عباس آخوندی به عنوان وزیر راه و شهرسازی در زمانی که وزارتخانه خود را تحویل گرفت عنوان کرد مسکن مهر پروژه‌ای اقتصادی نبود، اما دولت برای جایگزینی آن، طرح‌های ویژه‌ای مانند مسکن اجتماعی و مسکن امید دارد که به زودی از آن رونمایی خواهد شد. این گفته‌های وزیر راه و شهرسازی باعث شد گفت‌وگویی با دکتر مجتبی بیگدلی، رئیس انجمن انبوه‌سازان ایران داشته باشیم. وی به جام‌جم گفت دولت باید به برنامه‌هایی که به مردم وعده داده است، عمل کند و چرخ صنعت مسکن را راه بیندازد. به این دلیل که حوزه مسکن 1200 رده شغلی دیگر را راه می‌اندازد و موتور پیشران اقتصاد محسوب می‌شود.
فعالیت وزیر راه و شهرسازی را در دولت یازدهم چگونه ارزیابی می‌کنید؟
آقای آخوندی بار دوم است که در این سمت قرار می‌گیرد و یک بار در دوران سازندگی، تجربه وزارت مسکن را داشته است. حقیقت این است که انتظارات از وی به عنوان وزیر راه و شهرسازی به عنوان دومین بار که در این وزارتخانه قرار می‌گیرد بسیار بیشتر بود، اما حداقل انتظارات که تأمین مسکن اقشار مختلف بود هنوز محقق نشده است.
در این مدت، شعارهای متعددی مطرح شده، اما ظاهرا در هیات دولت توجهی به این طرح‌ها نمی‌شود. از همه صحبت‌های رئیس‌جمهور هم می‌توان دریافت روی کارآفرینی تاکید فراوانی دارد، اما بخش مسکن که می‌تواند موتور اقتصاد را به حرکت در بیاورد، مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد. آقای وزیر باید یک کوشش مضاعف برای به ثمر رسیدن طرح‌های وزارت راه و شهرسازی در هیات دولت انجام دهد که متاسفانه چنین موضوعی مشاهده نمی‌شود.
دولت تاکنون طرح‌هایی مانند مسکن اجتماعی، مسکن امید، صندوق توسعه زمین و مسکن، بورس مسکن، مسکن خانه اولی‌ها و وام‌های 70 تا صد میلیون تومانی برای خرید مسکن را مطرح کرده، اما هیچ کدام از این موارد به سر منزل مقصود نرسیده است. حداقل اجرای یکی از این موارد می‌تواند روزنه امیدی برای فعالان این صنف باشد.
به نظر شما رکود در بخش مسکن چه تاثیری در کل اقتصاد گذاشته است و راه برون‌رفت از این مشکل چیست؟
اکنون در وضعیتی قرار داریم که پساتحریم روبه‌روی ماست، اما باید گفت پساتحریم در اقتصاد ایران معجزه نخواهد کرد و باید کشور با استفاده از توان داخلی، مشکلات خود را حل کند. شاید تا چند سال قبل نیاز بود سرمایه‌گذاران خارجی وارد حوزه مسکن شوند، اما اکنون انبوه‌سازان زیادی در کشور هستند که توانسته‌اند با حضور پر رنگ خود نیاز متقاضیان مسکن را رفع کنند. رکود به وجود آمده در بخش مسکن باعث شده ساخت و ساز نسبت به قبل کاهش یابد و این موضوع نشان‌دهنده به صرفه نبودن تولید است. زمانی که بخش مسکن در رکود فرو می‌رود 1200 رده شغلی به حاشیه می‌رود و با راه افتادن این بخش می‌توان شاهد شکوفایی بیش از هزار رده شغلی کشور بود. راه برون‌رفت از بحران رکود هم این است که دولت هزینه‌های عمرانی خود را افزایش دهد، اما اکنون شاهدیم هزینه‌های بودجه عمرانی در دولت، نزدیک به صفر شده است.
دولت غیر از اجرای طرح‌هایی که اشاره کردید چه اقداماتی باید انجام دهد که مسکن از رکود خارج شود؟
ما سالانه یک میلیون ازدواج داریم که رقمی قابل‌توجه و نیازمند مسکن است. در این میان 500 هزار ساخت برای حوادث غیرمترقبه در نظر گرفته می‌شود و بخشی هم در بافت‌های فرسوده باید ساخته شود، اما رکود حاکم در بازار اجازه نمی‌دهد ساخت و ساز مانند گذشته انجام شود. دولت برای خروج از بحران رکود خودروسازان با همکاری بانک مرکزی حدود 3000 میلیارد تومان را به آن بخش ورشکسته عقب‌مانده تزریق کرد، در حالی که مسکن یکی از نیازهای اصلی خانوارهاست، اما در بی‌توجهی فرو رفته و در حاشیه نگاه‌ها قرار دارد. در خودروسازی ما با کره همزمان فعالیت خود را آغاز کردیم، اما اکنون رده ایران و کره کجاست. ما نمی‌گوییم چرا به خودروسازی کمک کردند، اما می‌گوییم چرا به بخش مسکن بی‌توجهی می‌کنند.
یعنی شما از بانک مرکزی و دولت می‌خواهید به شما وام بدهند؟
به ما نه، به مردم وام بدهند. خروجی کار مسکن کارآفرینی است و ما متاسفانه راه را اشتباه رفته‌ایم. بانک مرکزی باید خط اعتباری بگذارد به این دلیل که این صنعت در حال ورشکستگی است. حجم مالی این صنعت 70 درصد صنعت نفت است. صنعت فولاد، صنعت سیمان و... که هر کدام شهری محسوب شده زیر مجموعه این صنعت هستند و اکنون بهترین فرصت برای اقدام دولت در این زمینه است. بسیاری از کشورها در زمان رکود، هزینه‌ها را پایین می‌آورند و بخشودگی مالیاتی ایجاد می‌کنند، اما در ایران اوضاع برعکس شده است. اگر دو سال پیش در شهری مانند قم برای یک مجتمع 200 واحدی باید مبلغی را برای مالیات می‌پرداختیم، اکنون این مبلغ به 4 تا 5 برابر رسیده است. چندی پیش با 50 میلیون تومان افراد می‌توانستند مسکن تهیه کنند، اما اکنون این مبلغ فقط پول جواز ساخت آن است. در تهران هزینه تراکم در خیابانی مانند انقلاب 5 برابر شانزلیزه پاریس است.
پیشنهاد شما به دولت برای خروج از رکود مسکن چیست؟
اگر دولت زمین را تهیه کند ما کل نیاز کشور را با سرمایه‌گذاران داخلی تأمین می‌کنیم. صنعت ساختمان همیشه یک پناهگاه امن برای جذب سرمایه‌های سرگردان بوده و وقتی این پناهگاه نباشد این پول به سمت دلالی مانند سکه و ارز می‌رود و اقتصاد را نابود می‌کند.این کار را وزارت مسکن می‌تواند انجام دهد، اما متاسفانه نامه وزیر در هیات دولت کنار می‌ماند و وزارت مسکن هم پیگیری نمی‌کند. برخی کشورها به مسکن نیاز ندارند، اما به صورت کاذب این نیاز را ایجاد می‌کنند که اقتصادشان سر و سامان داشته باشد. به قطع می‌توان گفت کشور فقط با صنعت مسکن می‌تواند از عمیق‌ترین رکود اقتصادی خارج شود.
