«زوال ناگهانی» و «سوختگی سیاه» نخلستان‌ها

بر اساس بررسی‌های عضو هیئت علمی گیاه‌پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان بوشهر و با توجه به تغییرات اقلیمی و پدیده‌های آب و هوایی در چند سال اخیر، با کاهش دمای هوا، عدم وزش بادهای داغ و وقوع بارندگی‌های اردیبهشت ماه، در برخی نواحی شاهد بروز آفات و بیماری‌های نوظهور و یا تبدیل آفات درجه دو و کم‌اهمیت به عوامل خسارت‌زای خطرساز درجه یک هستیم.

اخبار اقتصادی- بنا بر گزارشات دکتر فرزاد کرم‌پور، تعدادی از آفات و بیماری‌های نگران کننده اقتصادی و اجتماعی در نخلستان‌های استان‌های خرماخیز جنوب کشور، افزون بر گسترش بیماری‌های قارچی در غلات و هجوم دهشتناک ملخ صحرایی به عرصه‌های منابع طبیعی و کشاورزی، بیماری های نوظهوری مانند "زوال ناگهانی نخل خرما Sudden decline syndrome of date palm" روی واریته های زاهدی، کبکاب، بریم و سایر ارقام در مناطق فاریاب، طلحه، کلمه و شاهیجانی از توابع بخش بوشکان شهرستان دشتستان استان بوشهر و "سوختگی سیاه نخل خرما Date palm black scorch" در واریته‌های خاصویی، کبکاب و نخل نر در بخش ریز شهرستان جم و ریز استان بوشهر هستند که هر دو بیماری، موجب خشکیدگی و خسارت زیادی به برگ خرما شده و در حالت شدید ممکن است موجب مرگ درخت شوند.

با توجه به اینکه بافت‌های فتوسنتزی برگ، برای افزایش کمی و کیفی محصول خرما نقش اصلی را ایفا می‌کند و یک نخل برای تولید یک خوشه(پنگ) دست کم به ۱۰-۷ برگ سبز فعال نیاز دارد، خشکیدگی برگ‌ها موجب نگرانی بهره برداران و مدیران کشاورزی استان بوشهر شده است.

در زمینه شناسایی عوامل و تشخیص بیماری‌های یاد شده، از بهار ۱۳۹۸ تاکنون بررسی‌های میدانی و آزمایشگاهی انجام شده و فعالیت‌های عملی مشترک با باغداران در نخلستان‌ها به منظور مدیریت تلفیقی (به زراعی و شیمیایی) با کاربرد قارچ‌کش‌های مسی، دی تیوکاربامات‌ها و بنزیمیدازول‌های سیستمیک و چالکود گوگرد اجرا شده است.

در شرایطی که بازار و بهای فروش محصول خرما در سال‌های اخیر موجب سودمندی باغداران و دست اندرکاران بازار خرما شده، وقوع و گسترش این بیماری‌ها و سایر عوامل خشکیدگی برگ خرما، مشکلات اجتماعی و اقتصادی فراوانی را ایجاد کرده است.

هم‌اکنون پروپوزال‌های پروژه‌ها و طرح‌های تحقیقاتی ضروری برای اجرا در زمینه شناسایی عوامل روی ریشه، بافت‌های آوندی و برگ خرما پیش‌بینی شده و تخصیص و تامین بودجه تحقیقاتی ویژه برای سرعت و دقت در اجرای این طرح‌ها به شدت مورد نیاز است.