عدالت نهادی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برمی‌انگیزد.شتاب غیرمعمول در صدور مجوز و اکران فیلم «زن و بچه»، به‌ویژه در شرایطی که بسیاری از آثار سینمایی داخلی، حتی از دوره‌های گذشته جشنواره فجر، هنوز موفق به یافتن زمان اکران نشده‌اند، سوالات جدی درباره نحوه تخصیص فرصت‌ها و عدالت نهادی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برمی‌انگیزد.
این وضعیت می‌تواند نشانه‌ای از تبعیض سازمان‌یافته باشد؛ به‌ویژه زمانی که فیلمی با محتوای نسبتاً انتقادی نسبت به وضعیت کشور، ناگهان در صدر فهرست اکران قرار می‌گیرد و وزارت ارشاد با نوعی شتاب‌زدگی و حتی ذوق‌زدگی پیگیر نمایش عمومی آن می‌شود.با توجه به اینکه سعید روستایی و جعفر پناهی هردو در جشنواره بین‌المللی کن به دنبال این بودند که رتبه اولی را در سیاه نشان دادن ایران از آن خود کنند؛ سیدجمال ساداتیان تهیه کنند اثر «زن و بچه» اکران فیلم خود را اعتمادساز بخش مخاطب خاموش به سینما معرفی کرده است.
سوال اصلی سوال اصلی اینجاست: چرا برای برخی آثار، بسترهای قانونی و رسانه‌ای با این سرعت هموار می‌شوند، در حالی که دیگر فیلم‌ها، با وجود طی کردن کامل مراحل قانونی، همچنان پشت درهای بسته اکران می‌مانند؟ آیا این‌گونه برخوردهای گزینشی نتیجه اعمال نفوذ چهره‌های خاص و روابط پنهان در ساختار فرهنگی کشور است؟ یا شاید وزارت ارشاد به دنبال نوعی جلوه دادن وجهه خود از طریق حمایت گزینشی از فیلم‌هایی خاص است.
چرا باز هم سکوتاگرچه وزارت ارشاد تاکنون هیچ واکنشی به دو فیلم مذکور نشان نداده است، اما وزارت امور خارجه در پاسخ به اظهارات ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، که در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس کسب نخل طلایی توسط جعفر پناهی را «نمادی از مقاومت در برابر جمهوری اسلامی و امیدی برای همه مبارزان آزادی در جهان» توصیف کرده بود، اقدام به احضار کاردار فرانسه در تهران کرد.
بارو نوشته بود:«در حرکتی نمادین از مقاومت در برابر سرکوب حکومت ایران، جعفر پناهی نخل طلایی را به دست آورد؛ افتخاری که بار دیگر امید را در دل همه مبارزان آزادی در سراسر جهان زنده می‌کند.»وزارت امورخارجه واکنش نشان داد اما ارشاد نه!در واکنش به این موضوع، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، اظهار داشت: «من نه متخصص سینما هستم و نه داور جشنواره‌ای که به آن اشاره شد، اما آن‌چه روشن است، این است که ما معتقدیم نباید از رویدادهای هنری یا به‌طور کلی از هنر، برای پیشبرد اهداف سیاسی سوء استفاده شود. احضار کاردار فرانسه در تهران نیز به‌دلیل مواضع سخیف و نادرست مقام‌های فرانسوی صورت گرفت؛ مواضعی که با استفاده ابزاری از یک رویداد بین‌المللی، سخنان تحریک‌آمیز و خلاف واقع علیه جمهوری اسلامی ایران را مطرح کردند.»
اینطوری بی‌صف بودن دل‌زدگی ایجاد می‌کنداین درحالی است که مهم‌ترین نهاد فرهنگی و هنری در کشور نسبت به این اتفاقات از عنصر سکوت استفاده کرد و در نهایت هم دست فیلم «زن و بچه» ساخته سعید روستایی را گرفت و آورد اول صف اکران.رویکردهای این‌چنینی نه‌تنها باعث دلسردی سینماگران می‌شود، بلکه اعتماد عمومی جامعه هنری به سازوکارهای رسمی را نیز تضعیف می‌کند.
سینمای ایران نیازمند عدالت در فرایند تولید، مجوز و نمایش است؛ نه سیاست‌زدگی و رفتارهای دوگانه‌ای که تنها به تعمیق شکاف بین بدنه هنری و نهادهای فرهنگی منجر می‌شود.البته در سامانه تعاملی فارس من هم تعدادی از هم‌وطنان خواستار توقف این اکران شده‌اند و مطالبه‌ای را با عنوان « اعتراض به اکران فیلم «زن و بچه» سعید روستایی در سینماها» ثبت کرده‌اند.
