آیا زورگویی آمریکا به اروپا درباره ایران جواب می‌دهد؟

روزنامه «واشنگتن‌پست» در یادداشتی تحت عنوان «آیا زورگویی آمریکا به اروپا درباره ایران جواب می‌دهد» به بررسی فشارهای واشنگتن به اتحادیه اروپا برای تبعیت از تحریم‌های ایران پرداخته و نوشت احتمال دارد واشنگتن هر نهاد اروپایی که برای دورزدن تحریم‌ها ایجاد شود را تحریم کند.

اخبار سیاسی- این روزنامه ضمن اشاره به اظهارات تند و آتش‌افروزانه «جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید درباره تحولات منطقه و فشارهای «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا  به کشورهای اروپایی، تصریح کرد: «بارها دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که ایالات متحده را (به دلیل خروج از برجام و احیای تحریم‌ها) مقصر تنش‌ها (با ایران) می‌دانند و خواستار ممانعت از وقوع درگیری نظامی در منطقه شده‌اند».

واشنگتن‌پست با بیان اینکه شورای عالی امنیت ملی ایران چندی پیش مهلتی 60 روزه برای اروپایی‌ها در نظر گرفت تا به تعهدات بانکی و نفتی عمل کنند، ادامه داد: «اقدامات اروپایی‌ها بر تشکیل کانال مالی برای تعامل با ایران متمرکز شده است که روی کاغذ می‌تواند باعث تداوم تجارت کمپانی‌های اروپایی با ایران، علی‌رغم تحریم‌های آمریکا شود».

این یادداشت ضمن اشاره به امیدواری اروپایی‌ها به پایبندی تهران به تعهداتش ذیل برجام، در صورت تداوم تجارت کمپانی‌های خود با ایران می‌نویسد: «این تدبیر به دقت زیر نظر قرار دارد. اگر گسترش پیدا کند، می‌تواند سلطه جهانی دلارِ آمریکا را به چالش بکشد. اگر اینستکس یا هر راه جایگزین دیگری بتواند موفق شود، نظام‌های تجاری بین‌المللی که واحد پول آمریکا را دور می‌زنند، می‌توانند توانایی آتی دولت ایالات متحده برای استفاده از تحریم‌ها به عنوان یک ابزار سیاست خارجی را محدود کنند».

واشنگتن‌پست با بیان اینکه این مسئله همچنین در طولانی‌مدت می‌تواند سوالات بزرگتری درباره پیامدهای تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا به خروج از توافق هسته‌ای ایجاد کند، می‌افزاید: «همین امر می‌تواند واکنش‌های خشم‌آلود آمریکا به اینستکس را در هفته‌های اخیر توضیح دهد. ایالات متحده به آلمان، بریتانیا و فرانسه هشدار داده که اجرای اینستکس بدون نقض خط قرمز آنها نیست».

اعلام تاسیس اینستکس توسط وزرای خارجه آلمان، انگلیس و بریتانیا

در پایان این تحلیل آمده است: «تنش‌های مذکور این احتمال را افزایش می‌دهد که تصمیم ترامپ به خارج کردن آمریکا از توافق هسته‌ای ایران در سال گذشته، نه تنها منجر به افزایش تحریم‌ها علیه ایران شود بلکه هر نهادی که توسط اروپایی‌ها (برای دور زدن تحریم‌ها) ایجاد شده را هدف قرار دهد».

پیش از این نیز شبکه «بلومبرگ» گزارش داده بود که «سیگال منلکر»، معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی در نامه‌ای که روز هفتم ماه مه نوشته و به دست بلومبرگ رسیده تهدید کرده است که ابزار مالی اروپا برای تجارت با ایران (اینستکس) و هر آنکس که با آن مرتبط باشد می‌توانند از دسترسی به سیستم مالی ایالات متحده منع شوند.

مقامات آمریکایی طی چند هفته اخیر، از ترامپِ رئیس‌جمهور گرفته تا بولتونِ مشاور امنیت ملی و پامپئو وزیر خارجه، بعد از خروج از توافق هسته‌ای و تشدید تحریم‌ها در سالگرد خروج، در واکنش به تصمیم ایران برای کاهش برخی تعهدات برجامی زبان به تهدید نظامی گشوده و اقدامات تحریک‌آمیزی نیز چون اعزام ناو هواپیمابر یا بمب‌افکن به منطقه را در دستورکار خود قرار دادند.

شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ با صدور بیانیه‌ای از توقف برخی اقدامات تهران ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خبر داده و و به کشورهای باقیمانده در توافق هسته‌ای ۶۰ روز فرصت داد تا تعهدات خود به ویژه در حوزه های بانکی و نفتی را اجرا کنند (جزئیات بیشتر).

حدود یک سال پیش  (۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷) بود که دولت آمریکا به دستور ترامپ، به بهانه‌های واهی و ادعاهای تکراری از توافق بین‌المللی برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» خارج شده و تمام تحریم‌های هسته‌ای ذیل این توافق را در دو بازه ۹۰ و ۱۸۰ روزه مجددا اعمال کرد. واشنگتن از کشورهای مختلف از جمله ترکیه خواسته که ضمن تبعیت از تحریم‌های ایران، هرگونه واردات نفت و میعانات گازی را به صفر برسانند.

البته این تنها اقدام ضد ایرانیِ کاخ سفید طی یک سال گذشته نبود و دولت ترامپ هر هفته تحریم‌ها یا محدودیت‌های جدیدی را علیه اشخاص و نهادهای ایرانی یا غیر ایرانی مرتبط با تهران اعمال کرده است.  آمریکا در پیشبرد این اهداف خصمانه خود تنها نبوده و اتحادیه اروپا نیز با اقدامات ضد ایرانی تقریبا مشابهی، واشنگتن را همراهی کرده است.