واردات کشور در سال ۱۳۹۶ نسبت به مدت مشابه آن در سال قبل خود حدود ۱۰ میلیارد دلار افزایش داشته است.
به تازگی معاون صادراتی وزیر صنعت، معدن و تجارت اینگونه اعلام کرده است که حجم واردات در سال ۱۳۹۶ به ۵۴ میلیارد دلار رسیده و با توجه به صادرات ۴۷ میلیارد دلاری، تراز تجاری ما حدود هفت میلیارد دلار منفی است.
مجتبی خسروتاج همچنین یادآور شده است که واردات سال گذشته نسبت به مدت مشابه آن در سال قبل ۱۰ میلیارد دلار افزایش یافته است.
اما این رشد ۱۰ میلیاردی که بالغ بر ۲۲ درصد می‌شود در شرایطی رخ داده که بازارهای عمده صادراتی ایران در سال گذشته در اغلب موارد از نظر وزن یا ارزش رشدی منفی داشته‌اند، با این وجود مروری بر مبادی وارداتی سال ۱۳۹۶ گویای آن است که به غیر از چند مورد محدود در تمام کشورهای صادرکننده به ایران از نظر حجم و ارزش افزایش صادرات وجود داشته است.
براساس آمارهای ۱۱ ماهه گمرکی از نظر ارزش ۲۸ درصد و از نظر وزن ۲۷ درصد افزایش واردات در سال گذشته صورت گرفته است که البته با اعلام آمارهای مربوط به اسفندماه این ارقام دستخوش تغییر خواهد شد. از میان کشورهای صادرکننده ایران همچنان چین، امارات متحده عربی و کره در صدر کشورها قرار دارند و پس از آنها ترکیه، آلمان و سوئیس قرار می‌گیرند.
گرم شدن بازار ایران برای انگلیسی‌ها
اما اگر بخواهیم رشد واردات از کشورها را بررسی کنیم، در سال گذشته برزیل ۴۷ درصد رشد منفی داشته و فدراسیون روسیه دیگر کشوری بوده است که واردات از آن ۵۸ درصد کاهش یافته است، اما به غیر از این دو کشور حداقل از نظر ارزش هیچ کشور دیگری کاهش صادرات به ایران را نداشته است.
کشور انگلستان با ۱۴۷ درصد افزایش صادرات ارزشی و ۱۷۵ درصد افزایش صادرات وزنی یکی از کشورهایی بوده که در سال گذشته بیشترین رشد صادراتی به ایران را شاهد بوده است. در مجموع میزان واردات از این کشور ۹۸۲ میلیون دلار بوده و ۲.۱ درصد از کل واردات کشور به انگلستان اختصاص داشته است. سوئد و سنگاپور دیگر کشورهایی هستند که به ترتیب در رده دوم و سوم رشد صادرات به ایران قرار می‌گیرند.
طبق آمارهای ۱۱ ماهه گمرک، سوئد از نظر وزنی ۵۳۵ درصد و از نظر ارزش ۱۳۲ درصد رشد صادرات به ایران را شاهد بوده و با صادراتی در حد ۶۵۶ میلیون دلار در رده سیزدهم کشورهای صادرکننده ایران قرار گرفته و ۱.۴ درصد از مجموع واردات ایران را به خود اختصاص داده است. سنگاپور نیز رشدی ۱۲۴ درصدی از نظر ارزش و ۲۰۹ درصدی از نظر وزن کالاهای صادراتی به ایران را تجربه کرده و در نهایت ۹۰۰ میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده است.
امارات متحده عربی نیز که در رتبه دوم صادرکنندگان ایران قرار دارد در یک سال گذشته ۵۱ درصد افزایش صادرات ارزشی و ۳۳ درصد صادرات وزنی را تجربه کرده و در نهایت با صادراتی در حد هشت میلیارد و ۷۵۹ میلیون دلار ۱۸.۴ درصد از واردات ایران را به خود اختصاص داده است.
در جدول عکس2 وضعیت واردات ایران از کشورهای مختلف مورد اشاره قرار گرفته است.
ارز کشور برای واردات چه کالاهایی خارج شد؟
اما مروری بر عمده کالاهای وارداتی گویای آن است که قطعات منفصله خودروهای سواری، خودروهای سواری، انواع ذرت، دستگاه‌های تلفن و مودم، انواع دارو، برنج، لوبیا سویا، اجزا و قطعات وسائل نقلیه، دستگاه‌های برقی – طبی مورد استفاده پزشکی و جراحی و همچنین ماشین‌آلات آزمایشگاهی برای استرلیزه و پاستوریزه کرده ۱۰ کالای عمده وارداتی بوده‌اند که در مجموع ۱۲ میلیارد و ۵۴۹ میلیون دلار از حجم واردات را به خود اختصاص داده‌اند. در این بخش‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۶.۳ درصد افزایش واردات صورت گرفته است.
در نهایت طبق آمارهای ارائه شده در ۱۱ ماهه اول سال قبل بالغ بر ۲۸ میلیارد و ۵۳۹ میلیون دلار کالای واسطه‌ای وارد کشور شده که ارزش این کالاها حدود ۶۰ درصد واردات کشور را در بر می‌گرفته است. واردات کالاهای سرمایه‌ای نیز بیش از هفت میلیارد و ۴۹۹ میلیون دلار بوده‌که ۱۵.۷ درصد از کل واردات را به خود اختصاص می‌دهد.
همچنین هشت میلیارد و ۶۸۴ میلیون دلار کالای مصرفی وارد کشور شده که این کالاها ۱۸.۲ درصد از مجموع واردات کشور را در بر می‌گیرند. دو میلیارد و ۹۳۵ میلیون دلار نیز صرف واردات کالاهایی شده است که در دسته بندی این سه گروه قرار نمی‌گیرند.
اما در سالی که دولت برای تامین ارز با دشواری‌های متعدد مواجه شد، منفی شدن تراز تجاری از مواردی بود که به زعم برخی کارشناسان اقتصادی در ایجاد این وضعیت بی‌تاثیر نبود. حال در سالی که نامگذاری آن بر حمایت از تولیدات داخلی تاکید دارد قطعا نیاز به هدفمندی واردات بیش از گذشته حس شده و انتظار می‌رود در این زمینه تدابیری خاص در دستور کار قرار گیرد.
