مالیات بر خانه های خالی یکی از مهمترین مصوبات مجلس یازدهم بود که در سالهای گذشته به تصویب رسید و دولت موظف به اجرایی کردن آن بود.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که در کشورهای مختلف مالیات بر خانه های خالی باعث افزایش عرضه مسکن و به تبع کاهش قیمت خانه و اجاره شده است.
مالیات بر خانه خالی طبق ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم، به خانه‌هایی که بیش از ۱۲۰ روز در طول سال خالی بمانند، تعلق می‌گیرد.
در تاریخ ۲۲ تیر ماه سال ۱۳۹۹ این طرح با ۱۱ تبصره تصویب و در دستور کار دولت قرار گرفت.
امروزه یکی از راه‌های افزایش سرمایه‌گذاری و درآمدزایی، خرید ملک و اجاره آن است. در چنین شرایطی ملاک کشور که صاحب چندین ملک هستند، با خالی نگه داشتن خانه‌های خود، بر قیمت ملک تأثیر می‌گذارند و موجب ضرر عده کثیری می‌شوند.
بر این اساس محلس قانونی را مصوب کرد تا دست سودجویان را ببندد و به‌تمامی اقشار جامعه کمک کند. تمامی افرادی‌که ساکن ایران یا خارج از کشور هستند، به‌عنوان اشخاص حقیقی و حقوقی موظفند املاک خود را اجاره دهند..
مالیات شش برابری خانه های خالی که اجاره نمی دهند
از سوی دیگر مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی کشور با بیان اینکه مالیات خانه‌های خالی بر اساس متراژ واحدها محاسبه می‌شود، اظهار داشت: اگر فردی خانه خود را اجاره دهد و طبق قانون مشمول مالیات باشد، مالیات اجاره محاسبه می‌شود. اگر این خانه خالی باشد و به اجاره واگذار نشده باشد، شش برابر میزان مالیات خانه اجاره شده، محاسبه خواهد شد.
وی افزود: بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم، فقط اطلاعاتی که از طریق سامانه ملی املاک و اسکان کشور در اختیار سازمان قرار می‌گیرد، ملاک عمل برای مطالبه واحدهای مسکونی خالی است و با عدم پرداخت مالیات قطعی توسط مالکان، خانه‌های خالی ممنوع‌المعامله می‌شوند.
مدیرکل دفتر حسابرسی سازمان امور مالیاتی کشور همچنین گفت: مالکان خانه‌های خالی، پس از ابلاغ مبلغ نهایی مالیات، یک ماه فرصت پرداخت دارند و اگر پرداخت نشود، با صدور برگ قطعی از ایشان مطالبه خواهد شد. اگر ایشان به آن برگ اعتراض کنند، در هیئت‌های حل اختلاف مالیاتی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
عدم پرداخت مالیات و ممنوع المعامله شدن خانه های خالی
به گفته مستوفی، پس از طی این فرآیند با عدم پرداخت مالیات قطعی توسط مالکان، خانه‌های خالی ممنوع‌المعامله می‌شوند و اجازه انتقال به شخص دیگری را نخواهد داشت.
اگر هم دفترخانه‌ای نسبت به انتقال این موضوع اقدام کند، قبل از اینکه مفاصاحساب مالیاتی مربوط به ماده ۵۴ قانون مالیاتهای مستقیم را بگیرد، متضامنا در پرداخت مالیات مسئول خواهد بود.
پیش از این در سال جاری اعلام شده که تاکنون ۱۱ میلیون ملک و مالک خانه خالی شناسایی شده که از این تعداد یک میلیون واحد مسکونی هنوز احراز نشده است .
از سوی دیگر مسئولان حوزه مالیاتی می گویند که روند شناسایی خانه های خالی کاملا هوشمند و ۳۵۰ میلیون رکورد اولیه بررسی شده تا به این یک میلیون واحد مسکونی خالی برسند.
از این یک میلیون واحد مسکونی تاکنون ۵۰۰ هزار مالک اعلام کرده اند که این واحدها بعد از پیامک به اجاره رفته است و آنها در سامانه املاک و اسکان اطلاعات خود را بارگذاری کرده اند.
اقبال شاکری عضو کمیسیون عمران مجلس نیز اعلام کرده بود که تنها طرحی که می تواند بازار اجاره مسکن را به سمت ثبات و آرامش هدایت کند شناسایی خانه های خالی و عرضه آنها به بخش بازار است.
آنچه مسلم است اینکه با ممنوع المعامله شدن خانه های خالی که مالیات نمی دهند باعث عرضه این خانه ها در بازار مسکن و ابزاری برای مقابله با سوداگری ها است.
مسکن در کشور باید از کالای سرمایه ای به کالای مصرفی تبدیل شود تا افسار افزایش قیمت خانه مهار شود.
این قانون مطمئنا باعث عرضه تعداد زیادی از خانه های خالی شده و در نهایت منجر به کاهش قیمت مسکن می شود.
