خاطره افسر سیا از دیدار با ولیعهد سعودی

ویل هارد، افسر سابق سازمان سیا و نماینده جمهوری خواه مجلس کنگره آمریکا در مقاله‌ای در واشنگتن پست درباره روابط آمریکا با عربستان می‌نویسد: "۱۵ ماه پیش در ریاض من با محمد بن سلمان که در آن زمان جانشین ولیعهد عربستان بود برای نخستین بار دیدار کردم. در آن دیدار بن سلمان چیزی را گفت که هرگز نشنید بودم قبلا یک رهبر عربی به آن اذعان‌ کند ــ اینکه افراطگری اسلامی یک مشکل در داخل اسلام بوده و باید توسط مسلمانان با کمک کشورهای دموکراتیک غربی حل شود. در آن زمان من هرگز فکر نمی‌کردم که بعدا او به عنوان ولیعهد عربستان درگیر قتل بی‌رحمانه یک روزنامه‌ نگار شود.

"محمد بن سلمان بعد از اینکه ولیعهد عربستان شد، شروع به اجرای اصلاحات اجتماعی بسیار ضروری در عربستان از جمله دادن اجازه رانندگی به زنان و بازگشایی سینماها برای نخستین بار کرد. دفعه بعدی که او را در واشنگتن دیدم اقدام به توضیح اهمیت این اصلاحات برای جان دهی به اقتصاد و جامعه عربستان کرد. در مجموع یک عربستان موفق خیلی زیاد به نفع آمریکاست. من همچون بسیاری از دیگر مقامات غربی امیدوار بودم که او عربستان را در یک مسیر جدید مثبت به دور از سرکوبگری و آزار و اذیت سیاسی رهبری کند اما قتل جمال خاشقجی به میزان زیادی این امیدها را از بین برد.

آزادی مطبوعات یکی از پایه‌های جوامع آزاد در سراسر جهان است. متاسفانه اقدامات خشونت آمیز و ارعاب علیه خبرنگاران همچون جنایت بی‌رحمانه علیه خاشقجی،‌ این روزنامه‌نگار منتقد سعودی همگی خیلی رایج هستند. تا تاریخ ۱۴ دسامبر طبق گزارش کمیته‌ محافظت از خبرنگاران مجموعا ۳۴ خبرنگار در سال ۲۰۱۸ به تلافی کارشان کشته شدند و این تعداد حدودا دو برابر تعداد خبرنگاران کشته شده سال ۲۰۱۷ بوده است. آمریکا نه فقط باید با صدای بلند از آزادی مطبوعات جهان حمایت کند،‌ بلکه همچنین باید همه رهبرانی که اقدام به ارعاب، حبس یا قتل خبرنگاران و مخالفان می‌کنند، شامل ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه و شی جینپینگ رئیس جمهوری چین را محکوم کند. تحریم کردن هر مقام عربستانی دخیل در قتل خاشقجی یک تصمیم درست است و تعهد آمریکا به حقوق بشر و آزادی‌های مدنی را تصدیق می‌کند.

حالا ما با چالش متعادل کردن ارزش‌ها با ملزومات امنیتی آمریکا در حوزه خلیج فارس روبه‌رو هستیم. روابط آمریکا با عربستان بخش مهمی از سیاست خارجی ما برای خاورمیانه برای بیش از ۷۰ سال بوده است. امروز عربستان و شرکایش در خلیج فارس، هم‌پیمانان مهم در جنگ علیه "تروریسم" و در ‌عین ‌حال تلاش برای مقابله با ایران محسوب می‌شوند. آنها در یمن، جایی که عربستانی‌ها و اماراتی‌ها با القاعده، داعش و حوثی‌ها می‌جنگند، دارند هر دو کار را انجام می‌دهند. در سه سال گذشته شورشیان حوثی در یمن اقدام به شلیک بیش از ۱۳۰ موشک بالستیک به سمت شهرهای عربستان کردند. پیشروی‌های حوثی‌ها در ‌عین ‌حال این احتمال را افزایش داد که یک گروه شورشی متخاصم قدرت را در مرز جنوبی عربستان تصاحب کند.

همزمان این جنگ یک بحران انسانی جدی نیز با تبعات غیرنظامی وحشتناک به وجود آورده است که شامل نابودی بیمارستان‌ها، مدارس و زیر ساخت‌های آبی می‌شود و در ‌عین ‌حال سبب شده است که بیش از هشت میلیون نفر در نیاز فوری به کمک‌های غذایی قرار داشته باشند. در اینجا نیز ما باید از هر دو طرف بخواهیم کار درست را انجام دهند.

دولت عربستان باید سیاست‌هایش را تغییر دهد و یا اینکه آمریکا دیگر ایستادن در پشت یک حکومت پیوسته به رده کشورهای خواهان قتل مخالفان و منتقدانش را غیرممکن خواهد یافت. اگر ولیعهد و دولت عربستان میسرشان را تغییر ندهند، ملک سلمان، پادشاه عربستان باید جانشینش را تغییر دهد.

در پی قتل جمال خاشقجی باید یک تغییر چشمگیر و بارز در سیاست‌های ریاض اتفاق بیفتد. در درجه اول ما نیاز به تعهد معنادار عربستانی‌ها نسبت به احترام به حقوق بشر داریم. این امر نیازمند یکسری گفت‌وگوهای صریح بین مقامات آمریکایی و همتایان عربستانی آنهاست. ولیعهد عربستان باید فورا همه مخالفان محبوس از جمله رائف بدوی، سمر بدوی و دیگر فعالان حامی حقوق زنان را که در این کشور دستگیر شدند، آزاد کند. عربستانی‌ها همچنین باید به وعده خود برای پاسخگو کردن همه مقامات دخیل در قتل جمال خاشقجی پایبند باشند.

در این میان در یمن باید همکاری دیپلماتیک با فرستاده ویژه‌ سازمان ملل تا زمان پایان یافتن جنگ و بحران انسانی ناشی از آن ادامه یابد. آتش‌بس اخیر در بندر "الحدیده" یک بندر مهم برای ورود کمک‌های انسانی، یک گام اول دلگرم کننده برای کاستن از درد و رنج مردم یمن است. باید هر گونه تلاش در خصوص یک راه‌حل صلح آمیز در ‌عین ‌حال رفاه و آسایش یمنی‌ها را در نظر بگیرد و نگذارد هیچ گروه تروریستی در شبه جزیره عربستان جای پا پیدا کند. در نهایت کنگره باید تقاضا کند که فروش سلاح در آینده به عربستان مشروط به حصول پیشرفت واقعی در زمینه حقوق بشر و حقوق اجتماعی باشد. چنین سیاستی اهمیت عربستان برای منافع در منطقه را لحاظ کرده است و همچنین ارزش‌های ما را پاس می‌دارد.

عربستان سعودی یک هم‌پیمان مهم ما در خاورمیانه است که از تلاش‌های آمریکا برای مبارزه با "تروریسم" و متوقف کردن بلندپروازی‌های ایران حمایت می‌کند. اما قتل جمال خاشقجی نمایانگر بی‌اعتنایی فاحش به حقوق بشر و نوعی عقبگرد غم انگیز در امیدهای بسیاری از ما نسبت به رهبر جدید عربستان بود. ولیعهد عربستان و دولتش باید رویه خود را تغییر دهند و در غیر این صورت برای اینکه همکاری نزدیک چند دهه‌ای میان واشنگتن و ریاض ادامه یابد، باید رهبر جدیدی در عربستان روی کار بیاید."