بازی دو سر باخت ترامپ و دموکراتها بر سر اوکراین

جاناتان تارلی، استاد حقوق منفعت عمومی در دانشگاه جورج واشنگتن آمریکا در تحلیلی که پایگاه آمریکایی "هیل" آن را منتشر کرده، از دیدگاه تخصصی حقوقی به بررسی رسوایی اخیر مربوط به گفت‌وگوی تلفنی جنجالی دونالد ترامپ با رئیس جمهور اوکراین در ماه ژوئیه و صحبتش با او در خصوص انجام تحقیقات در مورد فعالیتهای جو بایدن، معاون رئیس جمهور سابق آمریکا و نامزد ریاست جمهوری فعلی حزب دموکرات، و پسرش در این کشور پرداخته است.

اخبار بین‌الملل- اتفاقی که با اتهام‌زنی های ترامپ علیه بایدن در خصوص اعمال نفوذش بر دولت سابق اوکراین برای اخراج یک دادستان تحقیق کننده درباره فعالیتهای هانتر بایدن، پسر این معاون رئیس جمهور سابق و یک شرکت گازی که وی از اعضای هیات مدیره آن بوده همراه شده است.

تارلی در این مطلب با تیتر "اوکراین می‌تواند هم به ترامپ و هم به دموکراتها آسیب بزند" می‌نویسد:

«"یکی از بزرگترین رسوایی های سیاسی در تاریخ" و "رسوایی بزرگتر از واترگیت"؛ اینها عباراتی هستند که دونالد ترامپ چند وقت پیش در واکنش به گزارشی که بر اساس آن باراک اوباما متهم به سواستفاده از اختیاراتش به عنوان رئیس جمهور برای تحقیق در خصوص نامزد ریاست جمهوری حزب سیاسی رقیب در سال 2016 شده بود، به کار برد.

البته سه سال پیش موضوع بر سر تحقیقات درباره دستیاران کمپین انتخاباتی ترامپ درباره یک سری معاملات تجاری خارجی و اعمال نفوذ روسیه بود. حالا دونالد ترامپ با همان جنس محکوم شدن ها به اتهام اعمال فشار بر رئیس جمهور اوکراین برای تحقیق کردن درباره جو بایدن، معاون رئیس جمهور سابق و پسرش هانتر بایدن روبرو است؛ درخواستی جنجالی که همزمان با تصمیم‌گیری در آمریکا درباره دادن یا ندادن یک کمک نظامی 250 میلیون دلاری به اوکراین مطرح شده است.

در سه سال گذشته انواع رسوایی های گوناگون علیه ترامپ مطرح شده اند. من با خیلی از این اتهامها به دلیل وجود دفاعیات آشکاری که هر گونه پیگرد قضایی و یا استیضاح را علیه ترامپ دشوار میساخت مخالفت کردم. اما این رسوایی اخیر می‌تواند نه فقط برای ترامپ بلکه برای دموکراتها نیز خسارت بار باشد.

اول از همه به وضوح باید گفت که اگر یک رئیس جمهور از اختیاراتش برای مجبور کردن یک کشور دیگر برای تحقیق کردن درباره یک مخالف سیاسی استفاده کرده باشد این به همان اندازه توصیفی که قبلا ترامپ به کار برد، جدی است. به همین دلیل این مهم است که درباره اتهام وارد شده به دولت اوباما در هدف قرار دادن دستیاران ترامپ در سال 2016 تحقیقات صورت گرفته و در عین حال از تحقیقات بازرس ویژه علیه ترامپ حمایت شود.

این اتهام زنی های اخیر می‌توانند پایه و اساس یک اتهام با قابلیت به جریان انداختن استیضاح ترامپ همچون سواستفاده از قدرت باشند؛ همان کاری که در بند دوم استیضاح ریچارد نیکسون، رئیس جمهور اسبق آمریکا انجام شد. با این حال خیلی مسائل هنوز باید مشخص شوند و طبق معمول بسیاری در عرصه سیاست آمریکا الزام برای مشاهده اسناد و مدارک عملی را نادیده گرفته‌اند؛ چیزی که در گفته‌های اخیر جولیان کاسترو، از نامزدهای ریاست جمهوری حزب دموکرات و وزیر سابق مسکن و توسعه شهری آمریکا در "مجرم" خواندن ترامپ و تقاضایش برای "آغاز فوری استیضاح ترامپ" نمود دارد.

بر اساس جدیدترین افشاگری هایی که روزنامه وال استریت ژورنال انجام داد، ترامپ متهم شده به این که رئیس جمهور اوکراین را با هشت بار تاکید تحت فشار قرار داده تا با رودی جولیانی، وکیل شخصی او برای انجام تحقیقات علیه بایدن همکاری کند. در اینجا اتهام وعده دادن پول به ازای یک چنین تحقیقاتی مطرح نیست. اگر چنین اتفاقی افتاده باشد این یک اتهام کیفری خواهد بود اما در اینجا وعده و قولی مطرح نشده است.

یک نفر ممکن است به درستی بگوید که در اینجا دیگر لزومی به مطرح کردن یک قول مستقیم نبوده چون همزمان مساله سرنوشت 250 میلیون دلار پول مطرح بوده است اما این که یک رئیس جمهور از رهبر یک کشور خارجی بخواهد تا درباره جرایم در یک کشور دیگر تحقیقات کند جرم نیست. ترامپ می تواند ادعا کند که مناقشه بایدن مرتبط با این باور او بوده مبنی بر این که دستیاران اوباما و کلینتون از منافع خارجی برای اعمال نفوذ بر انتخابات ریاست جمهوری 2016 استفاده کردند. مشکل بزرگتر به دست آوردن سند و مدرکی برای اثبات یک اتهام کیفری و یا یک اتهام در سطح رقم زدن استیضاح است.

هر چند که بازرس کل جامعه اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیده که اتهام زنی های اخیر علیه ترامپ در چارچوب قانون مربوط به حمایت از افشاگران اطلاعاتی قرار میگیرند اما وزارت دادگستری بر طبق پایه و اساس محکمی می تواند این تفسیر را رد کند.این قانون برای رسیدگی به موارد مربوط به سومدیریت، اسراف، سواستفاده و یا تهدید امنیت عمومی از سوی مقامهای اطلاعاتی طراحی شده است. رئیس جمهور آمریکا عالی ترین مقام اطلاعاتی کشور است و نمی‌توان استدلال کرد که بحث با رهبران کشورها را باید به عنوان موضوع این قانون در نظر گرفت. از طرف دیگر هر مقام اطلاعاتی نیز ممکن است مدعی شود که یک رئیس جمهور منافع ملی را در بحث با رهبر یک کشور دیگر تضعیف کرده است. ترامپ شاید به درستی به خاطر افشای اطلاعات محرمانه به چهره های خارجی از سوی دیگران محکوم واقع شده باشد اما او از اختیار کامل برای از حالت محرمانه خارج کردن اطلاعات برای یک دلیل خوب، یک دلیل بد و اصلا برای هیچ دلیلی برخوردار است.

حتی اگر این قانون پوشش دهنده این اتهامات در نظر گرفته شود، در دادگاه در سطح بالایی میتوان روی مساله امتیازات اجرایی مانور داد. یک مکالمه بین دو رئیس جمهور می تواند عالی ترین نمونه برای ارتباطات مربوط به این امتیاز تلقی شود. با این حال مساله امتیاز اجرایی یک امر مطلق نیست. در جریان محاکمه ریچارد نیکسون، دادگاه عالی آمریکا بعد از تایید این امتیاز اما استدلال رئیس جمهور را رد کرد.

این ادعا که مکالمه جنجالی ترامپ و رئیس جمور اوکراین موضوع قانون حمایت از افشاگران اطلاعاتی است را می توان به چالش کشید. در حال حاضر رسما به کنگره موضوع اتهام وقوع سواستفاده جدی از قدرت اعلام شده است. کنگره اکنون می تواند شروع به درخواست برای دسترسی به اسناد و احضار شاهدان از جمله درخواست برای به دست آوردن متن مکالمه جنجالی مذکور کند. کنگره باید بتواند با توجه به مطرح شدن این اتهام جدی متن این مکالمه را بخواند. به شکلی مضحک در اینجا بیشترین امید ترامپ اکنون دموکراتها به ویژه نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا هستند.

من از پیش از برگزاری انتخابات میاندوره ای سال 2018 نوشتم که مساله استیضاح ترامپ می تواند تله ای باشد که در نهایت منجر به روی گردانی رای دهندگان از دموکراتها شود. تا کنون رهبران دموکراتها هیچ نیتی برای استیضاح ترامپ نداشته اند. آنها شاید بخواهند ترامپ را ضعیف و نیمه جان ببینند اما او را برای انتخابات زنده می خواهند. من همچنین اخطار دادم که وانمود کردن به خواستن استیضاح هم می تواند بر حسب تصادف آنها را عملا گرفتار فرآیند استیضاح کند. اکنون آنها دقیقا اتهامی را در سطح آغاز فرآیند استیضاح مطرح کرده اند در حالی که همچنان به رای دهندگان حامی خود اطمینان میدهند که اگر پرونده آشکاری برای این استیضاح فراهم شود سریعا برای اینکار اقدام خواهند کرد.

این یک کابوس برای پلوسی است و تنها اتفاق بدتر از آن نیز به موفقیت انجامیدن تلاش برای استیضاح است. برکناری ترامپ از ریاست جمهوری می تواند باعث خشم میلیونها نفر شده و و انرژی مضاعفی به رای دهندگان حامی ترامپ ببخشد و در ادامه به نفع نامزد جدید و آسیب نخورده جمهوری‌خواهان برای انتخابات ریاست جمهوری 2020 تمام شود. در ادامه نیز چیزی که باز هم اوضاع را برای دموکراتها بدتر خواهد کرد این است که استیضاح موجب در معرض توجه قرار گرفتن ماهیت مشکوک  معامله های تجاری هانتر بایدن خواهد شد؛ کسی که درباره او گزارش شده که علاقه وافری به کسب سودهای هنگفت در کشورهایی دارد که پدرش در آنها امور رسمی دولتی را انجام داده است.

در یکی از این موارد هانتر بایدن پدرش را در هواپیمای مخصوص معاون رئیس جمهور در یک سفر رسمی به چین همراهی کرد. کمی بعد از آن هانتر یک معامله یک میلیارد دلاری خصوصی با یکی از طرفهای وابسته به بانک چین  امضا کرد؛ معامله ای که بعدا به 1.5 میلیارد دلار ارزشش افزایش یافت. همچنین هانتر بایدن بعدا تبدیل به یکی از مدیران یک شرکت گازی در اوکراین به نام شرکت "بوریسما هولدینگز" شد؛ شرکتی که مالکش یک وزیر دولت اوکراین و از شرکای نزدیک ویکتور یانوکوویچ، رئیس جمهور اسبق مخلوع اوکراین است. این همان یانوکوویچی است که زمانی پل مانافورت، رئیس سابق رسوا شده کمپین انتخاباتی ترامپ نماینده و مشاورش بوده است.

منتقدان به نقش جو بایدن در رقم زدن اخراج دادستان کل سابق اوکراین بعد از تهدید این دادستان به انجام تحقیقات درباره شرکت بوریسما هولدینگز اشاره کرده اند. بر همین اساس بایدن بیش از یک میلیارد دلار از تضمین های وام را معلق کرده و به اوکراینی ها تنها چند ساعت مهلت داده تا این دادستان را اخراج کنند. این در حالی است که آمریکا و بسیاری از کشورهای دیگر از اوکراین خواسته بودند تا با فساد شیوع یافته در این کشور مبارزه کرده و لزوم داشتن یک دادستان کل جسورتر را به این کشور یادآور شده بودند. با این حال بسیاری از کارشناسان و حتی روزنامه نیویورک تایمز قبول داشته اند که معاملات تجاری هانتر بایدن در بردارنده مورد جدی تعارض منافع برای پدرش است. کمتر کسی باور می کند که چینی ها یا اوکراینی ها صرفا به خاطر عملکرد درخشان در حوزه مالی اینطور از هانتر بایدن استقبال کرده باشند.

با این حال توجه رسانه ها به معاملات مربوط به پسر بایدن در مقایسه با توجهی که آنها به معامله های خانواده ترامپ نشان داده اند به شکل قابل توجهی کمتر بوده است. رهبران دموکراتهای آمریکا حالا باید با اقبال نامراد خود در درگیر شدن با همان چیزی که در ظاهر برایش تمایل نشان داده بودند، دست و پنجه نرم کنند. یک محاکمه ای که پای هانتر بایدن و توافق های تجاری بادآورده‌اش به آن باز شود برای آنها جالب نخواهد بود. این مشکل قماری است که آنها با رای دهندگان کرده اند. و گاهی این بازی ممکن است به ضرر آنها تمام شود.»