نرخ ارز باید در یک محدوده مشخص ثابت بماند

وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در گفتگو با 《افکارنیوز》نوسانات اخیر ارز و بررسی کرد: نرخ ارز وابسته به یکسری عوامل است که آن‌ها نیز ریشه‌های قیمت ارز هستند. یکی از مهم‌ترین آن‌ها تورم است. مولفه دیگر تراز تجاری کشور، حساب و سرمایه و همچنین واردات غیر نفتی است که این مولفه‌ها، متغیرهای اثرگذار بر نرخ ارز هستند.

وی افزود: گروهی دیگر از عوامل نیز بیرونی هستند که بر انتظارات و نااطمینانی‌ها اثرگذارند این دو گروه عملاً بر قیمت ارز موثر هستند. ازطرفی اتفاقاتی که در کشور طی دو ماه اخیر رخ داده است عوامل بنیادین را تغییر نداد اما انتظارات و نااطمینانی‌ها تشدید شد. به طورمثال در آبان ماه کنگره آمریکا به دست جمهوری‌خواهان افتاد که خودش یک خبر منفی برای کشور ما بود.

شقاقی شهری تاکید کرد: از طرف دیگر نفت مسیر کاهشی را طی کرد و بر خلاف این تصور بود که هر چقدر به فصل سرد نزدیک شویم قیمت انرژی بالا می‌رود و بخلاف این تصور، قیمت انرژی کاهشی شد و نرخ نفت از ۱۲۰ دلار به تدریج پایین آمد و به ۸۵ دلار رسید که خودش باعث تشدید نااطمینانی و خبر بد بود.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: از طرفی برجام نیز همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و اخبار مثبتی منتشر نمی‌شود. اکنون خود اروپایی‌ها روش سختگیرانه‌تری را در پیش گرفتند و این بر خلاف گذشته است که همیشه از خودشان همیشه تمایل نشان می‌دادند. با وجود اینکه در دوره‌های قبلی سختگیری و عدم تمایل از جانب آمریکا مطرح می‌شد اما این روزها شاهد هستیم که اروپایی‌ها نیز عدم تمایل را از خود نشان می‌دهند؛ به ویژه آلمان و فرانسه.

*تشدید بی‌اعتمادی و افزایش انتظارات تورمی، علت اصلی افزایش نرخ دلار است

او ادامه داد: همچنین ناآرامی‌هایی در داخل کشور نیز وجود داشت که به همین دلیل بسیاری از کسب و کارها با مشکل مواجه شدند. تمام این مسائل دست به دست یکدیگر دادند تا در دو ماه اخیر ترمز دلار از صحنه انتظارات کشیده شد و قیمت دلار مقاومت ۳۲ هزار تومان و حتی مقاومت ۳۵ هزار تومان را نیز شکست.

شقاقی شهری خاطرنشان کرد: زمانی که دلار به مرز ۴۰ تومان رسید، نماینده اروپا در بحث هسته‌ای خبر مثبتی بیان کرد و گفت مذاکرات آغاز می‌شود اما هنوز در حال رایزنی هستیم. پس از آن رابرت مالی، نماینده آمریکا خبر منفی را منتشر کرد که برجسته‌تر از صحبت‌های نماینده اروپا در مورد از سرگیری مذاکرات بود.

این اقتصاددان ابراز کرد: همین مسئله باعث شد که مقاومت ۴۱ تومان دلار نیز شکسته شود و قیمت دلار به بیش از ۴۱ هزار تومان برسد. این‌ها مسائلی بود که در حوزه انتظارات رخ داد اما عوامل بنیادین موثر بر نرخ ارز تغییر نکرده بود.

وی افزود که تمام این مسائل باعث شد معاون ارزی بانک مرکزی تغییر کند اما خیلی اثرگذار نبود و دولت مجبور شد شوک بزرگی را به کشور وارد کند و رئیس بانک مرکزی را تغییر داد. با آغاز به کار رئیس کل بانک مرکزی شوک مثبتی به وضعیت دلار وارد شد.

نرخ ارز باید در یک محدوده مشخص ثابت بماند

شقاقی شهری یادآورشد که صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی بینابین بود. طوری که برخی از صحبت‌هایش خوب بود و نشان می‌داد مسیر مسیر درستی است اما به برخی از گفته‌هایش در محافل علمی نقد زیادی وارد شد مثل تثبیت نرخ دلار و نیمایی روی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان.

عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی بیان کرد که طی چند روز اخیر نیز خبر منفی از نظر اقتصاددانان منتشر شد. طبق گفته مسئولان، دولت قصد دارد کالاهای اساسی را ۲ سال با نرخ ۲۸,۵۰۰ تومان ثابت نگه دارد. درحالی که این همان سیاستی بود که در دولت گذشته نیز رخ داد و موفقیت آمیز نبود.

شقاقی شهری ادامه داد: لذا تمام این‌ها اخبار منفی و مثبتی بود که بر نرخ دلار اثرگذار است. قیمت دلار نوسان داشته اما در کل باید منتظر بمانیم و ببینیم اصلاحاتی که قرار است رئیس کل بانک مرکزی انجام دهد در چه جهتی خواهد بود و تا چه حد می‌تواند در مدیریت ارز اثربخش باشد.

این اقتصاددان درانتها تاکید کرد که در حال حاضر ثبات نرخ ارز اهمیت بیشتری از کاهش یا افزایش آن دارد. منظور ما از ثبات، تثبیت نیست. منظور این است که نرخ ارز در یک محدوده نوسان جزئی داشته باشد و اگر هم قرار است کاهش یا افزایش اتفاق بیفتد، ملایم و در یک محدوده خاص باشد. نباید اینطور باشد که هر روز شاهد افزایش مستمر باشیم. مدیریت باید طوری باشد که دست کم ۶ ماه نرخ ارز در یک محدوده باقی بماند.