اخبار اقتصادی- یارانه ها نقدی موضوعی است که در دولت محمود احمدی نژاد کلید خورد و پس از آن با حضور شیخ حسن روحانی در مسند ریاست جمهوری، دولت اعتدال مخالف پرداخت یارانه ها به شکل فعلی بود اما دولت می دانست حذف یارانه ها فشار سنگینی را به دولت وارد می کند و هر بار از قطع کردن یارانه ها سر باز زدند .
به گزارش افکارنیوز، نکته مهمی که در پرداخت یارانه های نقدی وجود دارد اینکه ارزش ریالی مبلغ یارانه های نقدی از ابتدای اجرا شدن طرح با آنچه امروز پرداخت می شود نشان می دهد ارزش پول بسیار کاهش پیدا کرده و دیگر چنین رقمی جایگاه خاصی در زندگی خانوارها ندارد.
ماه گذشته اما دولت حذف یارانه ثروتمندان را کلید زد و در دور نخست حذف یارانه این افراد منجر به حذف یارانه 200 هزار خانوار یعنی حدود 700 هزار نفر شد که این ین میزان حذف یارانه منجر به صرفه جویی سالانه 382 میلیارد تومانی می شود. اما همین قطع یارانه ها باعث شد اعتراض پولدار ها را به دنبال داشته باشد. عده ای که درآمدهای چند ده میلیون تومانی دارند معترض شده اند ک چرا یارانه آنها قطع شده و این موضوع جای بسی تعجب دارد.
حالا اما حسین میرزایی سخنگوی ستاد حذف یارانه در تشریح فلسفه شکل گیری ستاد تبصره ۱۴ قانون بودجه یا ستاد حذف یارانه گفت: در تعریف قانون هدفمندی یارانه‌ها؛ یارانه برای جبران قدرت خرید خانوارهای آسیب پذیر تعریف شده بود، در آن برهه چون ابزار شناسایی، دهک بندی و خوشه بندی وجود نداشت تصمیم به پرداخت همگانی گرفته شد؛ اما تنها افرادی باید مشمول دریافت یارانه باشند که این یارانه در زندگی آنها تغییر ایجاد کند . عملا پرداخت یارانه نقدی برای ترمیم قدرت خرید به فردی که توان مالی بالایی دارد و همین الان از یارانه‌های مختلفی در حوزه سوخت، حمل و نقل و تولید و غیره استفاده می‌کند، بی معنی است.
سخنگوی ستاد حذف یارانه افزود، اما به هر دلیلی این فرایند در سنوات اخیر متوقف شده بود، بر اساس تحلیلهای ما در ستاد تبصره ۱۴ از سال ۹۲ تاکنون نبود داده‌های مناسب و عدم شناسایی دهک های پردرآمد در کنار حساسیتهای اجتماعی مانع از ادامه فرآیند حذف یارانه نقدی دهک‌های پردرآمد شده بود.
به گفته میرزایی، در حال حاضر پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان در وزارت رفاه ایجاد شده و این داده‌ها بعد از تقاطع گیری در آزمون وسع قابل پیاده سازی است. از طرف دیگر با توجه به مصوبه مجلس در تبصره ۱۴ قانون بودجه، دولت مصِر شده است این قانون را اجرایی کند، بر این اساس پیش‌بینی می‌شود در سال جاری فرایند حذف سه دهک پردرآمد انجام شود.
وی درباره دستگاههایی که این اطلاعات را در اختیار ستاد قرار داده‌اند، گفت: ابتدا به دنبال ایجاد شناسنامه اجتماعی- اقتصادی افراد بودیم، در این شناسنامه وضعیت رفاهی افراد مبتنی بر دارایی، درآمد و هزینه مشخص می‌شد. بر این اساس شاخصه‌هایی مثل تملک مسکن، خودرو، وضعیت تجاری فرد، بیمه تامین اجتماعی، اطلاعات دریافت حقوق، صنفی که فرد در آن مشغول به کار است و محل زندگی در دستور کار قرار گرفته است. این اطلاعات از سازمانهایی مثل وزارت کار، سازمان اداری استخدامی، بانک اطلاعات خودرو ناجا، اطلاعات سفرهای خارجی نیروی انتظامی، وزارت بهداشت، سازمان ثبت املاک و اسناد، اطلاعات اصناف از وزارت صمت و در نهایت اطلاعات تراکنشها و حسابهای بانکی از بانک مرکزی دریافت شده است.
میرزایی گفت: برای دریافت تسهیلات از نظام بانکی از مجموعه اقدامات بانکی انجام شده مثل پرداخت بدهی یک رتبه اعتباری تشکیل می‌شود، مانند همین مثال در فرآیند حذف یارانه نقدی نیز برای هر کدام از بانکهای اطلاعاتی یک ضریب در آزمون وسع لحاظ شد. به عنوان مثال ۱۶ هزار خانوار حذف شده مالک بیش از ۵۰۰ میلیون تومان خودرو بودند که مشخصا یارانه این افراد قطع شده است.
این مقام مسئول گفت: هر فردی برای اعتراض دفاتر مشخص شده مراجعه کرد بر اساس معدل گردش حساب تراکنشهای، بانکی سود بانکی، میزان واریز و مانده حساب به عنوان معیارهای بررسی در نظر گرفته می‌شود نکته قابل توجه اینکه در این بین تنها تراکنشهای خرید معیار حذف یارانه نقدی افراد بوده است.
سخنگوی ستاد حذف یارانه گفت: در ۴ ماه ابتدایی سال ۹۸ مبلغ هزینه کرد خانوارها به عنوان معیار مهم حذف یارانه نقدی در نظر گرفته شده است بر این اساس اگر متوسط هزینه کرد خانوار یک نفره ۴ میلیون تومان، خانوار دو نفره پنج میلیون تومان، خانواده سه نفره شش و نیم میلیون تومان، خانواده ۵ نفره ۸ میلیون تومان و خانواده شش نفره به بالا به ازای هر نفر اضافی ۵۰۰ هزار تومان باشد خانوار در فهرست حذف یارانه نقدی قرار خواهد گرفت اما اگر میزان هزینه کرد از این ارقام پایین‌تر باشد یارانه آنها مجدداً برقرار خواهد شد.
به گفته میرزایی، در حال حاضر فرایند شناسایی سه دهک بالای درآمدی که در فهرست حذف یارانه نقدی قرار گرفته‌اند به اتمام رسیده است. اما ما قصد داریم فرآیند حذف یارانه نقدی مرحله به مرحله انجام شود یا حداقل خطا و حداکثر دقت در فرایند حذف پردرآمدها لحاظ شود تا فرایند رسیدگی به اعتراضات نیز با سرعت مناسب صورت گیرد.
وی در پاسخ به این سوال که در چه زمانی فرایند حذف یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی تکمیل خواهد شد؟ گفت: با توجه به اینکه فرآیند حذف یارانه نقدی یک تصمیم ملی است و تعداد قابل توجهی از افراد در این فرآیند از صف دریافت یارانه نقدی خارج خواهند شد، بعد از اعلام سخنگوی دولت سه دهک یارانه بگیر حذف می شوند اما همانطور که اشاره شد فرآیند شناسایی این سه دهک تکمیل شده و این اطلاعات در اختیار صدای تبصره ۱۴ قانون بودجه قرار دارد.
حذف یارانه ها تصمیم جدی دولت است اما دولتی ها باید به این موضوع شفاف پاسخ دهند که با صرفه جویی حذف یارانه ها چه اتفاقی در سفره مردم می افتد؟ آیا یارانه نقدی دهک های ضعیف جامعه افزایش می یابد؟ یا اینکه خدمات خاصی به مردم ارائه می شود.
به نظر می رسد حذف یارانه ها نباید تنها یک دف باشد بلکه نظام پرداخت یارانه ها نیازمند اصلاح است و دولت باید از فرصت قطع یارانه ثروتمندان برای خدمات بیشتر به اقشار آسیب پذیر بهره ببرد.
