روح اله مهرداد اظهار داشت: اعتیاد به عنوان یک آسیب اجتماعی، هیچ گاه به طور کامل ریشه کن نخواهد شد، اما با تدبیر، اندیشه و تلاش مخلصانه حداقل می‌توان آن را کنترل کرد.
این پژوهشگر مسایل اجتماعی اظهار کرد: اعتیاد، فقر، بیکاری، طلاق، خودکشی و موارد دیگری مثل انحرافات اجتماعی در مجموع در فهرست مشکلات اجتماعی قرار می گیرند و از یک ماهیت برخوردارند و به این اعتبار می توان گفت ارتباط مشخصی بین مجموعه مشکلات اجتماعی نیز وجود دارد.
مهرداد ادامه داد: اعتیاد به مواد مخدر، علاوه بر تباه کردن زندگی فردی، آسیب‌های جبران ناپذیر اجتماعی مانند ضعف پایبندی به اصول اخلاقی و دینی، ارتکاب انواع انحرافات و جرایم مثل سرقت، فحشا، خشونت‌های اجتماعی و خانوادگی، تجاوز و قتل، آدم ربایی، افزایش شغل‌های کاذب و نامناسب، بیکاری و بی خانمانی و فقر را بر خانواده و جامعه و کشور تحمیل می‌کند و سلامت و امنیت اجتماعی را به شدت مخدوش می‌کند.
وی با بیان اینکه مبارزه با اعتیاد از مسائل بسیار بنیادی کشور است، تصریح کرد: باید به این پدیده به عنوان یک مسئله اجتماعی نگاه کرد و اقدامات اساسی مقابله ای را در سطح وسیع انجام داد.
به گفته مهرداد، وقتی اعتیاد را به عنوان مسئله اجتماعی بپذیریم ناگزیر علل آن را نه لزوما در امور فردی بلکه در مجموعه‌ای از مشکلات اجتماعی جست وجو خواهیم کرد.
این پژوهشگر با بیان اینکه مجموعه عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، علمی و غیره در یک ساختار و شاکله واحد، معنا و مفهوم پیدا می‌کند، افزود: لذا وقتی می‌توانیم معضل اعتیاد را برطرف کنیم که نگاه یکپارچه و تعاملی را در ارتباط با مشکل اعتیاد در جامعه داشته باشیم و البته صرف این جامع نگری نیز مشکلی را حل نمی کند بلکه در عمل باید برنامه ریزی و چاره سازی کرد.
این پژوهشگر گفت: فراهم آوردن امکان استفاده از مشاوره روانشناسی و مددکار اجتماعی در مدارس برای رفع مشکلات عاطفی اخلاقی و خانوادگی دانش آموزان، تدوین محتوای کتاب‌های درسی در راستای کمک به از بین بردن انحرافات اجتماعی و به ویژه اعتیاد در راستای رشد و شکوفایی استعداد انسانی نوجوانان، ارائه برنامه‌های متنوع در رابطه با مضرات مصرف مواد مخدر به ویژه برای نوجوانان، آموزش ارزش‌های دین مبین اسلام و هنجارهای اجتماعی و اخلاقی از طریق رسانه‌های همگانی مسیر بحث اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر را هموارتر می کند.
مهرداد با اشاره به اینکه تا زمانی که درست نبینیم، درست عمل نخواهیم کرد، خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم با یک اراده و عزم ملی چنین انحرافاتی را از جامعه خود دور کنیم قطعاباید از راه فرهنگی وارد شویم و لذا باید از یک سو، گرایش به اعتیاد به مواد مخدر در ذهن تمام جوانان و نوجوانان و به طور کلی جامعه، امری اشتباه و غلط و انحرافی پنداشته شود و پیشگیری‌های لازم از سوی جامعه، خانواده و آموزش رسمی انجام پذیرد و از سوی دیگر فردی که به ورطه این اشتباه افتاده و این کجروی را مرتکب شده است، نباید از جامعه طرد شود، بلکه با بسته‌های حمایتی جامعه و دولت باید از او حمایت شود تا بتواند در محیطی امن و در کوتاه ترین وقت اعتیاد خود را ترک کند که در این وضعیت به مرور مشکلات اجتماعی و اقتصادی و فردی نیز قابل رفع خواهد بود.
وی اضافه کرد: برخی مشکلات اقتصادی، بیکاری و نداشتن امکانات رفاهی، شکاف عمیق بین طبقه‌ها و اقشار مختلف جامعه، در مواردی رفاه بیش از اندازه معیشتی و اقتصادی در مقابل فقر و محرومیت‌های موجود در جامعه ارزش داشته شدن ثروت و آرزوهای بلند پروازانه و به دور از ارزش‌های اصیل اخلاقی و دینی، از یک سو خود عاملی برای ایجاد انگیزه کسب ثروت از راه‌های غیرمجاز و غیر مشروع مانند قاچاق مواد مخدر می‌شود و از سوی دیگر، برخی افراد که نتوانسته‌اند از راه‌های مشروع و غیرمشروع کسب ثروت و منزلت کنند و به آرزوهای خود دست یابند، اغلب به یأس و سرخوردگی دچار می شوند و پتانسیل زیادی برای گرایش و اعتیاد به مواد مخدر دارند.
مهرداد تاکید کرد: اگر به ریشه بنیادی و اولیه اعتیاد که همان مباحث فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی است به موقع رسیدگی نشود، افزایش جرم و جنایت را در پی دارد که از بین برنده انضباط اجتماعی است و از جنبه سیاسی، کشور را به راحتی به سوی بیگانگان سوق می‌دهد و به جای فرهنگ خودی، فرهنگ بیگانه در کشور پیاده و به ارزش های دینی و اجتماعی و اخلاقی جامعه لطمه وارد می شود لذا برای کاهش مصرف مواد مخدر باید با تقویت شاخص‌های اجتماعی و فرهنگی و اطلاع رسانی مناسب، شرایط را برای سالم سازی جامعه فراهم کنیم و به موازات آن مردم باید در این زمینه نقش تاریخ ساز خود را ایفا کنند.
وی با بیان اینکه سازمان‌های غیر دولتی از اهرم‌های مهم ایفای این نقش هستند و مردم از طریق آنها می توانند به حرکت خود انسجام و قوت بخشند، گفت : در شرایط کنونی برای محدود کردن دامنه اعتیاد به مواد مخدر می توان اقداماتی مانند ایجاد کار و جذب نیروها به مراکز صنعتی و کشاورزی، ایجاد مراکز باز آموزی و اشاعه فرهنگ سالم و توضیح علل و ریشه‌های این بیماری اجتماعی، ایجاد مراکز تفریحات سالم، پرورش هنر و ادبیات، ایجاد مراکز درمانی رایگان برای ترک اعتیاد تحت مراقبت پزشکان، تامین آینده معتادانی که معالجه می شوند، با فراهم آوردن شرایط بازگشت آن ها به کار، گسترش فعالیت هایی در راستای امید به آینده، افزایش صبر و تحمل، فروکش کردن فرهنگ منزلت ثروت، هماهنگی نظام فرهنگی با نظام اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و غیره را انجام داد.
