ژل رویال چیست و چه فوایدی دارد؟ ژل رویال ترشحی شیرمانند از زنبورهای عسل کارگر است که به پرورش و رشد زنبور ملکه کمک می‌کند. نام دیگر ژل رویال شاه انگبین است. ژل رویال خواص درمانی بسیاری دارد. استفاده از این ژل به افرادی که به‌دنبال کاهش وزن و کاهش سطح کلسترول خود هستند، توصیه می‌شود. در این مقاله به شما می‌گوییم خواص ژل رویال چیست و مقدار مصرف، تداخلات دارویی و عوارض جانبی آن چه هستند.
زمانی که لارو زنبورها (لارو به نوزاد کرمی‌شکل حیواناتی که دگردیسی کامل دارند (مانند حشرات و دوزیستان) گفته می شود) تولید می‌شود، زنبورهای کارگر به آنها ژل رویال می‌دهند تا تقویت شوند و در روزهای آغازین زندگی خود، جان سالم به‌در ببرند.
بعد از ۳ تا ۴ روز، لاروها دیگر از ژل رویال استفاده نمی‌کنند. برای لاروهایی که احتمال دارد بدل به ملکه بشوند، این ژل‌ها از اهمیت خیلی بیشتری برخوردار است. این لاروها در کندو با ژل رویال احاطه می‌شوند. این حرکت باعث می‌شود تا ریخت‌شناسی این زنبورها برای بدل شدن به ملکه توسعه یابد.
پروتئینی موسوم به رویالاکتین باعث ایجاد تغییرات فِنوتیپی در لارو ملکه می‌شود. در واقع باعث می‌شود تا لاروها دارای تخمدان بشوند و نسبت به سایر زنبورها اندازه بزرگ‌تری پیدا کنند و عمرشان نسبت به سایرین ۲۰ برابر افزایش پیدا کند. در هر کندوی زنبور عسل در طول ۵ تا ۶ ماه، ۵۰۰ گرم ژل رویال ذخیره می‌شود.
برای مصرف این ژل، شکل‌های مختلفی وجود دارد، ولی هرگز نباید آن را گرم کنید، زیرا خواص آنزیمی و پروتئین‌های سودمندش برای انسان ازدست می‌رود.
مواد مفید موجود در این ژل چیست؟
ژل رویال دارای مواد مغذی و معدنی مختلفی نظیر کلسیم، مس، آهن، فسفر، سیلیکون، سولفور، پتاسیم و… است. از مواد مفیدی که در خانواده ویتامین B موجود هستند نیز در این ژل یافت می‌شود: بیوتین یا ویتامین B7، اینوزیتول، فولات، اسیدهای نوکلئیک، گاما گلوبین، ۱۷ نوع اسید آمینه شامل ۸ نوع اسیدآمینه‌ای که بدن انسان قادر به تولید آنها نیست و باید ازطریق مواد غذایی به بدن خود وارد کند.
کاربردهای درمانی ژل رویال چیست؟
ازجمله مواردی که ژل رویال در درمان آنها کاربرد دارد می‌توان به این موارد اشاره کرد: کاهش علائم یائسگی، ناباروری، کلسترول بالا، زخم‌های پای دیابتی، زخم معده، پانکراتیت یا التهاب لوزالمعده، بیماری های کبد و کلیه، برخی از انواع سرطان، آسم، اختلالات پوستی و… . البته تحقیقات اثرگذاری ژل در این موارد را ثابت نکرده‌اند و هنوز تحقیقات جدی در این زمینه صورت نگرفته است.
هنوز کاربردهای درمانی ژل مذکور به‌شکل علمی به اثبات نرسیده است و از سوی سازمان جهانی غذا و دارو (FDA) به‌طور رسمی به‌عنوان دارویی معتبر اعلام نشده است. بنابراین به‌هیچ‌وجه نباید استفاده از آن جایگزین داروهایی شود که پزشک برای رفع مشکلات مختلف تجویز می‌کند. این ماده در بیشتر اوقات به‌عنوان مکملی گیاهی استفاده می‌شود. مکمل‌های گیاهی از هیچ‌گونه استانداردی در ساخت و تولید بهره نمی‌برند؛ به‌همین‌خاطر ممکن است به فلزات سمی یا داروهای دیگر آلوده شده باشند. درصورت استفاده از مکمل‌های گیاهی/سلامتی باید آنها را از منابع مطمئن خریداری و تهیه کرد تا خطر آلوده بودن‌شان کاهش یابد.
کاربردهای دیگر ژل رویال چیست؟
علاوه‌بر موارد نام‌برده، کاربردهای دیگری از ژل رویال در درمان هم وجود دارد که در این نوشته به آنها نپرداخته‌ایم. برای مصرف آن باید تمام دستورالعمل‌های مصرفی عنوان‌شده را پیگیری کنید و درباره‌ی وضعیت پزشکی خود، حساسیت‌ها و داروهایی که استفاده می‌کنید، توضیح بدهید. درصورتیکه به ژل رویال یا سایر مواد حساسیت دارید و حتی از داشتن آسم نیز رنج می‌برید نیز نباید از این ماده استفاده کنید.
درصورتیکه فشار خون پایین دارید یا دچار التهاب و آزردگی پوستی هستید هم از مصرف این ماده خودداری کنید. هنوز اثرات مصرف این ژل بر جنین مشخص نشده است. بنابراین بهتر است درصورتیکه باردار هستید نسبت به مصرف آن دقت و حتما با پزشک مشورت کنید. ضمن اینکه هنوز مشخص نیست که این ماده به شیر مادر هم راه پیدا می‌کند یا نه؟ درصورتیکه در دوران شیردهی هستید نیز نسبت به مصرف ژل رویال دقت و با پزشک مشورت کنید. استفاده از این ژل برای کودکان بالای ۶ ماه ظاهرا موردی ندارد. اما به‌طور کلی نباید هیچ‌گونه مکمل سلامتی/گیاهی را بدون نظر پزشک به کودک بدهید.
خواص ژل رویال
بیایید ببینیم فواید ژل رویال چیست و چگونه می‌تواند به انسان کمک کند:
۱. تنظیم فشار خون
برخی تحقیقات نشان داده است که پروتئین‌های موجود در ژل رویال می‌توانند موجب تنظیم فشار خون بشوند. این پروتئین هیدرولیزات می‌تواند اثرات بلندمدتی روی فشار خون داشته باشد و در ترکیب با پتاسیم موجود در آن، به‌عنوان بازکننده عروق در جهت کاهش فشار رگ‌های خونی و قلب عمل می‌کند. به‌نظر می‌رسد که این ماده برای رفع مشکلات قلبی مفید واقع می‌شود.
۲. ایجاد تعادل در سطح کلسترول
تصور می‌شود که بیشتر مواد شیرین و خوشمزه نقش منفی در سطح کلسترول بدن ایفا می‌کنند، اما درمورد ژل رویال این‌طور نیست. پس نقش ژل رویال چیست و چگونه در این مورد به بدن کمک می‌کند؟ تحقیقات نشان می‌دهد که اضافه شدن این ژل به رژیم غذایی افراد باعث کاهش سطح کلسترول بد می‌شود و از مشکلاتی نظیر تصلب شرایین جلوگیری می‌کند و برای پیشگیری از مشکلات قلبی-عروقی دیگر مثل سکته قلبی و مغزی مفید است.
۳. رفع مشکلات باروری
هنوز چگونگی نقش این ژل در رفع مشکلات باروری کاملا مشخص نیست، اما به‌نظر می‌رسد وجود ماده رویالاکتین باعث این اثرگذاری است. این ماده در ریخت‌شناسی و باروری زنبور ملکه نقش دارد. در هر حال، مصرف این ژل باعث افزایش تحرک اسپرم‌ها و بالا رفتن امکان باروری می‌شود.
۴. جلوگیری از سرطان
اگر بخواهیم اشاره‌ای به این نکته داشته باشیم که خواص دیگر ژل رویال چیست، باید به مهار ماده بیسفنول اِی (bisphenol A) اشاره کنیم. این ماده نوعی استروژن محیطی است که در ابتلا به سرطان پستان نقش دارد. با مصرف ژل مذکور در رژیم غذایی می‌توانید از این سرطان دور بشوید.
۵. کاهش التهاب
ژل رویال - کاهش التهاب
ژل رویال به‌دلیل داشتن ویتامین‌ها و آنزیم‌های فعال به کاهش التهاب کمک می‌کند. ضمنا، گرمای اضافی باعث بی‌اثر شدن خواص ضدالتهابی و آنزیمی این ماده می‌شود. برای استفاده از خواص ضدالتهابی می‌توانید این ماده را در نواحی که دچار التهاب است، بمالید.
۶. جلوگیری از پیری زودرس
همان‌طور که آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این ژل باعث افزایش طول عمر زنبور ملکه می‌شوند با حذف رادیکال های آزاد در انسان نیز می‌توانند از پیری زودرس جلوگیری کنند. آنتی اکسیدان ها باعث رفع چروک، حفظ شفافیت و درخشندگی پوست، جلوگیری از ریزش مو، پرهیز ازدژنراسیون ماکولا (که به‌عنوان دجنراسیون وابسته به سن ماکولا (AMD or ARMD) شناخته می‌شود و وضعیتی پزشکی است که ممکن است نتیجه‌ی آن تاری یا ازدست‌دادن بینایی در مرکز دید باشد) می‌شوند. ضمنا این ماده می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های مزمن هم جلوگیری کند و باعث افزایش طول عمر بشود.
۷. کاهش وزن
لسیتین یکی از مواد موجود در ژل رویال است که باعث کاهش کلسترول، بهبود عملکرد کبد و هضم بهتر می‌شود. همه‌ی اینها در کاهش وزن مؤثرند. وجود پروتئین و بهبود سوخت و ساز بدن در نتیجه‌ی استفاده از این ماده باعث کاهش وزن می‌شود.
۸. افزایش سوخت‌وساز بدن
این ماده منبع بسیار خوبی برای تأمین ۸ نوع اسیدآمینه‌ای است که بدن انسان به‌خودی‌خود قادر به تولید آنها نیست. این اسیدهای آمینه برای تشکیل پروتئین‌هایی در بدن و همچنین بهبود سوخت‌وساز آن ضروری هستند. مصرف ژل رویال به احیای سلولی کمک می‌کند، رشد و توسعه ماهیچه‌ها را بهبود می‌بخشد، باعث افزایش قوت استخوان‌ها است و فرایند هورمونی‌آنزیمی در بدن را بهینه می‌کند. این موارد به افزایش کیفیت زندگی هم کمک می‌کنند.
عوارض جانبی ژل رویال چیست؟
اگر دچار هر یک از واکنش‌های آلرژیک زیر شدید، سریعا به مرکز فوریت‌های پزشکی مراجعه کنید:
کهیر؛
سختی تنفس؛
تورم صورت، لب‌ها، زبان و گلو.
هر چند که عوارض جانبی مصرف ژل رویال مشخص نیست، اما به‌نظر می‌رسد که در کوتاه‌مدت مصرف آن مشکلی ایجاد نمی‌کند. در صورت مشاهده علائم زیر نیز باید به پزشک مراجعه و مصرف ژل را قطع کنید:
شکم‌درد توأم با اسهال خونی یا اسپاسم برونش (خس خس سینه، مشکل در تنفس، گرفتگی و درد قفسه سینه)
از جمله عوارض رایج مصرف ژل رویال چیست؟
آزردگی و خارش پوست سر هنگام استفاده از آن در این ناحیه از بدن.
البته عوارضی که عنوان شد، تمام حالاتی نیست که ممکن است در اثر مصرف این ماده به‌وجود بیاید. درصورتیکه بعد از مصرف ژل رویال، هر گونه مشکل و عارضه‌ای مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
در ادامه بخوانید: شی باتر و خواص ضدپیری آن را بشناسید
تداخل دارویی ژل رویال چیست؟
از مصرف ژل رویال هم‌زمان با سایر مکمل‌های گیاهی/سلامتی که باعث افت فشار خون می‌شوند، پرهیز کنید. ازجمله داروهایی که ممکن است با ژل رویال تداخل داشته باشند و فرد را دچار مشکل افت فشار کنند، عبارت‌اند از: اندروگرافیس، پروتئین کازئین، پنجه گربه، کوآنزیم کیو ۱۰، روغن ماهی، ال-آرژنین، دیوخار، گزنه دوپایه، تیانین. درصورتیکه از داروهای زیر استفاده می‌کنید، بدون مشورت پزشک به سراغ مصرف ژل رویال نروید:
وارفارین( کومادین)
داروهای فشار خون
این فهرست کامل نیست و سایر داروها نیز ممکن است با مصرف ژل رویال هم‌خوانی نداشته باشند؛ مثلا داروهایی که با نسخه یا بدون نسخه تجویز می‌شوند، ویتامین‌ها و تولیدات گیاهی دیگر.
مقدار مصرف ژل رویال چقدر است؟
ژل رویال - مقدار مصرف
برای مصرف مکمل‌های گیاهی همیشه با پزشک مشورت کنید. ضمنا می‌توانید با فردی که متخصص طب گیاهی است نیز دراین‌باره صحبت کنید. اگر تصمیم به مصرف ژل گرفتید، باید دقیقا مطابق دستورالعملی که روی بسته‌ی آن نوشته شده یا طبق تجویز پزشک و متخصص عمل کنید. هرگز مقداری بیش از مقدار توصیه‌شده مصرف نکنید. بدون مشورت با پزشک هم اقدام به مصرف هم‌زمان این ماده در قالب‌های مختلفی چون پماد، قرص، تونیک و… نکنید. استفاده از شکل‌های مختلف این ماده می‌تواند منجر به اوردُز بشود. از شکل موضعی آن هرگز به‌شکل خوراکی استفاده نکنید، زیرا فقط برای مصرف پوستی تهیه شده است.
اگر استفاده از این ماده اثری نداشت یا اوضاع‌تان با مصرف آن بدتر شد، حتما با پزشک صحبت کنید.
این ماده باید در دمای اتاق و به‌دور از رطوبت و گرما نگهداری بشود. اگر در حین مصرف این ژل، یکی از نوبت‌های استفاده را فراموش کردید، در نوبت بعدی برای جبران دُز فراموش‌شده نباید مقدار بیشتری مصرف کنید.
