کمبود بودجه و نیروی انسانی دو مشکل اساسی دستگاه قضایی است

آیت الله آملی لاریجانی رئیس قوه قضاییه در اولین جلسه مسئولان عالی قضایی در سال 97 که امروز( دوشنبه) برگزار شد، ضمن تبریک فرا رسیدن سال نو به همه مردم و کارکنان و مسئولان دستگاه قضایی، میلاد مسعود حضرت ابوالائمه امیرالمومنین (ع) و حضرت جواد الائمه (ع) را نیز پیشاپیش تبریک گفت و اظهار کرد: امیدواریم سال 97 که آغاز آن مقارن با ماه مبارک رجب شده است، سال توفیق، سداد، بهروزی و سعادت برای آحاد ملت باشد و برای رفع مشکلات و چالشهای موجود در کشور خصوصا در امر معیشت و اقتصاد، گامهای خوبی برداشته شود.

ماه رجب از حیث دعا و استجابت از مواقع خاص است

رئیس قوه قضاییه با اشاره به ویژگیهای ماه رجب و توصیه های فراوان در روایات مبنی بر بهره مندی از فیوضات این ماه عزیز و توصیه بزرگان اهل معنا، اظهار کرد: یکی از نعمات الهی برای انسان، زمان های خاصی است که در بردارنده نفحات خاص الهی است و برای رفتن به سوی این نفحات و تحصیل عنایت الهی، باید استعداد لازم را ایجاد کرد؛ لذا قبل از فرارسیدن این ایام خاص، انسان باید با تذکر و توجه، خود را آماده بهره مندی از برکات آن کند.

آیت الله آملی لاریجانی، ماه رجب خصوصا ایام میانی این ماه را از حیث دعا، استجابت و توصیه به دعا از مواقع خاص دانست و خاطرنشان کرد: از مهمات مراقبت در ماه مبارک رجب، توجه به مضمون روایتی بسیار عمیق از پیامبر (ص) است که بزرگان اهل معنا فرموده اند انسان در تمام این ماه باید به مضمون این روایت توجه داشته باشد.

وی ادامه داد: در این روایت آمده است خداوند در آسمان هفتم که به نظر می رسد یک مقام و مرتبه معنوی است، مَلَکی دارد به نام «داعی». این ملک در ماه رجب از ابتدای شب تا صبح، دائما ندا می دهد «طوبی للذاکرین، طوبی للطاعئین» یعنی خوشا به حال اهل ذکر و طاعت. سپس آن ملک از قول حق تعالی می گوید «انا جلیس من جالسنی و مطیع من اطاعنی و غافر من استغفرنی. الشهر شهری و العبد عبدی و الرحمت رحمتی و من دعانی فی هذا الشهر اجبت و من سالنی اعطیت و من استهدانی هدیت» یعنی خداوند که سلطان حقیقی و مطلق در همه عوالم است، می فرماید من همنشین کسی هستم که با من بنشیند، مطیع کسی هستم که از من اطاعت کند، می آمرزم کسی را که از من طلب آمرزش کند، این ماه، ماه من است و بنده، بنده من است و رحمت، رحمت من است و هر کس مرا در این ماه بخواند، به او پاسخ می دهم و هر کس چیزی از من بخواهد به او می بخشم و هر کس طلب هدایت کند، او را هدایت می کنم.

رئیس قوه قضاییه افزود: در ذیل این روایت آمده است که حق تعالی می فرماید «و جعلت هذا الشهر حبلا بینی و بین عبادی. فمن اعتصم به وصل الی». یعنی این ماه را به مثابه ریسمانی میان خود و بندگانم قرار دادم و هر کس به آن متمسک شود، به من خواهد رسید. این، تعبیر بسیار عجیبی است. وصول به ساحت حق تعالی، غایت آمال عارفین است و بر همین اساس از فرصت بی نظیر ماه رجب برای نزدیکتر شدن به آستان قدس الهی نباید غفلت کنیم.

آیت الله آملی لاریجانی، این قبیل روایات را از یکسو موجب امیدواری انسان و از سوی دیگر موجب یادآوری برخی غفلت ها دانست و تصریح کرد: مضامین دعاهای ماه رجب بسیار عمیق است و معمولا هم دعاهای کوتاهی هستند. در یکی از این دعا می خوانیم «خاب الوافدون علی غیرک». یعنی وفود به غیر خدا موجب خسارت است. این در حالی است که با کمی دقت در احوال خود می بینیم همه زندگی ما وفود علی غیرالله است. همه وقت، صحبت و تقاضای ما با دیگری است. در ادامه این دعا آمده است «وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلاَّ لَکَ‌ وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلاَّ بِکَ وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلاَّ مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ‌ بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِینَ وَ خَیْرُکَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبِینَ وَ فَضْلُکَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِینَ ‌وَ نَیْلُکَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِینَ ...» یعنی کسى که بر غیر تو وارد شود محروم است و آنکه به غیر تو رو کند زیانکار است و هر که به درگاه غیر تو برود محتاج می شود و هر که از غیر فضل و کرم تو درخواست کند بینواست. درگاه لطف تو به روى مشتاقان باز و خیر و احسانت براى طالبان‌ مبذول است و فضل و کرمت براى سائلان، مباح و عطایت براى امیدواران مهیاست.

رئیس قوه قضاییه تاکید کرد: حال برخی اهل معنا این است که به جای چنگ زدن به وسایط و وسایل، به بخشندگی بی دریغ خداوند و خزائن الهی چشم می دوزند. ما چون غافلیم و وفود علی الله را نمی بینیم، در قید وسایط هستیم اما بزرگان، بخشش الهی را می بینند و گویی از چشمه، مستقیما عنایات را تحصیل می کنند.

آیت الله آملی لاریجانی، با اشاره به عبارت «فَضْلُکَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِینَ»، اظهار کرد: فضل، آن چیزی نیست که ما استحقاق آن را داریم؛ چنانکه خداوند در آیه 35 سوره مبارکه «قاف» می فرماید «لَهُم مَّا یَشَاؤُونَ فِیهَا وَلَدَیْنَا مَزِیدٌ». وقتی اراده الهی بر بخشش استوار می شود، فضل خود را برای سائل، مباح می کند و آنچه بیش از استعداد اوست عطا می کند. در این شرایط، نه تنها ابواب سماء برای انسان سائل باز می شود بلکه فضل حضرت «ذوالفضل» بر انسان روا داشته می شود.

رئیس دستگاه قضایی با اشاره به عبارت «نَیْلُکَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِینَ» نیز گفت: امید بی حساب هم معنایی ندارد. باید اهل درخواست از حق تعالی باشیم. در رزق الهی، حد و حساب نیست؛ چنانکه می فرماید «ان الله یرزق من یشاء بغیر حساب». مقصود از «بغیر حساب» ممکن است بی حد یا بی سبب باشد. وقتی باب مشیت الهی به بخشش و اعطا تعلق گرفت، بدون سبب هم رزق می دهد.

آیت الله آملی لاریجانی تصریح کرد: دعاهای این ماه هر کدام شیوه و اشاره به باطنی خاص دارد. در جایی آمده است «اَللّهُمَّ اِنِّی اَسْئَلُکَ بمَعانِیَ جَمیعِ مَا یَدْعُوکَ بهِ وُلاةُ اَمْرِکَ المَأْمُونُونَ عَلَى سِرِّکَ الْمُسْتَبْشِرُونَ ... حَتَّی ظَهَرَ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ» این معانی بلند را باید انسان با توجه و دقت بخواند. اینها معارف بلندی است که از ناحیه اهل بیت عصمت علیهم السلام بما رسیده است، بغیر از این ابواب الهی، کجا این معارف بلند را می توان یافت. در این ماه که از مواعد استجابت دعاست، برادران و خواهران ایمانی خود را از دعای خیر خود بی نصیب نگذاریم و از خدا بخواهیم به همه ما توفیق بندگی و میل به سوی حق تعالی عطا کند و اگر احساس کردیم که این میل در وجود ما نمی جوشد باید به فکر اصلاح درونی خود باشیم.

فرهنگ «کمک به اقتصاد کشور با حمایت از تولید داخلی» باید نهادینه شود

رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به فرمایش های رهبر معظم انقلاب در ابتدای سال جدید، سخنان معظم له در ابتدای هر سال را چراغ راه عمل مسئولان و مردم توصیف کرد و با بیان اینکه مطالب بسیار ارزنده و منظمی از سوی مقام معظم رهبری بیان شد، تصریح کرد: همه ما باید از اندیشه منظم و توصیه های عمیق رهبر معظم انقلاب (مد ظله العالی) استفاده کنیم. مساله اصلی در کشور ما علاوه بر مسائل گوناگون، عبارتست از ایجاد اشتغال، خروج از رکود و حمایت از تولید داخلی. مساله معیشت مردم و اقتصاد، مساله ای اساسی است. گرچه مسائل با هم ارتباط دارند اما باید همه دست به دست هم دهیم و برای حل مشکلات اقتصادی کشور گامهای اساسی برداریم.

آیت الله آملی لاریجانی با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب افزود: همانگونه که مقام معظم رهبری نیز فرمودند، رفع مشکلات اقتصادی، با وجود امکانات فراوان طبیعی، استعدادهای عظیم انسانی، جوان های خوش فکر و استادان اهل فکر و عمل، امری شدنی است و اگر مدیریت صحیح و اعتماد به توان داخلی وجود داشته باشد، از بسیاری از مشکلات می توانیم با سربلندی عبور کنیم.

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه یکی از ارکان مهم جریان تولید ملی، استفاده از کالای ایرانی است، خاطرنشان کرد: ما با خرید هر کالای ایرانی، به تولیدکنندگان و اقتصاد کشورمان کمک می کنیم. بنده هم به عنوان یک مسئول در جمهوری اسلامی از مردم می خواهم که با خرید کالای ایرانی از تولیدکنندگان داخلی حمایت کمک کنند. البته منکر این نیستیم که برخی کالاهای خارجی ممکن است نسبت به تولیدات داخلی مزایایی داشته باشد اما اگر ما مزیت بزرگتر یعنی کمک به اقتصاد کشور را مدنظر قرار دهیم، بی تردید به سمت استفاده از تولیدات داخلی می رویم. حسب برخی گزارش ها نیز بسیاری از کالاهای ایرانی بهتر از نمونه های مشابه خارجی هستند؛ لذا باید با تذکر این مزیت ارزشی که خرید کالای ایرانی در واقع کمک به خودمان است، این فرهنگ را در جامعه نهادینه کنیم.

کالای ایرانی نباید به مردم خسارت وارد کند

آیت الله آملی لاریجانی در عین حال تاکید کرد: باید این تذکر قاطع را نیز به تولیدکنندگان داخلی بدهیم که کالای با کیفیت و قابل رقابت تولید کنند تا بتوان خرید محصولشان را به مردم توصیه کرد. کالای ایرانی نباید موجب وارد آمدن خسارت به مردم شود.

رئیس قوه قضاییه، یکی از مهمترین اقدامات در زمینه حمایت از تولید داخلی را مبارزه با قاچاق دانست و تصریح کرد: اینکه گاه می شنویم تا 20 میلیارد دلار قاچاق کالا داریم به هیچ عنوان قابل پذیرش نیست. باید با قاچاق مقابله کنیم، البته این مقابله نباید محدود به برخوردهای قوه قضاییه، نیروی انتظامی و گمرک باشد بلکه دستگاه های مسئول نیز باید برنامه های کارشناسی شده و نسخه های تجربه شده در زمینه توازن قیمت ارز و عدم استفاده از رانتهای دولتی را در دستور کار قرار دهند. دو نرخی بودن ارز همیشه به ضرر تولید داخلی است چون در جایی تبدیل به رانت می شود. بر همین اساس، دولت محترم، گمرک جمهور اسلامی، نیروی انتظامی و قوه قضاییه باید دست به دست هم دهند تا با یک مقابله معقول، واردات کالای قاچاق به حداقل برسد و این بیماری که به صورت یک اپیدمی در کشور درآمده، ریشه کن شود.

آیت الله آملی لاریجانی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به عزم دستگاه قضایی در برخورد با مفاسد اقتصادی همچون سالهای قبل، اظهار کرد: قوه قضاییه ضمن برخورد با مفاسد اقتصادی و کسانی که با شیوه های غلط اقدام به انباشت سرمایه های بادآورده می کنند، حفظ امنیت سرمایه گذاری را مدنظر خواهد داشت. ما باید با کمک دولت و مجلس کاری کنیم که سرمایه گذار خارجی و داخلی، سرمایه خود را با اطمینان خاطر به چرخه کار و تولید بیاورند.

«امنیت سرمایه گذاری» از محورهای مهم جلسه امروز سران قوا بود

رئیس قوه قضاییه با اشاره به جلسه امروز سران قوا نیز گفت: این جلسه برای رسیدن به راهکارهای اجرایی منویات مقام معظم رهبری برگزار شد که در آن، یکی از مهمترین نکات، همین بحث امنیت سرمایه گذاری بود. ان شاءالله قوه قضاییه هم طرح هایی در این زمینه آماده خواهد کرد و امیدواریم این موضوع به نحو موثرتری پیگیری شود.

آیت الله آملی لاریجانی در بخش پایانی سخنان خود با مروری بر خلاصه توفیقات قوه قضاییه در سال گذشته خاطرنشان کرد: خوشبختانه با وجود همه تنگناهای بودجه ای و امکاناتی، در توسعه واحدهای قضایی توفیقاتی داشتیم که این توسعه موجب تسهیل مراجعات مردم به واحدها شده است.

رئیس دستگاه قضایی افزود: در سال گذشته با وجود اینکه ورودی پرونده ها افزایش یافته بود اما با همت و کار جهادی قضات شریف، تلاش شد که آمار پرونده های مانده در دستگاه قضایی افزایش نیابد. بر همین اساس ازهمه قضات شریف و مسئولان قضایی در سراسر کشور که با فکر و اقدام شایسته خود مانع از افزایش آمار پرونده های مانده شدند، قدردانی می کنم.

آیت الله آملی لاریجانی در ادامه با اشاره به تلاش در جهت اجرای بدون تأخیر احکام قطعی در سال گذشته، اقدامات دستگاه قضایی در زمینه توسعه زیرساختهای الکترونیک را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: این اقدامات هم در مرکز آمار و فناوری اطلاعات و هم در سازمان ثبت و مجموعه های دیگر دستگاه قضایی پیگیری شد تا علاوه بر تسهیل کار مردم، جلوی بسیاری از مشکلات و مفاسد گرفته شود.

رئیس دستگاه قضایی با اشاره به تلاش این دستگاه در مقابله با مفاسد اقتصادی نیز گفت: بحث مبارزه با فساد و مفسدان در سال گذشته ادامه داشت و بسیاری از هجمه ها علیه قوه قضاییه نیز ناشی از همین برخوردهای قاطع خصوصاً در مورد افراد سرشناس بود. همگان دیدند که قوه قضاییه فارغ از جهت گیریهای سیاسی افراد و گروه ها، حسب قانون با مجرمان برخورد کرد و این روند ادامه خواهد داشت، گرچه برخی متخلفان زیاده خواه از این برخوردها ناراضی هستند. ما معتقدیم این برخوردها موجب امن تر شدن فضای جامعه می شود.

کمبود بودجه و نیروی انسانی دو مشکل اساسی دستگاه قضایی است

آیت الله آملی لاریجانی همچنین با اشاره به سال دوم اجرای برنامه پنج ساله چهارم توسعه قضایی، ابراز امیدواری کرد که همه ارکان قوه قضاییه و مجموعه های دستگاه قضایی بر اساس این برنامه حرکت کنند و از آن عقب نمانند.

رئیس قوه قضاییه در پایان، کمبود بودجه و اعتبارات و همچنین کمبود نیروی انسانی را دو مشکل اساسی دستگاه قضایی دانست و تصریح کرد: متاسفانه بودجه و اعتبارات لازم به همان میزانی هم که پیش بینی می شود، به قوه قضاییه نمی رسد. در خصوص نیروی انسانی نیز باید در یک دوره گذار، نیروهای مورد نیاز دستگاه قضایی جذب شوند تا ضمن تسهیل در رسیدگی ها از اطاله دادرسی جلوگیری شود. پس از این دوره گذار، قطعا نیازی به توسعه بیشتر نیست و امیدواریم این موضوع نیز حل شود.

براساس این گزارش، بحث و بررسی پیرامون لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق انسان و عبوردهندگان افراد غیرمجاز از مرز در دستور کار امروز مسئولان عالی قضایی قرار داشت و مواد دیگری از آن به تصویب رئیس قوه قضاییه رسید.