ماجرای شکایت ایران از آمریکا به دادگاه لاهه/ مردم در انتظار احقاق حق

گروه سیاسی- شکایت ایران از آمریکا به دادگاه لاهه به لیل نقض برجام موضوعی است که این روزها در محافل رسانه ای جهان به آن پرداخته می شود، در داخل کشور نیز عده ای خرسند از این موضوع هستند که حق کشورمان از آمریکا را می گیریم اما آنچه مشهود است اینکه اولا برخی ها در کشور باید پاسخ بتن ریزی در رآکتور اراک و هزینه هایی که برای امضای برجام شده را بدهند و ذوق زدگی این افراد قبل از اعلام رای دادگاه لاهه هیچ سودی ندارد.

به گزارش افکارنیوز، رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری لاهه در خصوص شکایت ایران از آمریکا طی نامه‌ای رسمی به وزیر خارجه امریکا، ضمن اعلام زمان رسیدگی به شکایت دولت ایران درخصوص بازگشت یکجانبه تحریم‌ها دولت آمریکا، تأکید کرد: از هرگونه اقدام جدید، اجتناب کنید و شرایط را تغییر ندهید، اما باید دید که این نامه و دستور چطور می‌تواند عملی شود و در عمل چه دستاوردی را برایمان دارد صرف هشدار و تهدید منی تواند مطلبو ملت ایران باشد همانطور که به گفته رهبری صرف مذکره و توافق بدون برداشتن تحیمها مطلوبمان نبوده است.

این در حالی است که محسن محبی رئیس مرکز حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری اعلام کرد: بدنبال شکایت دولت ایران علیه دولت آمریکا، رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری طی نامه‌ای رسمی خطاب به پمپیو به دولت آن کشور هشدار داد طوری رفتار کند که آثار تصمیمات آتی دیوان در مورد درخواست‌های ایران را خدشه دار نکند.موضوع دادخواست ایران این است که اقدام آمریکا در برگرداندن تحریم‌های یکجانبه برخلاف تعهدات بین‌المللی امریکا در عهدنامه سال ۳۴ است. به موجب این عهدنامه آمریکا متعهد شده بود با اتباع ایرانی رفتار منصفانه داشته باشد، و مانع از مراودات پولی و بانکی نشود.

وی افزود: دولت ایران به علت فوریت امر و آثار سوء ناشی از برگرداندن تحریم‌های یکجانبه امریکا به ویژه در حوزه سلامت و درمان و دارو و خصوصا امنیت هوایی، همزمان با طرح دعوی رسمی از دیوان خواسته بود که دیوان تا زمانی که در مرحله رسیدگی و صدور رای در دعوای اصلی قرار دارد، بعنوان یک امر فوری و طی دستور جداگانه‌ای برگرداندن تحریم‌ها را ممنوع سازد و از دولت امریکا بخواهد که این اقدامات را متوقف کند.

محبی ادامه داد: رئیس دیوان با توجه به اهمیت و فوریت امر با استفاده از ماده ۷۴ (۴) قواعد دیوان بین‌المللی دادگستری عصر سه‌شنبه طی نامه‌ای رسمی خطاب به وزیر خارجه آمریکا، به دولت آمریکا هشدار داد از هر گونه اقدام جدید در این زمینه اجتناب کند، و توجه دولت آمریکا را به این ضرورت جلب می‌کند که باید در زمینه مورد دعوا (بازگشت تحریم‌ها) طوری عمل کند که آرای آتی دیوان که بعد از جلسه ۲۷ اگوست صادر خواهد کرد، بلا اثر نشود.

از سوی دیگر دیوان دادگستری بین‌المللی در بیانیه آورده ایران بر سر اختلاف با آمریکا درخصوص نقض ادعایی معاهده مودّت، روابط اقتصادی و حقوق کنسولی که بین این دو کشور منعقد شده بود، علیه آمریکا اقدام حقوقی کرده و اقدام موقت دیوان را خواستار شده است.

در ادامه بیانیه دیوان، ابعاد شکایت ایران از آمریکا، با شفافیت بیشتری توضیح داده شده و آمده که ایران به دلیل صدور فرمان اجرایی ۱۸ اردیبهشت ترامپ برای بازگشتن تحریم‌هایی است که براساس برجام، موقتاً تعلیق شده بودند.

شکایت ایران ۵ بندی است و طی آن از قضات دیوان خواسته شده که موارد ذیل را اعلام کنند:

بیانیه ۸ مِی آمریکا درخصوص اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران، نقض تعهدات آمریکا ذیل معاهده مودّت (منعقده در سال ۱۹۵۵) است.

آمریکا باید بدون هیچ‌گونه تأخیری، اقدامات آغاز شده از ۸ مِی را متوقف کند.

آمریکا بایستی فوراً از تهدید به اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران، دست بردارد.

آمریکا باید تضمین بدهد که گامی در مسیر دور زدن رأی دادگاه درخصوص این پرونده برنمی‌دارد.

آمریکا باید خسارات وارده به شرکت‌های ایرانی را براساس تشخیص دیوان، به صورت تمام و کمال جبران کند.

اما دیوان به جز بیانیه‌ای که صادر شده است اعلام کرده که جلسات علنی رسیدگی به پرونده شکایت ایران از آمریکا به دلیل اعمال غیرقانونی تحریم‌های یکجانبه را از روز ۲۷ لغایت ۳۰ ماه آگوست (۵ الی ۸ شهریورماه) برگزار خواهد کرد.

در این بیانیه خاطرنشان شده دیوان بین‌المللی دادگستری در مقام رکن قضائی اصلی سازمان ملل متحد از روز دوشنبه ۲۷ آگوست تا پنجشنبه ۳۰ آگوست در کاخ صلح شهر لاهه که مقر این دادگاه است در جلسات علنی به پرونده شکایت ایران رسیدگی خواهد کرد.

وزارت خارجه آمریکا قبلا در بیانیه‌ای به روزنامه نیویورک‌تایمز گفته از شکایت ایران از آمریکا در دیوان بین‌المللی دادگستری با خبر است اما طرح این دعوی توسط ایران را «بی‌اساس» می‌داند. این وزارتخانه در بیانیه‌ای گفت: «دعوی ایران بی‌اساس است و ما قصد داریم مقابل دیوان بین‌المللی دادگستری، سرسختانه از ایالات متحده دفاع کنیم.»

اما لازم به یاد آوری است که اولین بار «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران موضوع شکایت ایران از واشنگتن را در حساب کاربری‌اش در توئیتر اعلام کرد. ظریف نوشت: «امروز ایران در دیوان بین‌المللی دادگستری شکایتی را برای پاسخگو کردن آمریکا بابت اعمال تحریم‌های یک‌جانبه تنظیم کرد.»

دیوان بین‌المللی دادگستری سه‌شنبه هفته گذشته ارائه این دادخواستی از سوی ایران علیه ایالات متحده را تأیید کرد.

سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز گفته این شکایت به دلیل «نقض عهدنامه مودت» صورت گرفته است.

بهرام قاسمی چند روز پیش نیز گفته بود: به منظور ترمیم و جبران اعمال غیرقانونی آمریکا در وضع تحریم‌ها علیه کشورمان و احقاق حقوق ملت ایران و پیگرد بین‌المللی اعمال متخلفانه ایالات متحده، وزارت امورخارجه با مشارکت مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری و هماهنگی سایر دستگاه‌های ذیربط، مسئله شکایت از ایالات متحده به دلیل نقض تعهدات بین‌المللی و مشخصاً عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی سال ۱۳۳۴ نزد دیوان بین‌المللی دادگستری را در دستورکار قرار داد و پس از اخذ نظرات وکلا و مشاوران حقوقی بین‌المللی ایرانی و خارجی، دادخواست نهایی حاوی شکایت جمهوری اسلامی ایران از نقض معاهده مودت در تاریخ ۲۵ تیرماه ۱۳۹۷ به ثبت رسید.

در این شکایت تشریح شده است که تصمیم آمریکا در اعمال مجدد تحریم‌های هسته‌ای با تعهدات بین‌المللی ایالات متحده به ویژه مواد ۴، ۷، ۸ ، ۹ و ۱۰ معاهده مودت ۱۳۳۴ نیز مغایرت دارد و ایالات متحده ملزم است ضمن توقف این اعمال متخلفانه بین‌المللی، کلیه خسارات وارده را جبران کند.

باید منتظر ماند و دید آیا دادگاه لاهه رای خود را به نفع ایران صادر می کند و یا باز هم تحت تاثیر لابی های صهیونیستی و آمریکایی قرار گرفته و این پرونده به نتیجه نمی رسد.