در مناظره پوشش بانوان ایرانی پس ازانقلاب چه گذشت؟

مناظره پوشش بانوان ایرانی پس از انقلاب با حضور فرشته روح‌افزا معاون شورای فرهنگی اجتماعی زنان و پروانه سلحشوری نماینده مجلس ظهر امروز در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.

روح‌افزا در این مناظره در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر حجاب به عنوان یک ارزش در میان آحاد مردم پذیرفته شده است، گفت: نمی‌توانیم از آحاد جامعه صحبت کنیم چرا که دیدگاه اقشار مختلف درباره این مساله متفاوت است.

وی ادامه مداد: در برخی اقشار پوشش حجاب پذیرفته شده است و در برخی دیگر اینطور نیست مثل برخی سلبریتی‌ها.

معاون شورای فرهنگی اجتماعی زنان با اشاره به پژوهش‌های مجلس درخصوص حجاب اظهار داشت: این پژوهش که مبنای بسیاری از انتقادات به نحوه پوشش در کشور شده است جامعه آماری درستی نداشته و در واقع یک برداشت غلط از شرایط حاضر بوده است.

وی ادامه داد: اگر در موضوع حجاب درست عمل کرده بودیم به شرایط فعلی جامعه نمی‌رسیدیم.

در ادامه سلحشوری با اشاره به پیشینه تاریخی مطرح شدن حجاب اسلامی پس از انقلاب اسلامی ایران ابراز داشت: بحث حجاب اجباری در سال ۶۲ به عنوان قانون مطرح شد و پیش از آ‌ن قانونی در این زمینه وجود نداشت.

وی در ادامه با اشاره به آیه ۶۲ از سوره غافر ابراز داشت: هر انسانی براساس عملکرد خود از سوی خداوند مورد بازخواست قرار می‌گیرد به همین دلیل نباید بر روی حجاب اجباری در جامعه تاکید کنیم.

این نماینده مجلس با بیان اینکه نگاه به حجاب در میان اقشار مختلف جامعه متفاوت است گفت: گزارش‌هایی نظیر گزارش مورد اشاره درخصوص حجاب که از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس ارائه شده است به عقیده من پذیرفته شده نیست چرا که برای نتیجه‌گیری در این زمینه نیازمند یک جامعه آماری بسیار بزرگ و گزارش‌های متعدد هستیم تا بتوانیم درباره وضعیت حجاب و ارزش‌گذاری‌های موجود درست نتیجه بگیریم.

سلحشوری با تاکید بر اینکه بیشتر مردم ایران معتقد به حجاب هستند و آن را باور دارند، گفت: همانطور که در جامعه می‌بینیم زنان بسیاری خود را ملزم به پوشش اسلامی می‌دانند.

وی در پاسخ به این سوال که محصول و خروجی عملکرد نهاد‌های ذی‌ربط جمهوری اسلامی در زمینه حجاب را چطور ارزیابی می‌کنید، گفت: ما در طول ۴۰ سال گذشته نتوانسته‌ایم دختران و زنان بسیاری را به باور حفظ حجاب متقاعد کنیم. به نظر می‌رسد نهاد‌های سیاست‌گذار و مجری اشتباهاتی در این زمینه داشته‌اند که عمده آن‌ها مربوط به مسائل حوزه اجرایی است که نتوانسته حجاب را به باور نهادینه شده تبدیل کند.

وی ادامه داد: الزاما پوشش چادر به معنای حجاب کامل نیست، در ایین ما حدود و چارچوب‌هایی برای حجاب مشخص شده که نمونه موفق آن را در کشور مالزی می‌توانیم ببینیم که از رنگ‌های متنوع برای پوشش کامل سود جسته شده و، اما در حالی که در این کشور حجاب اجباری نیست.

این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: اجباری شدن حجاب باعث شده که ما در برخی از افراد شاهد باشیم که با رعایت چارچوب‌ها، اما به سمت جلوه‌گری و آرایش‌های غلیظ روی آ‌ورده‌اند درواقع ما باعث گریز بسیاری از جوانان از آموزه‌های دینی شده‌ایم.

روح‌افزا با تایید نظرات سلحشوری خاطرنشان کرد: حقیقتا دستگاه‌های مسئول ما در این زمینه درست عمل نکرده‌اند اگر اینطور بود جوانان نسبت به پوشش و رفتار حیامدارانه بیشتر ترغیب می‌شدند. درواقع حرکت سلبی ما در این زمینه بیشتر از حرکت‌های ایجابی بوده است.

وی ادامه داد: در پی ۴۰ سال گذشته در تولید محتوا در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم و به برگزاری سمینار‌ها و کنفرانس‌ها که تاثیر بسیار اندکی دارد اکتفا کرده‌ایم.

وی در پاسخ به این سوال که پیش‌بینی شما از آینده حجاب در ایران چیست، گفت: با توجه به روالی که پیش گرفته‌ایم در آینده شاهد افت شدید رعایت حجاب خواهیم بود و این شتاب در کاهش حجاب به دلیل وجود مولفه‌هایی همچون بیکاری، تاخیر در ازدواج و مشکلات اقتصادی و اجتماعی هست.

سلحشوری نیز در پاسخ به این سوال که آیه ۵۹ سوره احزاب اشاره کرد و گفت: نوع نگرشی که در حال حاضر به زن می‌شود و آن را به عنوان شیطانی معرفی می‌کند که با خودآرایی به دنبال فریب مرد است از منظر این آیه قرآنی اشتباه است. درواقع خداوند به منظور حفاظت از زن در مقابل خطرات تاکید بر پوشش داشته است.

وی در ادامه تصریح کرد: در خصوص آینده حجاب باید بگویم به عقیده من با گذشت زمان معتقدان به حجاب بی‌حجاب نمی‌شوند، اما برخورد ایدئولوژیک با این قضیه اشتباه است.

این نماینده مجلس ابراز داشت: متاسفانه پس از انقلاب در بیشتر مواقع ایدئولوژیک عمل کرده‌ایم و جامعه اسلامی را با ظاهر اسلامی تعریف کردیم نه باطن اسلامی و این مساله به نوعی ریاکاری است. وقتی روی باطن اسلام و مبانی اخلاقی تاکید نداشته باشیم پوسته ظاهری ارزشی ندارد.

وی با بیان اینکه برای پوشش اسلامی باید تعریفی در بر گیرنده همه رویکرد‌ها داشته باشیم اظهار داشت: به همین منظور نیازمند یک ادراک مشترک در زمینه پوشش هستیم تا هم یک پوشش کاملا اسلامی و هم یک پوشش که تمامی جوانب را در نظر بگیرد داشته باشیم نه صرفا شکل خاص پوشش.

وی ادامه داد: باید در زمینه سیاست‌گذاری‌هایمان به این نقطه برسیم که حق انتخاب پوشش مترادف با آداب و رسوم هر منطقه در نظر گرفته شود و تعریف صحیحی از حجاب ارائه کنیم.

در ادامه روح‌افزا با تاکید بر اینکه با سیاسی کردن موضوع حجاب مخالفم گفت: اگر کار فرهنگی همچون پرداختن به مساله حجاب تحت شعاع کار‌های سیاسی قرار بگیرد این فرهنگ است که کشته می‌شود.

وی افزود: سیاسی کردن حجاب در واقع استفاده ابزاری از آن بوده و به نوعی تجاوز به حقوق بشر است.

معاون شورای فرهنگی اجتماعی زنان ابراز داشت: با کلمه حجاب اجباری مخالفم چرا که اجبار حجاب در قرآن تصریح کرده و این یک دستور الهی است هر دینی اصولی دارد و در کشور ما که جمهوری اسلامی است این مساله باید رعایت شود.

سلحشوری در پاسخ به این اظهارات گفت: آیا برای کسی که نماز نمی‌خواند و روزه نمی‌گیرد هم گشت ارشاد می‌گذاریم و او را ملزم به انجام این شعائر دینی می‌کنیم.

روح‌افزا پاسخ داد: نماز و روزه از مسائل فردی است و لی حجاب امری اجتماعی است.

سلحشوری پاسخ داد: متاسفانه حجاب به عنوان یک امری سیاسی مطرح شده و سیاسی شدن آ‌ن باعث کنترل فردی شده است. در صورتی که کسی غیر از خداوند اجازه کنترل انسان را ندارد.

وی ادامه داد: می‌گویید جامعه اسلامی است و حجاب باید به عنوان امری اجتماعی پذیرفته شود، اما چرا در کشور‌های خاورمیانه که حجاب به عنوان یک قانون اجتماعی پذیرفته شده است بیشترین استفاده از وسایل آرایشی گزارش می‌شود درواقع ما مفهوم حجاب را مورد توجه قرار نداده‌ایم و تنها به پوسته ظاهری آن تاکید می‌کنیم.

روح‌افزا گفت: چرا باید حجاب که مساله پذیرفته شده‌ای از لحاظ فکری و اعتقادی است را فدای اشتباهات دیگرمان در حوزه فرهنگی بکنیم اگر اخلاق در جامعه جاری نیست ما زیاد دروغ می‌گوییم و آمار اختلاس بالا رفته است از این‌ها از اسلام نشأت گرفته ما نمی‌توانیم جامعه را رها کنیم. حجاب مساله اسلامی و شرعی است.

وی افزود: هیچکدام از نهاد‌های مسئول درباره پوشش و حجاب عملکرد درستی نداشته‌اند. نه مجلس، نه دولت و نه شورای عالی انقلاب فرهنگی.

سلحشوری تاکید کرد: ما نیازمند ایجاد یک سهم مشترک در زمینه حجاب هستیم چرا که ظاهر دیندار الزاما به معنای باطن دیندار نیست.

معاون شورای فرهنگی اجتماعی زنان به مساله ازدواج سفید اشاره کرد و گفت: این مسائل هم در جمهوری اسلامی در کنار بی‌توجهی به فرهنگ اسلامی در حال ترویج است.

سلحشوری پاسخ داد: ازدواج سفید یک پدیده اجتماعی است و باید آسیب‌شناسی شود. اما معتقد هستم که درنتیجه این نوع رابطه زنان آسیب می‌بینند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه نهاد‌های مختلفی درباره حجاب در ۴۰ سال گذشته تبلیغ کرد‌اند، اما موفق نبوده‌اند، گفت: باید از این نهاد‌هایی که بودجه هزار میلیاردی دارند پرسید چرا در طول ا. ین سال‌ها موفق به تربیت جوان دیندار نشده‌اند.

این مناظره در ادامه به مساله ازدواج کودکان رسید و سلحشوری اظهار داشت: ما در زمینه‌های مختلف سلیقه‌ای عمل کرده‌ایم برای مثال ازدواج کودکان مورد توجه مجلس قرار گرفت چرا که دو سوم ازدواج‌های زیر سن باروری به سرطان دهانه رحم منجر می‌شد و ازدواج زیر ۱۳ سال تبعات بسیاری به دنبال داشت، اما، چون برخی افراد با نگرش‌های خاص مخالف افزایش سن ازدواج بودند تصویب این قانون را به تاخیر انداختند.

وی ادامه داد: مخالفان افزایش سن ازدواج کودکان قطعا نگرش سیاسی داشتند.

روح‌افزا در پاسخ به این نماینده مجلس گفت: در حال حاضر آمار دختران فراری ما از کسانی که زیر سن ۱۶ سال ازدواج می‌کنند بیشتر است. وقتی سن قانونی ازدواج را افزایش دهیم درواقع راه‌های ازدواج دختران ۱۴ و ۱۵ ساله را بسته‌ایم و این مساله به افزایش آمار دختران فراری کمک می‌کند که باز هم معضل آ‌فرین است.

وی افزود: اگر پیشنهاد دهندگان این لایحه به دنبال حذف ازدواج‌هایی تحت اجبار والدین و بخصوص پدر هستند باید در این زمینه لایحه پیشنهاد کنند.

سلحشوری پاسخ داد: من متوجه بالا رفتن سن ازدواج و معضلات آن هستم و در بسیاری از نقاط کشور سن ازدواج به مرز ۳۰ سال رسیده، اما در برخی نقاط نیز ما ازدواج کودکان مواجه‌ایم.

روح‌افزا گفت: هیچکدام از این دو مساله مقابل هم قرار ندارند، ما نباید طوری قانون بگذاریم که عده‌ای نادیده گرفته شوند.