ورود مسکن به رکود تورمی

 در حالی که رئیس اتحادیه مشاوران املاک در گفت وگو با رسانه ها از افزایش خرید و فروش و همچنین ساخت و ساز واحدهای مسکونی به خصوص واحدهای کوچک و مصرفی در نیمه نخست امسال خبر داده است، کارشناسان و سازندگان همچنان بر ادامه رکود بازار مسکن تأکید دارند.

از سوی دیگر رئیس اتحادیه مشاوران املاک از عدم افزایش قیمت مسکن بیش از تورم کشور خبر داده است. این در حالی است که یک کارشناس مسکن در گفت وگو با مهر آمار ارائه شده اتحادیه مشاوران املاک در خصوص افزایش حداکثر ۱۰ درصدی نرخ مسکن در تهران را صرفا به صورت «میانگین» افزایش قیمت در پایتخت عنوان می کند.

با این حال اتحادیه مشاوران املاک اصل تورم در بازار مسکن همراه با ادامه رکود را پذیرفته است که نشان دهنده وجود رکود تورمی در این بخش است.

از سوی دیگر ساخت و ساز نیز اگرچه در بخش ساخت واحدهای لوکس و گران قیمت تا حد زیادی کاسته شده، با این حال همچنان علاقه مندی بخش زیادی از مسکن سازان، ساخت واحدهای مسکونی غیر مصرفی است تا با فروش آنها به حداکثر سود دست یابند؛ چراکه واحدهای مسکونی کوچک و مصرفی، «قیمت تمام شده ساخت» با «قیمت فروش» با احتساب ساخت با متری ۸۰۰ هزار تومان و فروش با متری ۴ میلیون تومان، از سود حداکثر ۴ برابری برخوردار است در حالی که ساخت واحدهای مسکونی لوکس با احتساب قیمت تمام شده ساخت و ساز به ارزش متری ۲ میلیون تومان و فروش متری ۱۲ تا ۱۴ میلیون تومان، از سود ۶ تا ۷ برابری برای سازنده و سرمایه گذار پرده برمی دارد.

البته همه اینها در صورتی است که واحدهای مسکونی لوکس به فروش برسند؛ اگرچه بازار مسکن به خصوص خانه های غیر مصرفی و لوکس در رکود سنگین تری نسبت به واحدهای مسکونی کوچک برخوردار است با این حال بسیاری از مسکن سازان معتقدند در هر صورت واحدهای لوکسی که ساخته شده اند همواره خریدارانی دارند و به همین دلیل باز هم بر ساخت خانه های با متراز بالا و خارج از قدرت خرید اقشار معمولی مُصرّند.

برخی فکر می کنند کار آفرین و سرمایه گذار مجرم است!

منوچهر ملکیانی فرد درباره تغییر در شرایط اقتصادی بخش مسکن و بازگشت رونق به ساخت و ساز در این عرصه اظهار کرد: با توجه به اینکه فعالیت های عمرانی است که اشتغال ایجاد می کند و اشتغال می تواند به قدرت خرید مسکن مردم کمک کند و همچنین از آنجایی که فعالیت های عمرانی در سراسر کشور دچار خواب سنگینی شده و رکود در ساخت و ساز ادامه دارد، به همین دلیل شرایط خاصی برای بازگشت رونق به بازار مسکن ایجاد نشده و همچنان روال کند ساخت و ساز و خرید و فروش مسکن ادامه دارد.

رئیس انجمن شرکت های ساختمانی با اشاره به اظهارات برخی فعالان صنفی بخش مسکن که همواره در گفت وگو با رسانه ها از افزایش خرید و فروش در نیمه نخست امسال و احتمال بازگشت رونق مسکن در نیمه دوم سال جاری در پی کاهش نرخ سود سپرده های بانکی دم می زنند، گفت: برخی می خواهند با «حرف زدن» رونق ایجاد کنند اگرچه پیش بینی هایی می شد که با کاهش نرخ سود سپرده ها، منابع مالی سرگردان به سمت مسکن هدایت شود، اما این اتفاق نیفتاد و با توجه به برخی اقدامات عجیب بانک ها برای دور زدن ممنوعیت اعطای سود بالای ۱۵ درصد به سپرده ها، همچنان اولین گزینه مردم برای دریافت سود، سپرده گذاری در بانک است و سایر بازارهای موازی شاهد تغییر رفتاری خاصی نبودند.

وی با بیان اینکه این تولید صنعتی است که اشتغال پایدار ایجاد می کند و با توجه به نبود تولید، اشتغال زایی نیز موفق نخواهد بود، افزود: بنابراین تا زمانی که مردم قدرت خرید نداشته باشند، بازار مسکن از وضعیت کنونی تکان نخواهد خورد.

عضو کمیسیون سرمایه گذاری اتاق ایران ادامه داد: اگر فردی بخواهد در ایران برای تولید سرمایه گذاری کند، با انبوهی از مشکلات شامل معضلات بیمه ای و جرایم تأمین اجتماعی، مشکلات مالیاتی، عوارض و مالیات بر ارزش افزوده، مقررات دست و پاگیر تولید و بسیاری مشکلات دیگر مواجه می شود؛ گذشته از آن نوع برخورد ممیزان مالیاتی با مؤدیان و کارفرمایان یا کارشناسان بیمه با تولیدکنندگان به گونه ای است که سرمایه گذاری را جرم می انگارند که از دیدگاه سنتی و فرهنگ اشتباه مردم در خصوص کارآفرینی، سرمایه گذاری و سرمایه داری نشأت می گیرد.

وی با بیان اینکه اقتصاد و تولید حسب الامری و با دستور رئیس کل بانک مرکزی به بانک ها برای کاهش نرخ سود سپرده ها رونق نمی گیرد، تصریح کرد: در شرایط فعلی تولید و ساخت و ساز تنها با سرمایه گذاری خارجی و افزایش صادرات به رونق دست می یابد و نمی شود با نفت فروشی و تزریق درآمدهای نفتی به کارخانه های ورشکسته، از رونق تولید دم زد.

ملکیانی فرد همچنین از دعوت فرابورس از فعالان ساخت و ساز برای بررسی نحوه ورود انبوه سازان و مسکن سازان به بازار سرمایه از طریق ایجاد صندوق های زمین و ساختمان خبر داد و گفت: جلساتی در این زمینه برگزار شد ولی به نتیجه نرسیدیم؛ چون خواب سرمایه در بخش مسکن و ساخت وساز بالاست و از طرفی نیز بازگشت این سرمایه به دلیل طولانی شدن زمان فروش واحدهای مسکونی، به صورت تدریجی و دیرهنگام است به همین دلیل سرمایه گذار رغبتی به ورود به بخش مسکن ندارد.

وی با بیان اینکه دولت تصمیم دارد تا اشتغال را از طریق بخش مسکن و ساخت و ساز ساماندهی کند، خاطرنشان کرد: وقتی تولید صنعتی نداریم، مجبورند با مسکن اشتغال کنند که این بازار نیز کشش سرمایه گذاری بیش از این را ندارد؛ به خصوص که بخش زیادی از سرمایه گذاران در ساخت و ساز می خواهند با ساخت واحدهای لوکس به سود برسند که این کار امکان پذیر نیست.

رئیس سندیکای شرکت های ساختمانی تأکید کرد: زمینه برای رونق بخش مسکن فراهم نیست.

آثار رکود تورمی بر بخش مسکن

همچنین مجیدرضا محمدی کارشناس اقتصاد مسکن درباره افزایش قیمت مسکن همگام با تورم گفت: آماری که وزارت راه و شهرسازی و اتحادیه مشاوران املاک از افزایش حداکثر ۱۰ درصدی و همگان با تورم کشور در بخش مسکن ارائه می دهند، به صورت میانگین است؛ به گونه ای که برآیند فاصله بسیار زیاد تغییرات قیمت در نقاط مختلف پایتخت، نهایتا افزایش ۱۰ درصدی را نشان می دهند.

وی افزود: به دلیل سیاست های غلط مسکن در برخی نقاط پایتخت نه تنها با افزایش قیمت مواجه نبودیم، بلکه مالکان حاضرند تا برای فروش رفتن واحد خود آن را پایین تر از نرخ بازار به فروش برسانند؛ از سوی دیگر در برخی نقاط دیگر تهران مانند گیشا که در یکی دو سال اخیر با استقبال فراوان متقاضیان خرید مواجه شده، ناگهان قیمت مسکن از متری ۸ تا ۱۰ میلیون تومان به متری ۱۲ تا ۱۳ میلیون تومان رسیده است که عملا افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی را نشان می دهد.

این کارشناس بازار مسکن اظهار داشت: اگر در سه تا چهار سال گذشته بخش مسکن در رکود دست و پا می زد، امسال نه تنها این رکود از بین نرفت، بلکه دچار رکود تورمی در این بخش نیز شده ایم که خروج از این وضعیت بسیار مشکل است.