شکل گیری 85 درصد از شخصیت کودکان در سنین 3 تا 8 سالگی

حمید صرامی مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به مراحل پیشگیری از اعتیاد و نقش خانواده‌ها در آن اظهار کرد: اعتیاد مثل یک سالن است با ورودی‌های متعدد که افراد را در سنین، جنسیت، مشاغل، تحصیلات و با علل متفاوت به سمت و سوی خود جذب می‌کند،  به این معنا که از فرد 7 ساله تا 100 ساله، از بی سواد تا دکتر، بیکار تا شاغل، زن و مرد ممکن است هر کدام در این پیکره قرار گیرند. پس زنگ و آژیر اعتیاد پشت درب هر منزلی احتمال دارد به صدا درآید.

صرامی گفت: از کجا باید برای پیشگیری کار را آغاز کنیم تا افراد وارد این سالن نشوند. بر اساس تحقیقات انجام شده در سطح ملی و بین المللی مشخص شده است که خانواده به عنوان اساسی ترین عنصر جامعه نقش مهمی را در پیشگیری از اعتیاد ایفا می‌کند.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر ادامه داد: سوال اساسی این است که من به عنوان یک پدر و دیگری به عنوان مادر چه نقشی را باید در پیشگیری از اعتیاد ایفا کنیم؟ اساسی ترین موضوع در زیر مجموعه پیشگیری سبک فرزند پروری است.

وی تصریح کرد: در تحقیقات جهانی در آخرین نشست بین المللی در وین بحث سبک فرزندپروری به عنوان اساسی ترین عامل در جلوگیری از گرایش افراد به اعتیاد برای والدین اینگونه ترسیم شد که اگر پدران و مادران سبک فرزند پروری را خوب یاد بگیرند، همین موضوع عامل مهمی در جلوگیری از گرایش افراد به اعتیاد به شمار می‌آید.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه طی تحقیقاتی مشخص شد که 56 درصد خانواده‌های تهرانی دو سبک فرزندپروری سهل انگارانه و سخت گیرانه را دارند، افزود: با واکاوی در پیشینه زندگی افرادی که به اعتیاد گرایش پیدا کرده‌اند در می‌یابیم که اغلب آن‌ها در دو مدل خانواده‌ای رشد کرده‌اند که والدین(پدر و مادر) آن‌ها یا سهل انگار یا سخت گیر بوده‌اند. یعنی یا در خانواده‌ای بزرگ شده‌اند که پدر و مادر آن ها نسبت به رفتار فرزندانشان بی‌تفاوت بودند و هیچ نظارتی بر آن‌ها نداشتند و آنان را رها می‌کردند و یا در خانواده‌ای بزرگ شده‌اند که والدین بسیار سخت گیر داشتند و مورد تبعیض، سرزنش، تحکم، تحقیر و مقایسه و بایدها و نبایدهای آن ها قرار می‌گرفتند.

صرامی گفت: اقتدار یکی از مهم ترین موضوعاتی است که پدران و مادران باید به آن توجه کنند، یعنی علاوه بر ابراز محبت و احترام به فرزندان خود باید قوانین را در منزل به خوبی اجرا کنند.

وی ادامه داد: والدین باید روش محبت کردن به کودک خود را به خوبی بیاموزند، چراکه فرزند به عنوان حاصل زندگی مشترک زوجین باید به درستی تربیت شود و پرورش یابد. لذا در صورتی والدین(پدر و مادر) می‌توانند نقش خود را در تربیت فرزندان به خوبی ایفا کنند که محبت را همراه با اقتدار  ابراز کنند.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر تاکید کرد: خانواده امروز به یک خانواده پر کار تبدیل شده است که تمام تلاش خود را برای تامین زندگی و تهیه مایحتاج اعضای خانواده صرف می‌کند، لذا این خانواده تمام هدف خود را بر ایجاد یک محیط مناسب برای زندگی معطوف می‌کند و از توجه به غذای روان اعضای خانواده به دور می‌ماند و والدین باید برای درمان روح و روان اعضای خود هزینه گزافی را صرف خدمات روان‌شناسی و روان درمانی کنند.

وی افزود: فضای محیط خانه امروزه فضای شادمانی نیست، چراکه امر و نهی والدین موجب شده تا عرصه بر فرزندان آن ها تنگ شود و  در چنین شرایطی گرایش فرزندان به افراد غیر از خانواده  بیشتر می‌شود.

صرامی گفت: نسل امروز نسل شب زنده داران است. نوجوان تا پاسی از شب در فضای مجازی سیر می‌کند. ده ها اطلاعات به ذهن این نوجوان وارد می شود. قدر پردازش به شدت پایین است، حجم بیش از حد اطلاعات، استرس، اضطراب را برای نوجوانان ایجاد می‌کند و آن ها برای رهایی از این اضطراب و استرس یک نخ حشیش و یا ماده گل استفاده می‌کنند که این پیش زمینه استفاده از مواد سنگین تر است.

وی ادامه داد: 85 درصد از شخصیت کودکان در سنین 3 تا 8 سالگی در درون منزل شکل می‌گیرد.اگر این 85 درصد شخصیت بدون استرس و اضطراب، تنش و برخورد فیزیکی و سطح انتظار بیش از حد شکل گیرد، 15 درصد دیگر شخصیت آن ها نیز به خوبی تا 18 سالگی رشد می‌یابد.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر اظهار کرد: نقش مدارس در تربیت کودکان و نوجوانان با وجود 13 میلیون دانش آموز و یک میلیون کادر آموزشی در این راستا موثر است، چراکه بخش مهمی از شخصیت دانش آموزان در مدرسه و در میان گروه همسالان و دوستان شکل می‌گیرد.

صرامی گفت: در طرحی به عنوان طرح توانمندسازی 2300 نفر از مربیان آموزش و پرورش در مقطع متوسطه دوم آموزش دیدند، این طرح برای دانش آموزان، والدین آن ها و معلمان در حال اجرا است، به گونه ای که ما بتوانیم در جهت ایمن سازی، مصونیت بخشی و ارتقای سلامت روانی و اجتماعی دانش آموزان متوسطه دوم گام های جدی تری را بر داریم.

وی ادامه داد:طرح بعدی از طریق APTV آموزش و پروش اتفاق افتاده است که آموزش ها به درون منزل انتقال یافته و خانواده‌ها می‌توانند از طریق تلفن همراه آموزش‌های لازم را دریافت کنند.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: در کشورهای توسعه یافته به ازای هر یک نفر در سال حداقل 20 دلار در در زمینه پیشگیری از اعتیاد هزینه می‌شود. سهم این موضوع در کشور ما بسیار پایین است. لذا هر قدر در زمینه پیشگیری از اعتیادهزینه کنیم، نوعی سرمایه گذاری برای آینده است.

وی افزود: توانایی نه گفتن به ماده مخدر و سیگار در میان گروه همسالان باید در فرزندان ما نهادینه شود و همچنین باید معلمان در کلاس‌های درس حداقل 15 دقیقه به موضوع پیشگیری از اعتیاد بپردازند تا اقدامات مناسب با مشارکت اجتماعی در راستای ریشه کن کردن اعتیاد انجام شود. این موضوعات در حال اتفاق است اما نرخ سطح پوشش ما 20 درصد است و 80 درصد جامعه باید زیر این پوشش برنامه پیشگیرانه قرار گیرند.

صرامی گفت: حال این سوال مطرح می‌شود که چرا برخی خانواده‌ها تحت پوشش قرار نمی‌گیرند؟ آیا میزان بودجه های ما برای این موضوع کافی است؟ میزان دغدغه افراد جامعه در این باره پایین است و نباید به موضوع اعتیاد، نگاه اداری داشت.

وی با بیان اینکه برخی از کشورهای توسعه یافته هر شب یک ساعت برنامه خود را به موضوع آسیب های اجتماعی و اعتیاد اختصاص داده اند، افزود: مقام معظم رهبری موضوع اعتیاد را به عنوان اولین اولویت در بررسی آسیب های اجتماعی کشور مطرح کردند.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر تاکید کرد: باید در حوزه اعتیاد و پیشگیری از آن طی 365 روز سال برنامه های مناسبی تهیه شود تا دغدغه و حساسیت خانواده ها نسبت به این موضوع و آسیب اجتماعی برانگیخته شود.

وی افزود: امروزه باید دانشگاه‌ها، آموزش و پرورش و رسانه‌ها با جدیت بیشتری در این عرصه ورود کنند تا از ورود مواد روان گردان و مخدر جدید جلوگیری به عمل آید، چراکه روند شیوع استفاده از مواد روان گردان جدید در میان افراد جامعه و به ویژه جوانان رو به افزایش است.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: تولید مواد مخدر در افغانستان به 9000 تن رسیده است، قطعا ورود این قبیل مواد به کشور بیشتر خواهد شد، علی رغم همه اقدامات ما در زمینه پیشگیری و مبارزه با موادمخدر، 35 درصد این مواد وارد کشور می‌شوند و سالانه حدود 800 تن این مواد را ناجا کشف می‌کند.

صرامی گفت: امروزه باید والدین علاوه بر رعایت حریم خصوصی فرزندان خود در منزل بر آن‌ها نظارت و کنترل بیشتری داشته باشند و آگاهی خود را در این زمینه افزایش دهند.