یادی از شیخ زکزاکی و دیدارش با رهبر انقلاب

اختتامیه سومین دوره شعر اشراق با حضور آیت‌الله رشاد، حجت‌الاسلام دعایی و جمعی از شاعران طلبه و اهالی فرهنگ عصر امروز در تالار ایوان شمس در حال برگزاری است.

حجت‌الاسلام امرودی اظهار داشت: روحانیت در طکل تاریخ موثرترین تأثیر را در گسترش شیعه داشته است. در واقع قلم، ایثار و علم علما و خون آنها شیعه را بیمه کرده است.

وی با اشاره به شیخ زکزاکی گفت: او سال گذشته سه فرزند و امسال دو فرزندش را تقدیم اسلام کرد. الآن هم پیام آمده که حسینیه بقیه الله را در نیجریه کاملاً خراب کرده‌اند.تا روحانی شیعه قدرتمند هست، در نیجریه حسینیه‌های دیگری راه اندازی شود. چه شیخ زکزاکی بماند و چه به فیض شهادت برسد، شیعه نیرومند خواهد شد.

امرودی به نقش شعر در جامعه اشاره کرد و گفت: امام فرموده‌اند که هر کلمه‌ای که از زبان خرج می‌شود تا قیامت تأثیرگذار است گاهی یک جمله به جای صدها کتاب شهید پروری می‌کند. شعر حوزه نیز باید مخاطب را به سمت خوبی‌ها مانند امام، انقلاب، خانواده و ... ببرد.

آیت‌الله رشاد نیز در این مراسم گفت: شاعر حوزوی رسالتش این است که یک شعر ماندگار بسازد. پسندیده نیست که غیر این باشد. دوستان طلبه مبتلی به شعرهای صورت زده نشوند. از شعر به مثابه برنده‌ترین ابزار بهره بگیرند. ما در شعر نباید متوقف شویم وقتی خدا چنین موهبتی داده باید برای تعمیق بخشیدن به تعالیم دینی استفاده کنیم.

وی افزود: من سراغ ندارم کسی به بحث فلسفه ادبیات براساس حکمت اسلامی پرداخته باشد. این همه مسایل برعهده اهالی حوزه است.

رشاد یادآور شد: نکته دیگر اینکه مبادا شعر به مشغله تبدیل شود. رهبر انقلاب هم بر این امر تأکید دارند. گاهی شعر برای طلبه به آفت تبدیل می‌شود و انها را از طلبگی باز می‌‌دارد. مبادا شهر بهانه‌ای برای خروج از خیل سربازان حضرت حجت شود چرا که هر کس را به بهانه‌ای از این بیان خارج می‌کنند. طلبه‌ها باید شعر در شأن حوزه بسرایند و خلأهایی که دیگران قادر به حلش نیستند، رفع کنند.

وی در ادامه سخنان خود یکی از سرودهایش با این مطلع را قرائت کرد:

غزل ها غزل‌ها غزل‌های مست

از این دل خدا را بدارید دست

محمد حسین انصاری نژاد نیز در ادامه این مراسم سورده‌ای را به شیخ زکزاکی تقدیم کرد:

نهج‌البلاغه بود به چشمش ورق ورق

در شرح خطبه چشم به منبر نشسته بود

تا پیر ما ابوالشهدایش خطاب کرد

دیدم چو باغ لاله معطر نشسته بود

علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دیگر سخنران این همایش بود. وی در این مراسم با بیان اینکه این جشنواره به اسم جشنواره اشراق نامگذاری شده است و مروج حکمت اشراق سهروردی است، گفت: این حکمت و فلسفه معتقد است که وصول حقیقت از طریق کشف و شهود صورت می‌گیرد. شیخ اشراق معتقد بود همه موجودات از نور به وجود آمده‌اند و هستی غیر از نور چیز دیگری نیست. انسان هم از این قاعده مستثنی نیست و می‌تواند از نور خود به موجودات دیگر بدهد و از نور آنها بگیرد و سرچشمه فیض خداوند است.

وی با بیان اینکه شاعر و هنرمند تا به نور وحدانیت خداوند آراسته نگردد، قریحه شاعری پیدا نمی‌کند، ادامه داد: شعر در سینه شاعر متجلی از نور الهی است، شعر حوزه شعری هویت گرا و امیدبخش است و از واقعیت وجود به حقیقت موعود پی می‌برد. این شعر به شرطی دینی خواهد بود که حضور الهی در آن مشهود باشد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنان خود به شعر دینی و ظرفیت‌های آن اشاره کرد و یادآور شد: شعر دینی هر روز حرف نو دارد و در پی متجلی کردن خالق هستی است. این هنر دیرینه با این همه سابقه چنان پر و بال نداشت تا ایران شکل گرفت. کیمیاگران واژه‌ها شعر را با شور و شعور امیختند، زبان شعر ماندگارترین زبان در بین مردم است. آنچه از بررسی تاریخ ادبیات دینی برمی‌آید، این است که شعر آیینی در میان شاعران ایرانی حضور پررنگی دارد. ما ایرانیان ملت شعر هستیم، با شعر پا به این عالم خاکی می‌گذاریم و با شعر می‌میریم. شعر پیشانی تمدن ایرانی است و جهانیان ما را بیشتر با اشعارمان می‌شناسند. این خود مردم هستند که تصمیم می‌گیرند چه شعری در ذهن بماند و برای همین شاعرانی ماندگار شده‌اند که برای مردم شعر گفته‌اند نه حاکمان.

جنتی در پایان سخنان خود با بیان اینکه بی‌تردید برای پیشرفت فرهنگ به شعری نیازمندیم که مورد پذیرش جامعه باشد، تأکید کرد: اکنون که با عنایت پروردگار و رهبری بنیانگذار انقلاب و رهبر معظم انقلاب از خطرهای بزرگ رها شده‌ایم، شعر می‌تواند به ما کمک کند. خرسندیم از اینکه در جمع شاعران پویای حوده علمیه هستیم، همان‌ها که شعرشان در شیشه‌های گلاب اشراق بوی دیگری گرفته است. این شاعران هم دغدغه آیینی دارند هم اجتماعی. ادامه مسیر این جشنواره بشارت بازگشت شعر آیینی به جایگاه اصیل خود را زمزمه می‌کند.

محمدعلی مجاهدی، شاعر نیز در این مراسم گفت: اینطور نیست که هویت شعر دینی وامدار قشر خاصی باشد؛ علما، حکما، عرفا و ... در این زمینه تأثیرگذار بوده‌اند.

وی با اشاره به کتاب تذکره شاعران روحانی با عنوان «رواق اشراق» گفت: این اثر در سه بخش به شاعران روحانی از سده پنجم تاکنون می‌پردازد. تلاش شده تا چهره ادبی این علما که گاه در سایه وجهه علمی آنها قرار گرفته، با نگاهی منصفانه بررسی شود.

مجاهدی افزود: اگر از کسانی مانند میرداماد و شیخ بهایی و دیگر بزرگان را کنار بگذریم، به شعر روحانیونی مانند شیخ کمره‌ای برمی‌خوریم که سروده‌هایش اعجاب‌آور بوده و همانند صائب است.

در ادامه این مراسم، با حضور حجت الاسلام گلپایگانی از کتاب رواق اشراق رونمایی و از برگزیدگان این دوره از جشنواره تجلیل شد. در این دوره از جشنواره، شاعرانی از کشورهای افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، هندوستان، لهستان و... شرکت کرده بودند.