اشتباه استراتژیک شهرداری ها در کسب درآمد از شهرسازی

محمد سالاری، در جلسه ۳ ساعته با شهردار، مدیران شهرداری و دبیران شورایاری منطقه ۱۰ با اشاره به دغدغه شورایاران در خصوص نوسازی املاک ریزدانه این منطقه، افزود: شرط تجمیع املاک زیر ۷۵ متر برای نوسازی از الزامات شورای عالی شهرسازی و معماری کشور بود که در طرح جامع و تفصیلی تصریح شد که اخیراً با رایزنی شهرداری این متراژ به ۵۰ متر رسید.

اخبار اجتماعی -​ فلسفه این تصمیم گیری در تدوین طرح تفصیلی و جامع بر این اساس صورت گرفته که اگر املاک ریزدانه ساخت و ساز کنند، عملاً بافت فرسوده احیا و بازآفرینی نمی‌شود، چراکه تخریب و نوسازی املاک ریزدانه نه فضای معماری مطلوبی برای سکونت تأمین می‌کند و نه پایداری بنا را در حد استاندارد تأمین می‌کند و امکان تأمین پارکینگ و نهایتاً احیا و نوسازی و بازآفرینی بلوک‌های شهری را رقم نمی‌زند، لذا ضرورت داشته که محدودیت‌هایی برای املاک ریزدانه ایجاد و بسته‌های تشویقی نیز برای تجمیع آنها تعیین شود.

طرح تعریض خیابان‌ها راهی اشتباه برای حل معضل ترافیک

وی در خصوص دغدغه معتمدین محلات مبتنی بر بلاتکلیفی مردم بر اثر طرح‌های تعریض خیابان‌ها، ضمن تأیید برخی انتقادات به این طرح‌ها، اظهار داشت: اینکه می‌گوئیم شهر تهران، شهری خودرو محور است به این دلیل است که در یک بازه زمانی طولانی مدت در گذشته برای کاهش ترافیک تصمیم به تعریض خیابان‌ها گرفته شد و اساساً مدیران شهری و کارشناسان مربوطه این رویکرد را در اولویت خود قرار داده بودند که تنها راه حل ممکن برای حل مشکل ترافیک یا تعریض خیابان‌های موجود است و یا ایجاد بزرگراه‌های جدید الاحداث و دهه‌ها در شهر تهران و به تبع آن سایر کلانشهرها و شهرها استراتژی غالب برای حل مشکل ترافیک رویکرد تعریض خیابان‌ها بوده است.

وی اضافه کرد: قطعاً توسعه و تعریض شبکه‌های معابر به عنوان بخشی از راهکار حل معضل ترافیک صرفاً در برخی محلات و مناطق و به صورت محدود می‌تواند جز برنامه‌ها باشد اما همه دنیا و کشورهای توسعه یافته که سال‌ها در این زمینه تجربه دارند به این نتیجه رسیده اند که تعریض خیابان‌ها لزوماً باعث حل مشکل ترافیک نمی‌شود و عموماً تغییر رفتار سفر شهروندان را رقم زده و بر میزان ترافیک می‌افزاید. ایجاد اتوبان‌های درون شهری، موجب دعوت به سفر جدی از سوی شهروندان در محدوده شهری می‌شود.

عضو شورای شهر تهران ، اعلام کرد: مبتنی بر این آسیب شناسی پیشنهاد لغو و ابطال طرح تعریض بسیاری از خیابان‌ها را در کمیسیون ماده ۵ ارائه دادیم و قرار است همه شهرداران مناطق مبتنی بر پیوست‌های کارشناسی قابل اعتنا، طرح‌های تعریض قبلی را مورد بازبینی قرار داده و در صورت لزوم به کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران جهت اصلاح ارائه دهند.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، اشتباه استراتژیک شهرداری‌ها را نگاه به شهرسازی با رویکرد کسب درآمد عنوان کرد و گفت: این نگاه دلیل بخش عمده مشکلات شهرهای کشور و شهر تهران است در همین راستا رویکرد صرف درجاسازی در محلات دارای بافت فرسوده آن هم بدون بازآفرینی کامل و عدم بازگشایی معابر و تجمیع پلاک‌ها و ایجاد سرانه‌های خدماتی لازم، موجب افزایش جمعیت پذیری می‌شود و عملاً احیا و بازآفرینی بافت فرسوده اتفاق نمی‌افتد و متأسفانه شهرداری‌ها با نگاه درآمدزایی و بدون توجه به تبعات بارگذاری‌های صرف، بدون رعایت اصول شهرسازی و معماری کیفیت زندگی را در طول سال‌های گذشته به شدت کاهش داده اند. در شهرسازی امروز دنیا، شهرسازی باید مبتنی بر مشارکت باشد و دیگر با نگاه از بالا به پایین و دستوری و بی توجهی به مقتضیات محلات، نمی‌توان کاری از پیش برد.

سالاری تصریح کرد: ما به عنوان اعضای شورای شهر، مدیران شهری و معتمدین محلات باید به درک مشترکی از مسائل برسیم، اگر معتقدیم که شهر نباید بر اساس روندهای گذشته پیش برود و نظامات باید اصلاح شوند قاعدتاً باید رویکردها را تغییر دهیم تا اصول شهرسازی و معماری رعایت و حتی اشکالات طرح تفصیلی نیز اصلاح شود، چراکه طرح تفصیلی نیز با رویکرد درآمدزایی تهیه شده است.

وجود پارادوکس بین حقوق عامه و مطالبات مردمی که مبتنی بر حقوق خصوصی است

عضو شورای شهر تهران با اشاره به وجود پارادوکس بین مطالباتی که توسط مردم و معتمدین محلات برای حل مشکل آنها مطرح می‌شود و حقوق عامه گفت: باید بگوییم که بسیاری از درخواست‌های مطروحه در مناطق و محلات مبتنی بر منافع خصوصی و شخصی و مغایر مصلحت شهر است، یعنی بین حقوق عامه و مطالبات خصوصی در ملاقات‌های اعضا شورای شهر و مدیران شهری پارادوکس وجود دارد. به دلیل وجود همین پارادوکس مشاهده می‌کنیم که مجلس هم در سطح ملی ما ناکارآمد شده است، چراکه نمایندگان مردم بیشتر از اینکه منافع ملی و حقوق عامه را پیگیر باشند مبتنی بر درخواست‌های مردمی که عمدتاً مبتنی بر بخشی نگری و مربوط به حوزه‌های انتخابیه و حقوق خصوصی است، می‌پردازند. در حالی که ممکن است برخی از این درخواست‌ها مغایر مصلحت کشور، سند چشم انداز و برنامه‌های ۵ ساله و سالانه کشور باشد. بنابراین ما به عنوان نظام شورایی و شما شورایاران به عنوان جامعه مدنی پیشران باید تصمیم بگیریم تا اقدامات، برنامه‌ها، پیشنهادات، امتیاز بندی ها و امتیاز دهی‌ها را بر اساس رویکرد حقوق عامه رقم بزنیم که البته این مهم، نیازمند درک و باور مشترک است.

ورود نهادهای مدنی به تصدی گری های مالی، ظلم به این نهاد است

وی تعامل مدیریت شهری با شورایاران را ضرورتی انکار ناپذیر دانست و اظهار داشت: به نظر من، نهادهای مدنی نباید در تصدی گری های مالی ورود داشته باشند چراکه این، ظلم در حق نهاد مدنی است اما متأسفانه مدیریت شهری دوره گذشته این کار را که یک اشتباه استراتژیک بود، انجام داد و شورایاران را بخشی از بدنه اجرایی شهرداری کرد، در حالیکه جامعه مدنی دارای جایگاهی بسیار بالا است و امید مردم به جامعه مدنی است، آنها باید صدای مردم باشند و از مسئولان مطالبه گری کنند.

وی تاکید کرد: سخن ما در خصوص عدم ورود شورایاران و یا شورای شهر به تصدی گری های مالی به مفهوم افزایش تأثیرگذاری در نظام نظارتی و پاسخگو کردن مدیران اجرایی است نه اینکه آنها را کنار بگذاریم.

رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در خصوص بسته‌های تشویقی بافت فرسوده بیان کرد: ما در دوره گذشته مدیریت شهری پیشنهاد دادیم که هیچ عوارضی از محل صدور پروانه برای بافت‌های فرسوده دریافت نشود و امروز مدیریت شهری تهران بیش از تعهدات قانونی بسته تشویقی به بافت‌های فرسوده تخصیص داده است و مجموعه قابل توجهی از پروژه‌های محلی و بهسازی محیطی را در راستای تأمین سرانه‌های خدماتی آغاز کرده است.

تعریف ۱۰۰۰ پروژه برای محلات کم برخوردار شهر تهران

سالاری با بیان اینکه تهیه سند توسعه محلات اتفاق بسیار مهمی است، ادامه داد: ما معتقدیم شهر تهران را نمی‌توان با یک نسخه طرح تفصیلی اداره کرد، چراکه شرایط هر منطقه و هر محله متفاوت است و تصمیم گیری ها باید متناسب با همان محله باشد، لذا بر اساس اولویت بندی مقرر شد معاونت برنامه ریزی شهرداری تهران با محوریت سازمان نوسازی و دفاتر نوسازان، ۱۸۰ محله غیر برخوردار را مبتنی بر اصول علمی مورد بررسی قرار دهد و امروز حدود ۱۰۰۰ پروژه کوچک مقیاس برای محلات کم برخوردار تعریف شده است. پروژه‌هایی که تعریف شده، بیشتر با رویکرد ارتقا کیفیت زندگی است و جنس آن با پروژه‌هایی که در دوره‌های گذشته انجام می‌شد متفاوت است، مبتنی بر نیاز محلات است و هزینه زیادی نیز نمی‌خواهد.

وی اضافه کرد: یکی از اولویت‌های جدی کمیسیون شهرسازی و معماری اینست که با تمام توان از شهرداری تهران، معاونت برنامه ریزی و سازمان نوسازی در اجرای پروژه‌های محله‌ای که تماماً مبتنی بر نیاز اولویت دار محلات احصا شده اند حمایت کند و طی ۲ سال آتی شاهد انقلابی در عملیاتی شدن پروژه‌های محله‌ای برای محلات غیربرخوردار خواهیم بود.