ماجرای ممنوعیت انتخاب نام زنان برای سریال‌ها چیست؟

نشست خبری مجموعه تلویزیونی «مینو» به کارگردانی امیر پوروزیری و تهیه کنندگی مهدی همایونفر و جمعی از بازیگران سریال در مؤسسه فرهنگی اوج برگزار شد. 

بنا بر این گزارش، در این نشست آرش خلاق دوست مدیر فیلمبرداری، مهدی همایونفر تهیه‌کننده، امیر پوروزیری کارگردان، عباس غزالی، مهدیه نساج و سلمان فرخنده بازیگر حضور داشتند.

در این نشست «مهدی همایونفر» در سخنانی گفت: من به ژانر دفاع مقدس علاقه دارم و سریال مینو حاصل علاقه شخصی من بوده و در دوران طولانی جنگ ما کاملا مردانه بوده و مقطی که بعثی‌ها در اوایل جنگ حمله کردند، هنوز زنان و بچه ها در شهر حضور داشتند و از جمله زیبایی های این بخش حضور ساده مردم بوده و ١٧ الی ١٨ زن هم اسلحه به دست گرفتند و جنگیدند. همچنین  در آن زمان پرستارانی حضور داشتند که حضورشان در صحنه‌های جنگ پررنگ بود و همین موضوع دستمایه ساخت سریالی عاشقانه شد.

وی ادامه داد: سریال «مینو» بسیار ساده و با امکانات ساده‌ای تولید شد. به عنوان مثال کلا دو لوکیشن اصلی داشتیم که یکی از آنها بوستان ولایت بود که بیشتر سکانس‌های خرمشهر در آنجا تصویربرداری شد و بخشی هم در شهرک دفاع مقدس ضبط شد. می‌توان گفت که حدود چهار میلیارد هزینه این سریال بوده است.

«امیر پوروزیری» کارگردان این سریال نیز اظهار داشت: در طول جنگ قهرمان‌های بزرگی داریم که نمادار هستند و در کنار آنها افرادی نیز حضور دارند که قهرمانان بزرگ بدون نام هستند.

وی درباره تغییر نام سریال نیز گفت: یک آشوب دیگر ساخته شد و به همین دلیل نام را عوض کردیم. در مقطعی گذاشتن نام خانم ها برای سریال‌ها ممنوع شده بود ولی به ما ایرادی نگرفتند.

 «عباس غزالی» یکی از بازیگران سریال «مینو» نیز در این نشست گفت: من قبلا هم گفته‌ام که در انتخاب نقش‌هایم وسواس دارم. فیلمنامه مینو برایم بسیار جذاب بود و با اینکه از زمان پایان تصویربرداری‌مان می‌گذرد هنوز هم با کارگردان ارتباط دارم و حین پخش احساساتمان را به هم منتقل می‌کنیم و تجربه خوبی از حضور در این سریال دارم.

«مهدیه نساج» بازیگر نقش مینو در بخش دیگری از مراسم عنوان داشت: سریال مینو سختی‌های عجیب و غریبی داشت و بسیاری از این سختی‌ها در طول کار دیده نمی‌شود. مثلا در قسمت گذشته من کاملا دستم می‌لرزید و همچنین سریال بسیار صحنه‌های احساسی سنگینی داشت. تا الان بازخوردها حاکی از لطف و نظرات مثبت بوده و امیدوارم همینطور بوده باشد.

«سلمان فرخنده» بازیگر نقش عماد در این سریال نیز در بخشی از سخنان خود عنوان داشت: آقای پوروزیری به متن اعتقاد زیادی داشت و ضمن اینکه تولید و ساخت در لحظه اتفاق می‌افتد. مثلا سر صحنه ما اتود بسیاری زدیم و «مینو» ماحصل یک کار گروهی است هرچند که نویسندگان از ابتدا با کارگردان همراهی کردند و مینو حاصل یک کار جمعی است.

«آرش خلاق دوست» مدیر فیلمبرداری در بخش دیگری از نشست گفت: کار جنگی دست فیلمبردار را باز می کند و خوشحالم این توفیق نصیب من شد.

پوروزیری درباره بحث حجاب بازیگران سریال نیز توضیح داد: ما در این باره خط قرمزی نداشتیم. ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که چارچوب‌ها را می‌شناسیم و بر همین اساس سریال را ساختیم. طبیعتا تصویر واقعی‌تر از مردم برای مخاطب باورپذیرتر است. دوست داشتم بازیگران ما با همان حجابی که پشت صحنه داشتند، جلوی دوربین بازی کنند. به شخصه دوست ندارم با خطوط قرمزی که برخی از آنها وجود ندارد خودم را محدود کنم‌. با این کار نشان دادیم برخی از این خطوط بیشتر فرضی هستند تا قرمز. همچنین حرمت موی سفید خانم معصومی خیلی ارزشمندتر از این است که بخواهیم درباره آن سخن بگوییم.

وی درباره ممیزی‌های مینو نیز توضیح داد: دوستان اوج برای ما هیچ محدودیتی نداشتند و این نشان می‌دهد که تمام این خطوط فرضی هستند. این کار ممیزی نداشت که بخشی از آن به پافشاری فیلمساز و کارگردان بازمی‌گردد. من نیز سکانسی را حذف نکردم و اصولا تلاش می‌کنم که هیچ‌گاه خودم را سانسور نکنم. سعی می‌کنم آنچه هستم باشم و بعد برای بودنش بجنگم. به طور کلی فکر می‌کنم هر چه تلویزیون تصویر واقعی‌تری از مردم نشان دهد مخاطب بیشتری خواهد داشت که امیدوارم روز به روز بیشتر به این سمت پیش برویم.

وی همچنین در پاسخ این سوال که تصویر خشونت و تلخی جنگ در سریال مینو تا حدی پیش می‌رود که گاهی مخاطب را آزرده می‌کند، عنوان داشت:  تفاوتی میان آثار نمایشی سیاه و تلخ وجود دارد. ما در سریال «مینو» سیاه نیستیم، ولی تلخ هستیم. به حال جنگ خشن است و نشان دادیم که می‌شود صحنه‌هایی از تلخی‌های جنگ را هم در تلویزیون نشان داد. بر همین اساس هم از قسمت ۱۰ به بعد سریال با علامت ۱۴ + نشان داده شد.

این کارگردان درباره سوال دیگر خبرنگار فارس با این مضمون که شما در نظرسنجی اخیر صدواسیما با جامعه آماری 400 نفر دوم شده‌اید، اظهارداشت: قطعا یک سریال ۱۵ میلیاردی را نمی‌توان با سریال ۴ میلیاردی مقایسه کرد. نمی‌توان یک سریال تاریخی خوش رنگ و لعاب را که در بهترین ساعت از شبکه سه راهی آنتن می‌شود را با یک سریال جنگی که در آخرین ساعات شب از شبکه یک سیما پخش می‌شود را مقایسه کرد.

عباس غزالی نیز در سخنانی یادآور شد: وقتی فیلمنامه‌ سریال به دستم رسید، با داستان جذاب و دوست‌داشتنی رو به رو شدم. من فیلمنامه‌های زیادی خوانده‌ام و در این باره وسواس دارم. یکی از دلایلی که گزیده‌کار هستم این است که تلاش می‌کنم کارهایی را انجام دهم که در شأن مخاطب باشد و من را هم یک گام به جلو پیش ببرد. بر همین اساس هم سریال «مینو» را انتخاب کردم که لحظه لحظه‌اش برایم جذاب است.

او درباره خطر داستان در سریال «مینو» نیز بیان کرد: «مینو» از معدود سریال‌هایی بود که از همان قسمت اول ضمن معرفی کاراکترها، داستان را شروع کرد و اینگونه نبود که بعد از چند قسمت تازه قصه شروع شود. فکر می‌کنم یکی از دلایلی که مخاطب با قصه سریال همراه شد همین آغاز داستان از قسمت‌های نخست بود.

 در بخش دیگری از مراسم غزالی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا کاراکتر «رضا» در سریال «مینو» با کاراکتر «بهروز» در سریال «وضعیت سفید» با هم شباهتی دارند، توضیح داد: به طور کلی همواره سعی می‌کنم خودم را به ذهنیت خالق کارکتری که آن را قرار است بازی کنم نزدیک کنم و با کارگردان و نویسنده تعامل داشته باشم. سپس از عباس غزالی جدا و به کارکتر مورد نظر نزدیک می‌شوم و تلاش می‌کنم در موقعیت تعریف‌شده زندگی کنم.

این بازیگر ادامه داد: من دو سریال «وضعیت سفید» و «مینو» را بازی کردم که داستان هر دوی آنها تقریبا در یک برهه تاریخی روایت می‌شود و معتقدم که به غیر از همزمانی تاریخ، شباهت دیگری به هم ندارند. کاراکتر «بهروز» به تیپ نزدیک شد و از نوع صدا و پوشش گرفته تا رفتارش همگی یک تیپ بود، ولی در مورد «رضا» این اتفاق نیفتاد. «رضا» یک شخصیتی بود که آن را به همراه کارگردان و نویسنده ساختیم. هر دوی کاراکترها دوست داشتنی هستند و دلم برایشان تنگ می‌شود.

غزالی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با انتقاد از شیوه انتخاب بازیگر از میان پیج‌های اینستاگرمی پرطرفدار، اظهار داشت: متاسفانه مدتی است که برخی از همکاران این کار را انجام می‌دهند و از کسانی که در اینستاگرام فالورهای زیادی دارند دعوت به کار می‌کنند. من وقتی این موضوع را شنیدم از تعجب شاخ درآوردم. اما ما در سریال «مینو» اصلا از این کارها نکردیم و به نظرم کسانی که این کار را می‌کنند به سطح سلیقه مخاطب و فرهنگ جامعه آسیب می‌زنند. اینکه بدل یک فوتبالیست را به بازی در یک سریال دعوت می‌کنند واقعا اتفاق عجیبی است. اما الان متاسفانه مجموعه این اتفاقات معیار انتخاب بازیگر شده است. اینکه چه سکانسی از یک سریال در اینستاگرام بیشتر دیده شود، معیار بهتر یا بدتر بودن یک سریال شده است! خوشبختانه گروه سازنده «مینو» این موضوعات را قبول نداشتند و با عشق جلو رفتند.

در پایان مراسم سلمان فرخنده، نویسنده و بازیگر سریال «مینو» نیز گفت: ساخت سریالی همانند «مینو» شهامتی می‌خواهد که هر کسی از عهده آن برنمی‌آید؛ نه فقط شیوه اجرا، بلکه از شیوه‌ای که در نگارش متن انتخاب کردیم تا شیوه انتخاب بازیگران که به سراغ چهره و بازیگران تکراری نرویم  همگی نیاز به شهامت داشت.