رئیس مجلس چگونه انتخاب می‌شود؟

انتخابات هیئت رئیسه مجلس دوازدهم برای اجلاسیه دوم (۶ خرداد ماه) برگزار می‌شود به همین بهانه در این گزارش با روند و نحوه برگزاری انتخابات هیئت رئیسه مجلس آشنا می شویم.

انتخابات هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی یکی از مهمترین فرایندهای داخلی مجلس است که مطابق فصل دوم آییننامه داخلی مجلس (مواد ۱۲ تا ۲۳ ) و با تأکید بر اصول قانون اساسی (به ویژه اصول ۶۲ تا ۹۰) برگزار میشود.

هیئت رئیسه متشکل از رئیس، نایب رئیسان، دبیران و کارپردازان است که برای مدت یک سال انتخاب میشوند و امکان تمدید دوره آنها وجود دارد.

به گزارش تسنیم، هر دوره مجلس ۴ سال است که در اولین جلسه پس از افتتاح مجلس هیئت رئیسه انتخاب می‌شوند اعضای هیأت رئیسه برای مدت یک‌سال انتخاب می‌شوند. انتخابات بعدی در سالروز انتخابات هیأت رئیسه می‌باشد از آنجایی که فردا نیز سال روز برگزاری اجلاسیه اول دور دوازدهم است لذا انتخابات برای اجلاسیه دوم انجام می‌شود.

هیأت رئیسه مجلس مرکب از رئیس، دو نائب‌رئیس، شش‌ دبیر و سه ناظر می‌باشد.

لازم به ذکر است که انتخاب رئیس در نوبت اول با اکثریت مطلق آراء نمایندگان و انتخاب نواب‌رئیس، دبیران و ناظران هر کدام جداگانه و با اکثریت نسبی و رأی مخفی و با ورقه انجام می‌شود . در صورتی ‌که در انتخاب رئیس در نوبت اول اکثریت مطلق حاصل نشود، در نوبت دوم اکثریت نسبی کافی خواهد بود.

همچنین آراء برای رئیس، نواب رئیس، دبیران، ناظران هیئت رئیسه با یکدیگر برابر باشد، حسب مورد به قید قرعه تعیین می‌شوند.

در فرایند برگزاری انتخابات و قبل از أخذ رأی برای هیأت رئیسه، اسامی داوطلبان به‌ترتیب وصول به هیأت رئیسه بدون بحث در جلسه علنی اعلام می‌شود.

در جلسه علنی فردا و در جریان انتخابات هیئت رئیسه نواب رئیس به‌ترتیب تعداد آراء به‌ عنوان نائب‌رئیس اول و نائب‌رئیس دوم و درصورت تساوی آراء با قید قرعه انتخاب می‌شوند و در غیاب رئیس‌مجلس به‌ترتیب، وظایف و اختیارات او را بر عهده خواهند داشت.

بنابرین گزارش، هیأت رئیسه، پس از انتخاب، در حضور نمایندگان با قرائت متن زیر سوگند یاد می‌کنند و موظف به رعایت دقیق مفاد آن می‌باشند.

وظایف و اختیارات هیأت رئیسه

نظارت بر کلیه امور اداری، مالی، استخدامی و سازمانی مجلس، تصویب بودجه پیشنهادی سالانه مجلس و ارجاع آن به کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس جهت طی مراحل قانونی ، تصویب حقوق مالی نمایندگان طبق این آیین‌نامه، انتظام و حفظ انضباط جلسات مجلس، نظارت بر انجام امور مربوط به گزارش‌ها و چاپ و توزیع آن، تهیه و تنظیم برنامه هفتگی مجلس، مسئولیت و نظارت بر رعایت اوقات و مهلت‌های قانونی مذکور در این آیین‌نامه، تصمیم‌گیری در خصوص دعوت از اشخاص حقیقی و حقوقی و موافقت با حضور اشخاص متقاضی جهت شرکت و یا اظهارنظر در مجلس، اعلام مراتب رد اعتبارنامه یا استعفای نمایندگان به وزارت کشور، بررسی و حل و فصل مسائل و مشکلات کمیسیون‌ها و شعب و اتخاذ تصمیم در موارد اختلافی یا عدم رعایت آیین‌نامه، - حفظ شأن و منزلت و اقتدار مجلس و دفاع از حقوق و جایگاه قانونی نمایندگان و همچنین تصویب سازوکار لازم جهت بهبود روش‌های نظارتی و ساماندهی امور ناظرین منتخب مجلس و کمیسیون‌ها در مجامع و شوراها و دریافت گزارش آنان از جمله وظایف هیئت رئیسه مجلس است.

لازم به ذکر است که رئیس‌مجلس و سایر اعضای هیأت رئیسه در مورد انجام وظایف محوله در این آیین‌نامه در برابر مجلس مسئولیت مشترک دارند.