اولین گفتگوی سایبری چین و آمریکا

یکی از عرصه هایی که کاندیداهای ریاست جمهوری آمریکا در انتخابات اخیر به رقابت پرداختند حوزه فضای مجازی بود.

دونالد ترامپ رئیس جمهور فعلی ایالات متحده نیز در سخنرانی های انتخاباتی خویش به اعلام برخی از مواضع در حوزه فضای مجازی پرداخت. ترامپ چین را متهم به انجام اقدامات غیر قانونی علیه ایالات متحده آمریکا نموده و از اوباما به دلیل عدم پاسخ مناسب به حملات سایبری چین انتقاد کرده و قول داده بود در برابر هکرهای چینی از آمریکا محافظت نماید.

ترامپ درسال ۲۰۱۳ در یک موضع گیری اعلام کرد که اعدام مجازات مناسبی برای «ادوارد اسنودن» افشاگر اسناد آژانس امنیت ملی آمریکا است. ترامپ همچنین از جمع آوری اطلاعات در راستای مسائل امنیتی دفاع کرد.

سیاست ترامپ علی رغم شعارهای تند انتخاباتی و انتقاد نسبت به بی مبالاتی اوباما رئیس جمهور سابق این کشور در برابر چین بیشتر تداوم سیاست های گذشته این کشور است ولی به دلیل تقویت سیاست های ناسیونالیسم افراطی در نگرش های رئیس جمهور آمریکا ونقش آفرینی بیشتر  وزارت دفاع، امنیت داخلی و کاهش نقش وزارت خارجه اولویت های سیاستی ایالات متحده در حوزه فضای مجازی تغییرات کمی خواهد یافت ولی تهاجمی تر و امنیتی تر خواهد شد.

گفتگوهای اخیر ایالات متحده و چین که در مورد اصل آن بین روسای جمهور دو کشور  در آوریل ۲۰۱۷ مورد توافق قرار گرفته بود تحت عنوان امنیت سایبری و اجرای قانون بین دادستان کل آمریکا و معاون وزیر امنیت داخلی این کشور و وزیر  امنیت عمومی چین و عضو شورای دولتی چین برگزار گردید و در نهایت سند منتشر شد که در حوزه سایبری به قرار ذیل است:

دو طرف بر اجرای توافق بدست آمده توسط روسای جمهور دو کشور در سال ۲۰۱۵ در زمینه امنیت سایبری تاکید نمودند. در این توافق که در سند منتشر شده در سال جاری نیز تاکید گردید دوطرف اعلام نمودند که:

۱- دو کشور هیچ گونه هدایت و حمایتی از سرقت اسرار تجاری و اطلاعات تجاری یکدیگر به منظور ایجاد مزیت نسبی برای شرکت ها و یا بخش های تجاری خویش بعمل نخواهند آورد.

۲- دوطرف به تلاش های مشترک برای شناسایی بیشتر و ترویج هنجارهای مناسب برای رفتار دولتها در فضای مجازی در جامعه بین المللی و حفظ گفتگوهای سطح بالای سایبری برای مبارزه با جرایم سایبری و مسائل مرتبط با آنها ادامه خواهند داد.

۳-افزایش ارتباط متقابل برای اجرای قانون در حوادث امنیت سایبری و فراهم کردن پاسخ به موقع و متقابل. همچنین دو طرف تصمیم گرفتند که اشتراک گذاری اطلاعات خویش در مورد جرایم سایبری را بهبود بخشند و به در خواست های حقوقی متقابل در مورد مسائلی مانند هک، سوء استفاده از اینترنت برای مقاصد تروریستی و انتشار پورنوگرافی کودکان پاسخ سریع دهند.

دوطرف همچنین در خصوص حفظ شبکه و زیر ساخت های آن تاکید کرده و بر استفاده خط مستقیم برای تماس فوری در حوادث سایبری در سطح رهبری و سطوح مدیریتی در مواقع ضروری تاکید نمودند.

به نظر می رسد با توجه به اهمیت فضای مجازی در تغییر مناسبات قدرت بین واحدهای سیاسی، دو کشور چین و آمریکا به دلایل ذیل به گفتگوهای سایبری خویش مانند دوران اوباما ادامه داده اند.

۱-اهمیت حوادث سایبری و غیر مقارن بودن و شناسایی مشکل تر این گونه حوادث ممکن است به بحران های جدی و کنترل نشده در روابط دو کشور تبدیل گردد. ایجاد هات لاین برای تماس فوری در سطح مسئولان بلندپایه دو کشور  به همین دلیل است.

۲-یکی دیگر از دلایل تداوم این گونه تماس ها رابطه گسترده اقتصادی بین ایالات متحده و چین است و این موضوع باعث می گردد تا دو طرف سعی نمایند موضوعات اختلافی را بیشتر از راه مذاکره حل و فصل نماید و در واقع وابستگی متقابل دو کشور دلیل دیگری برای این تداوم این گونه مذاکرات علی رغم اختلاف و شعارهای تند انتخاباتی ترامپ علیه چین در این حوزه است.

۳- دستیابی چین به توانایی بالای سایبری و موازنه نسبی قدرت سایبری بین دو کشور نیز از دلایل این گونه مذاکرات است.

۴- دریافت اطلاعات متقابل و شناسایی انگیزه ها و توانایی های طرفین و تغییر شرایط تدریجی در جهت منافع تعریف شده سایبری نیز از دلایل دیگر این مذاکرات است. ارتقا سطح مذاکرات به عنوان اجرای قانون و امنیت سایبری در این راستا قابل تحلیل است. ولی به نظر می رسد علی رغم امضا این گونه اسناد به دلیل ویژگی های خاص فضای مجازی از قبیل ناشناسی، عدم وجود قانون بین المللی مورد حمایت همه کشورها، غیر متقارن بودن جنگ های سایبری، رقابت دو کشور چین و آمریکا در سایر حوزه ها و نقش توانمند ساز امکانات سایبری برای تقویت حوزه هایی که دو کشور در حال رقابت با هم هستند و عدم انطباق بیشتر سیاست های اعلامی و اعمالی در این فضا (به دلیل ماهیت خاص آن) شاهد تداوم اختلافات، علی رغم همکاری های محدود دو طرف خواهیم بود.