احتمال تبدیل ترمینال دام کشور به تهدید زیست محیطی

در جهان صنایع مختلفی وجود دارد و هر کشوری بسته به تجربه و میزان علم خود در صنعتی توانسته موفقیت های لازم را به دست بیاورد به عنوان نمونه کشوری مانند آلمان به عنوان دومین قدرت اقتصادی جهان در زمینه فن آوری شناخته می شود به طوری که این کشور دارای صنایع خودروسازی و چندین صنعت دیگر مانند ماشین آلات و ... است آلمان دارای چهل و نه هزار کارخانه است که  نزدیک به ۶/۴ میلیون کارگر و کارمند در اختیار دارد و منجر به تولید بیش از ۱/۳ تریلیارد یورو پول می‏شود.

دامداری گره خورده با زندگی روستایی

اما در بین تمامی صنایع موجود در دنیا صنعت مهم دیگری به نام صنعت دامداری وجود دارد که کشورهای توسعه یافته مانند آلمان و حتی در حال توسعه سرمایه گذاری مناسبی روی آن انجام داده اند البته کشور ایران نیز به دلیل روستاهای فراوانی که دارد و اغلب روستائیان نیز در دو حرفه مهم کشاورزی و دامداری فعالیت می کنند در این زمینه توانسته جایگاه مناسبی را کسب کند اگر چه در سال های اخیر به دلیل مهاجرت روستائیان به شهرها به دلایل مختلفی از جمله خشکسالی تقریبا روند معکوسی ایجاد شده  اما این روند معکوس نیز تا حدودی به وسیله سرمایه گذاری در این صنعت و ایجاد دامداری ها در خارج از محدوده شهرها جبران شده است.

ایران با وجود تمامی این ظرفیت ها همچنان به عنوان یکی از وارد کنندگان دام و طیور در جهان شناخته می شود ،به طوری که سالانه بیش از 800 میلیون دلار گوشت و مرغ از برزیل وارد کشور شد که این موضوع نشان دهنده این است که خلاء های بسیاری وجود دارد که باید با تلاش جبران شود.

به باور برخی از کارشناسان، کشور ما به دلیل سوء مدیریت و بهره وری پایین سرمایه در بخش دام و طیور، این حجم بالایی از واردات را به خود اختصاص داده است،چرا که بسیاری از مناطق کشور از ظرفیت بالایی برای احداث واحد های تولیدی دام و طیور برخوردار هستند که متاسفانه سرمایه گذاری خاصی صورت نگرفته است،از طرفی واحد هایی هم که در حال حاضر فعال هستند اکثر کوچک و قدیمی بوده و از هیچ گونه فناوری خاصی استفاده نمی کنند و همین موضوعات دست به دست هم داده تا کارایی و خروجی لازم حاصل نشود.

صنعت روبه رشد دامداری در قم

اما در بین تمامی استان هایی که هم از نظر کشاورزی و هم از نظر دام پروری حرفی برای گفتن دارند  استان قم توانسته است رتبه و جایگاه مناسبی را کسب کند این استان با آب و هوای گرم و خشک و تنها با داشتن 70 هزار هکتار زمین قابل کشت در صنعت دامداری توانسته رشد کند.

آمارها نشان می دهد که بیش از 12 درصد محصولات دامی کشور را استان قم تولید می کند .به گفته محمد رضا طلایی رئیس سازمان جهاد کشاورزی، استان قم 46 صدم درصد اراضی کشور را در اختیار دارد که بیش از 4 درصد گوشت قرمز، 7 و دودهم درصد تخم‌مرغ، 1 و هشت‌دهم درصد شیر و گوشت سفید کشور را تولید می‌کند و این نشان از ظرفیت بالای این استان دارد.

مجتمع دامشهر، ترمینال دام کشور

البته باید اعتراف کرد که وجود مجتمع دام شهر در بخش جعفریه این جایگاه مهم را برای قم به وجود آورده است ، شهرک صنعتی دامشهر قم از سال 75 کار خود را در 664 هکتار آغاز کرده و بر اساس آمارهای اعلام شده  هم اکنون 707 واحد پرواربندی گوسفند دارد که 60 درصد از آن واحدها در حال بهره برداری هستند، در این شهرک هم چنین 507 واحد گاوداری وجود دارد که 63 درصد از آن ها فعال هستند.وجود 30 واحد کاروانسرای دام برای فروش دام 29 استان کشور از دیگر ویژگی های شهرک دامشهر قم است.

بر اساس این گزارش، این مرکز به عنوان یکی از مراکز بسیار مهم دامی در کشور مطرح می شود و در حال حاضر نیز در تعیین قیمت بسیاری از محصولات کشاورزی مانند علوفه و حتی محصولات دامی مانند شیر تأثیر بسیاری دارد و در موارد مهمی منشاء تغییر و تحولات دامپروری در کشور قرار می گیرد.

احتمال تبدیل ترمینال دام کشور به تهدید زیست محیطی

در عین حال به همان میزان که وجود این مجتمع در موقعیت و جایگاه دامداری استان قم تاثیر گذاشته به همان میزان نیز می تواند تهدید آمیز باشد و در صورت برنامه ریزی نامناسب حتی وقوع فاجعه نیز دور از ذهن نمی تواند باشد، مهدی متقیان مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری قم یکی از کسانی که همواره نسبت به این موضوع هشدار داده و تاکید داشته که باید هر چه سریعتر فکری نسبت به این مسئله کنیم.

وی با اذعان به اینکه شهرک دام شهر به عنوان تهدیدی جدی برای شهر قم شناخته می شود می گوید:تهدیدهای دشمنان دیگر از جنس تهدیدهای سخت گذشته نیست و آن ها از تهدیدهای نرم چون تهدید بیوتروریستی استفاده می کنند،دامشهر قم به دلیل ورود سالانه 600 هزار راس دام از 29 استان کشور و خروج دام به سمت 26 استان دیگر می تواند تهدید فوق العاده جدی باشد که در این زمینه لازم است که رزمایشهایی برگزار شود تا با پدافند غیر عامل امنیت جان مردم را تضمین کنیم.

در شرایطی که فرصت ها می توانند به تهدیدات بالقوه ای تبدیل شوند نیاز است که برنامه ریزی ها و مدیریت  در خصوص این شهرک بزرگ دامداری نیز منسجم تر شود وگرنه تهدیدات زیست محیطی حاصل از شهرک دامشهر می تواند به راحتی چندین واحد تولیدی را به شکست بکشاند و بر اقتصاد افراد بسیاری که در این حوزه فعالیت دارند تاثیر گذار باشد و جان و مال مردم قم و سایر شهرستان های اطراف را نیز به خطر بیندازد.