بهره برداری از نیروگاه گازی زاهدان

حسن طرزطلب مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در این رابطه گفت: طرح نیروگاه گازی زاهدان شامل یک واحد توربو ژنراتور گازی 42 مگاواتی ساخت شرکت گروه مپنا بوده که بر پایه‌ توربین‌های نسل جدید(GE-Frame 6) صورت گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: این توربین نخستین نمونه‌ ساخت داخل در این مقیاس به‌حساب می‌آید و در حال‌حاضر، این واحد تنها امکان بهره‌برداری به صورت تک‌سوخته با گاز طبیعی را داراست.

طرزطلب افزود: عملیات احداث این واحد نیروگاهی جهت برطرف کردن توازن منفی تولید و مصرف در منطقه‌ سیستان و بلوچستان و با تأکید وزارت نیرو در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، از دی‌ماه 1396 به‌صورت فشرده آغاز شده و هم اکنون به‌دست وزیر نیرو به بهره برداری رسید.

گروه مپنا برای اولین بار در کشور با به‌کارگیری توانمندی‌ها و دانش مهندسی حاصل از تحقیق و توسعه، موفق به طراحی و ساخت کلیه تجهیزات نیروگاه 42 مگاواتی گازی شد و با نصب و راه‌اندازی این نیروگاه، محصول کارآمد دیگری را به سبد محصولات خود افزود.

در نیروگاه 42 مگاواتی زاهدان، مجموعه‌ای از دستاوردهای بسیار مهم از پروژه‌های تحقیق و توسعه گروه مپنا از جمله توربین MGT40، ژنراتور 50 مگاولت آمپری و سامانه برق و کنترل و تجهیزات جانبی عرضه شده است.

گرچه نیروگاه‌های مقیاس بزرگ، پاسخگوی نیاز تعداد انبوه‌تری از مشترکان برق هستند، اما فرایندهای احداث و راه‌اندازی این پروژه‌ها نیازمند صرف زمان بیشتری است، از این رو احداث نیروگاه مقیاس کوچک زاهدان، راهکاری مناسب جهت رفع سریع نیازهای برق است.

نیروگاه گازی زاهدان، توان بالایی در زمینه قابلیت‌های تولید جزیره‌ای و خارج از شبکه دارد و از توان تأمین برق برای 40 هزار مشترک در هر شبانه روز برخوردار است. علاه بر این، توربین گازی MGT40، می‌تواند برای صنایع مختلف بسیار به صرفه و مناسب باشد.

نیروگاه 42 مگاواتی مپنا به گونه‌ای طراحی شده که علاوه بر استفاده از گاز طبیعی، قابلیت مصرف سوخت مایع را نیز دارد.

در قلب نیروگاه گازی 42 مگاواتی زاهدان، نخستین واحد توربین جدید گازی گروه مپنا به نام MGT40 جای گرفته است. پس از مطالعات و بررسی کلیه روش‌های موجود برای طراحی توربین، بنای طراحی و ساخت تجهیزات این واحد در شهریور 1391 و طی پروژه مشترک معاونت پژوهش و فناوری گروه مپنا و واحدهای تحقیق و توسعه مستقر در شرکت‌های مپنا پایه‌گذاری شد. با تعریف پروژه، فاز مطالعاتی آن بلافاصله آغاز و با توسعه دانش‌های فنی مورد نیاز، تجهیزات اولین واحد طراحی و ساخته شد.

به دنبال فعالیت‌های اجرایی آزمایشی و نصب تجهیزات در سایت پرند از شهریور تا دی ماه 1396، با توجه به نیازهای فزاینده استان سیستان و بلوچستان و بنا به خواست شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی، این پروژه به زاهدان انتقال یافت و با تحویل زمین در بهمن ماه 96، فعالیت‌های اجرایی سرعت گرفت و نخستین نیروگاه 42 مگاواتی گازی ساخت داخل در زاهدان در آبان ماه 1397 سنکرون شد.

این توربین پیشرفته حاصل تلاش متخصصان شرکت مهندسی و ساخت توربین مپنا (توگا) است که قابلیت هر دو کاربرد تولید برق و رانش مکانیکی را دارا است و به دلیل ضریب اطمینان بالای 99 درصد، علاوه بر استفاده نیروگاهی، در صنایع نفت و گاز نیز محصول پر کاربردی خواهد بود. توان این توربین در شرایط ایزو 42.2 مگاوات و راندمان آن بالای 32 درصد است که تقریبا در دامنه توربین‌های مقیاس کوچک قرار می‌گیرد و با افزودن دیگر تجهیزات به صورت نیروگاه نوع سیکل ترکیبی نیز قابل استفاده است.

علاوه بر توربین، ژنراتور نیروگاه 42 مگاواتی زاهدان با ظرفیت 45 مگاولت آمپر و سامانه برق و کنترل آن به صورت کامل و به ترتیب توسط متخصصان شرکت مهندسی و ساخت ژنراتور مپنا (پارس) و شرکت مهندسی و ساخت برق و کنترل مپنا (مکو) طراحی، ساخته و به اجرا در آمده است. سایر تجهیزات جانبی توربین و ژنراتور نیز توسط متخصصان شرکت‌های گروه مپنا طراحی و ساخته شده است. مجری و نصب‌کننده پروژه نیروگاه 42 مگاواتی زاهدان، شرکت نصب‌نیرو از مجموعه شرکت‌های گروه مپنا و مدیریت پروژه بر عهده معاونت توسعه مهندسی نیروگاه‌های بخاری بخش برق شرکت مپنا است.

واحد گازی MGT40 گروه مپنا، از بخش‌های توربوژنراتور، بیس فریم با تجهیزات جانبی نصب شده بر روی آن، سامانه برق و کنترل، سامانه سوخت‌رسانی، خنک کننده روغن، اعلام و اطفاء حریق، بخش تأمین هوای ورودی به توربین، بخش تخلیه گازهای احتراق توربین گاز و سیستم روغن کاری تشکیل شده است.

از مزایای این پروژه می‌توان به قابلیت سریع زمان ساخت، نصب و راه‌اندازی اشاره کرد. عملیات احداث این واحد نیروگاهی، از زمان تحویل زمین تا سنکرون واحد در کمتر از 10 ماه محقق شده است و بر اساس برنامه‌ریزی‌ها و تجربیات کسب شده، این زمان در پروژه‎‌های بعدی به کمتر از 6 ماه می‌تواند تقلیل یابد. همچنین این نیروگاه در فضایی به ابعاد حدود 50 در 60 متر قابل احداث است. واحد MGT40 گروه مپنا به عنوان یک محصول کاملا بومی، جایگزینی بدون رقیب برای غلبه بر کمبود برق و یا جبران افت ولتاژ شبکه محسوب می‌شود.