توصیه‌های طب ایرانی در ماه رمضان

محمود خدادوست با اشاره به حدیث پیامبر اکرم(ص) که فرمودند «روزه بگیرید تا تندرست بمانید»، ابعاد تندرستی در این حدیث را فراتر از بعد جسمانی و روانی دانست و گفت: به قول حکیم پارسی‌نویس، سید اسماعیل جرجانی، هم نفس بر بدن اثر می‌گذارد و هم بدن بر نفس، ولی به دلیل تسلط نفس بر بدن، اثر آن بیشتر بوده و چه بسا که با روزه گرفتن بیشتر به تندرستی روحانی رسیده و به سلامت جسمانی خود کمک کنیم.

وی با تاکید بر پیام اصلی طب ایرانی و اساس آن که حفظ و ارتقای تندرستی و اصلاح سبک زندگی است، افزود: با رعایت توصیه‌های طب ایرانی در ارتباط با ماه مبارک رمضان، سختی‌های ظاهری روزه‌داری کاهش یافته و روزه به واقع، سبب ارتقای تندرستی می‌شود و چه بسا در افرادی که پس از اصلاح مزاج معده روزه می‌گیرند، برخی مشکلات گوارشی نیز بهبود می‌یابد.

هرگز با آب یخ و نوشیدنی‌های سرد افطار نکنید

مدیر کل دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت با اشاره به تقارن ماه مبارک رمضان در سال‌های اخیر با فصول گرم و روزهای طولانی سال که بدن مدت زمان زیادی گرسنگی و تشنگی را تحمل می‌کند، تاکید کرد: یکی از توصیه‌های بسیار مهم این است که روزه‌داران تحت هیچ شرایطی، با آب یخ و نوشیدنی‌های سرد افطار نکرده و روزه خود را باز نکنند، چراکه به دلیل بالارفتن حرارت معده در اثر گرسنگی طولانی‌مدت، کارکرد معده برای هضم غذا، دچار اختلال می‌شود.

خدادوست با بیان اینکه در طب ایرانی و طبق آنچه قدیمی‌ها همواره سعی بر رعایت آن داشته‌اند، توصیه به مصرف یک استکان آب ولرم و خرما یا شیر گرم و خرما برای باز کردن روزه شده است، گفت: نوشیدنی ولرم باعث می‌شود حرارت بالای معده فروکش کرده و مصرف خرما نیز به دلیل جذب سریع قند آن، از ایجاد اشتهای کاذب که منجر به پرخوری و روی هم‌خوری در زمان افطار می‌شود، جلوگیری کرده و این امر، به صحت دستگاه گوارش کمک می‌کند.

وی همچنین، بازکردن روزه با سکنجبین ولرم را برای افرادی که در هنگام افطار بسیار تشنه هستند، توصیه کرد و با اشاره به فاصله کوتاه بین افطار تا سحر و تاکید بر توجه به توصیه کلی در نظر گرفتن حداقل دو ساعت فاصله زمانی میان زمان مصرف غذا تا هنگام خواب، افزود: باید از مصرف چند نوع غذا با هم در وعده افطار پرهیز کرد و در فاصله بعد از افطار تا هنگام خواب که حداکثر یک تا دو ساعت است، مصرف نوشیدنی‌های خنک مانند یک لیوان از مخلوط عرق کاسنی و شاه‌تره، به میزان مساوی از هر کدام، برای کاهش تشنگی‌های طول روز، توصیه می‌شود.

راهکار کاهش تشنگی و پیشگیری از پرخوری در ماه مبارک رمضان

مدیر کل دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت همچنین یادآور شد: در طب ایرانی برای رفع تشنگی زیاد و پرهیز از پرخوری در ماه مبارک رمضان، مصرف یک لیوان فالوده خیار با سکنجبین که از خیار رنده شده و حل شده در سکنجبین به دست می‌آید و یا هندوانه با سکنجبین توصیه شده که به اصلاح کبد نیز کمک می‌کند.

وی با توصیه به استفاده از سبزی خوردن در وعده افطار برای جلوگیری از بروز یبوست و پرهیز از مصرف برخی غذاهای سنگین مرسوم در این وعده، تاکید کرد: در فصول گرم سال، هضم معده و عملکرد دستگاه گوارش ضعیف است و سنت مصرف حلیم، آش رشته و شله‌زرد در وعده افطار، مربوط به زمان تقارن ماه مبارک رمضان با فصول سرد سال است که دستگاه گوارش عملکرد بهتری داشته و هضم در معده با قدرت بیشتری انجام می‌شود.

افطار، سبک و سحری باید کامل میل شود

مشاور وزیر بهداشت با اشاره به اهمیت خواب شبانه در ماه رمضان که هضم وعده افطار را آسان کرده و به باز شدن اشتها برای خوردن سحری کمک می‌کند، گفت: سحری باید کامل میل شود تا بدن بتواند ۱۵ تا ۱۶ ساعت گرسنگی در طول روز را تحمل کرده و قوای کافی نیز داشته باشد.

وی علت بی‌اشتهایی افراد برای خوردن سحری را پرخوری و روی هم‌خوری شبانه یا نخوابیدن در شب دانست و افزود: توصیه می‌شود افطاری، سبک و در حد مصرف نان و پنیر و سبزی یا گردو و یا غذاهای سبک باشد تا اشتهای فرد برای خوردن سحری در اثر پرخوری و روی هم‌خوری در وعده افطار، از بین نرود.

خدادوست با توصیه به زودتر بیدار شدن برای خوردن سحری در کسانی که اشتهای کافی برای این وعده ندارند، تاکید کرد: توصیه می‌شود روزه‌داران، بلافاصله بعد از خوردن سحری و تا حدود دو ساعت بعد از آن که غذا از معده عبور می کند، نخوابیده و از این فرصت برای انجام فعالیت‌های عبادی و دانشی خود بهره ببرند.

وی در خصوص خواب روز در ماه رمضان نیز گفت: از آنجایی که روز طولانی است و در طول آن روزه هستیم، خواب در طول روز، به شرط آنکه نزدیک غروب آفتاب نباشد، برای تجدید قوا و کاهش تشنگی و خشکی بدن با بازگرداندن مقداری رطوبت به آن، توصیه می‌شود.