خودروهای الکتریکی رقیب سرسخت بازار نفت

 برمبنای گزارش های جدید منتشر شده از سوی بانک مرکزی آمریکا، رشد تقاضای نفت تا سال 2030 به اوج می رسد و پس از آن کاهش می یابد. تا یک دهه دیگر تقاضای نفت افزایش می یابد، هرچند که این افزایش تقاضا کندتر و کندتر خواهد شد.

طبق این گزارش که اویل پرایس آن را منتشر کرده است، افزایش سالیانه مصرف جهانی نفت در سالهای پیش رو به شدت کاهش می یابد. تا سال 2024، رشد تقاضای نفت به نصف کاهش یافته و تنها به 0.6 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

اما تا سال 2030 رشد تقاضا با توجه به اینکه پیک مصرف ثابت خواهد شد، به زیر صفر خواهد رسید. مهمترین عاملی که باعث این کاهش تقاضا است، گسترش خودروهای الکتریکی است.

یک عدم قطعیتی که در این کاهش تقاضا مطرح است، مساله گسترش خودروهای الکتریکی  است که تولید آنها بر نیمی از فلزات کلیدی متمرکز است.  برای مثال لیتیم و کبالت که در چند کشور محدود آفریقا و آمریکای لاتین تولید می شوند با افزایش تولید این خودروها با افزایش استخراج مواجه خواهند شد زیرا توجه جهان بر استخراج این فلزات متمرکز خواهد شد که مساله مهمی است. به عقیده تحلیلگران جایگزین های دیگری نیز برای کبالت وجود دارد، اما تنها فشار بر روی مواد دیگر را افزایش خواهد داد. برای مثال می توان در طول دو دهه نیکل را جایگزین کبالت کرد، اما این افزایش تقاضا بر نیکل منجر به فشار بر عرضه خواهد شد درصورتی که برنامه های گسترش استخراج این فلزات محدود است.

از عوامل دیگری که نامطمئنی بر کاهش تقاضای نفت را دامن می زند، رکود اقتصادی در سال های آینده است. رشد اقتصادی آهسته تر باعث کاهش تقاضای نفت و در نتیجه کاهش قیمت خواد شد که این اتفاق باعث می شود مصرف کننده های نفت همچنان پابرجا بمانند.

مساله دیگر، رشد خودروهای الکتریکی است که خود منجر به افزایش تقاضا و در نیجه افزایش قیمتها خواهد شد.

البته سیاست های موجود می تواند بر تقاضای هر دو اثرگذار باشد. برای مثال ایالات متحده به تعهدات اقلیمی پایبند نیست و با توجه به استانداردهای بهره وری سوخت و کاهش محدودیت گوگرد در حمل و نقل باعث کاهش خرید خودروهای الکتریکی خواهد شد، هرچند این عدم تعهد می تواند در دولت های بعدی تغییر کند و با تغییر سیاست های تغییر اقلیمی مصرف خودروهای الکتریکی را افزایش خواهد داد.

حتی با وجود تغییرات در تقاضای نفت، باز هم تغییرات متعددی رخ خواهد داد. تقاضای خرید نفت در چهار سال گذشته به دلیل کاهش قیمت در کشورهای توسعه یافته افزایش یافته است. از طرفی تقاضای خرید خودروهای الکتریکی نیز افزایش یافته است.

در هر صورت به نظر می رسد، رشد تقاضای نفت تا سال 2030 کمی بیش از پیک تقاضا در زمان حال است. به گفته بوف مال جهان در حال تجربه  بزرگترین تغییر ساختاری در رشد تقاضا از زمان انتشار ماشین در اوایل دهه 1900 است.