«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا یک بار دیگر معافیت‌های تحریمی ایران را تمدید خواهد کرد تا همکاری تهران با چین، روسیه و کشورهای اروپایی ادامه پیدا کند. اقدامی که دلیل آن به عقیده کارشناسان آمریکایی، امید به مذاکره با دولت ایران است.
اخبار سیاسی- به نوشته روزنامه «ایندیپندنت»، این معافیت‌ها به آژانس انرژی اتمی ایران اجازه می‌دهد همکاری خود با شرکت‌های خارجی را تحت چارچوب برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ادامه دهد. شرکت روسی «روس اتم» در تأسیسات غنی‌سازی «فوردو» قم و «شرکت ملی هسته‌ای چین» در رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک، با ایران همکاری دارند.
این معافیت‌های تحریمی در آمریکا با مخالفت‌ها و فشارهای سیاست‌مداران تندرو همراه شده است. «لیندسی گراهام» و «تد کروز» که هردو از سناتورهای جمهوری‌خواه تندرو محسوب می‌شوند، این تصمیم ترامپ را به باد انتقاد گرفته و می‌گویند این معافیت‌ها به ایران اجازه می‌دهد برنامه هسته ای خود را گسترش دهد.
این دو سناتور در بیانیه‌ای مشترک اعلام کرده‌اند: «این [اقدام] نا امید کننده است و فرصت از دست رفته دیگری برای پاره پاره کردن توافق هسته‌ای فاجعه‌بار ایران-اوباما، یک‌بار برای همیشه محسوب می‌شود. رئیس‌جمهور ترامپ باید فوراً به دولتش دستور دهد صدور معافیت‌های هسته‌ای غیرنظامی را متوفق کند».
«جوزف سیرینکوین» رئیس بنیاد «پلافشیرز» در این باره به ایندیپندنت گفت، ترامپ به دو دلیل، تصمیم به تمدید معافیت‌های تحریمی گرفته است: « اول از همه این‌که این معافیت‌ها به طور روشنی در راستای منافع امنیت ملی آمریکا است که حتی این دولت هم در برابر مزایای آن کور نیست».
سیرینکوین افزود: «دوم این‌که ترامپ می‌خواهد این احتمال را حفظ کند که پیش از بلعیده شدن در استیضاح و جدال سخت برای انتخاب مجددش [به‌عنوان رئیس‌جمهور]، بتواند با ایرانی‌ها گفت‌وگو کند».
سیرینکوین معتقد است ایران و کره‌شمالی تنها کشورهایی هستند که ترامپ ممکن است بتواند از طریق آن‌ها نوعی پیروزی دیپلماتیک را پیش از پایان دوره اول ریاست جمهوری برای دولتش کسب کند.
«داریل کیمبال» مدیر اجرایی انجمن کنترل تسحلیاتی در واشنگتن می‌گوید، تصمیم دولت ترامپ جهت تمدید معافیت‌های تحریمی نوعی اجابت تعهدات پیشین آمریکا نسبت به ایران محسوب می‌شود.
او به ایندیپندنت گفت: «معتقدم [تمدید معافیت‌ها] به این معنا است که آن‌ها هیچ دلیلی برای پایان دادن به آن نمی‌یابند که فقط به ایران این بهانه را می‌دهد که محدودیت‌های بیشتری از برجام را زیرپا بگذارد. ما به‌دقت در حال رصد گام چهارم ایران در راستای دور شدن از برجام در هفته آتی هستیم».
ایندیپندنت نوشت، ترامپ با انتقاد از «باراک اوباما» رئیس‌جمهور سابق آمریکا به‌خاطر رسیدن به «بدترین» توافق با ایران، مدعی شد به‌عنوان یک «توافق‌گر» می‌تواند به توافقی مستحکم‌تر با ایران دست یابد. هنوز مشخص نیست آیا ترامپ همچنان امید دارد که بتواند از طریق روشی دیپلماتیک به توافقی جدیدبا ایران دست یابد یا خیر؛ اما اقدام اخیر او در جهت تمدید معافیت‌ها می‌تواند قدمی در همین راستا باشد.
سال گذشته ترامپ به‌صورت یک‌جانبه خروج خود از برجام را با وجود مخالفت طرفین اروپایی این توافق، اعلام کرد و تدریجاً تحریم‌هایی علیه ایران وضع کرد که صنایع مهم آن را هدف قرار می‌دهند.
ایران تا یک سال پس از این اقدام آمریکا به برجام متعهد ماند اما بعد از این صبر راهبردی و عدم تحقق وعده‌های کشورهای اروپایی برای جبران آثار تحریم‌های آمریکا، اعلام کرد به صورت مرحله‌ای پایبندی‌اش به توافق هسته‌ای را کاهش می‌دهد. ایران تاکنون سه گام در این راستا برداشته است.
اروپایی‌ها تا کنون هیچگونه گام ملموسی در راستای پایبندی به تعهدات خود در برجام برنداشته‌اند و فقط از جمهوری اسلامی ایران خواسته‌اند تا به این توافق پایبند باشد.
