آیا یوآن جایگزین دلارنفتی خواهد شد؟

هم اکنون چندین دهه است که دلار آمریکا مهم ترین ارز ذخیره جهانی است، اما آن گونه که آن کورین از انستیتو تجزیه و تحلیل امنیت جهانی هشدار می دهد، با توجه به اینکه «کشورهای بسیار قدرتمندی» به دنبال تضعیف اهمیت دلار هستند، ممکن است سیطره دلار مورد تهدید قرار گرفته باشد.


اخبار اقتصادی- کورین که از مدیران اندیشکده انرژی و امنیت است روز چهارشنبه گفت: «بازیگران بزرگی چون چین، روسیه و اتحادیه اروپا انگیزه قدرتمندی برای دلارزدایی از اقتصاد خود دارند. ما نمی دانیم که قرار است در آینده چه اتفاقی بیفتد، اما این را می دانیم که وضعیت فعلی قابل دوام نیست. ما با باشگاه رو به رشدی از کشورها مواجه ایم، کشورهایی بسیار قدرتمند.»


در سطح جهانی قطعا دلار به چشم امن ترین سرمایه گذاری دیده می شود و در بحبوحه ناآرامی های سیاسی این جایگاه دلار تقویت نیز می شود. اما یکی از عواملی که تمایل کشورها را به اسکناس سبز کاهش می دهد، این چشم انداز است که وقتی تعاملات خود را به دلار انجام می دهند، امکان دارد مشمول  رویه های قضایی ایالات متحده شوند.

به گفته کورین در برنامه «اسکوآک باکس» شبکه سی ان بی سی زمانی که دلار آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد یا تعاملات از طریق یک بانک آمریکایی انجام می شوند، ممکن است بی آنکه هیچ کاری با آمریکا کرده باشند، مشمول رویه های قضایی آمریکا قرار بگیرند.»

کورین به خروج یکجانبه واشنگتن از قرارداد اتمی با ایران در سال 2018 اشاره می کند که در پی آن تحریم ها علیه تهران از سر گرفته شد. این وضعیت شرکت های چندملیتی اروپایی را در صورت ادامه کسب و کار با ایران، در برابر مجازات های آمریکایی آسیب پذیر می کند.

کورین می گوید: «اروپا به دنبال تجارت با ایران است و میل ندارد صرفا به دلیل تجارت با ایران مشمول قوانین آمریکا شود. هیچ کس دوست ندارد فقط به دلیل کسب و کار با کشورهایی که ایالات متحده از تجارت آنها با ایران خوشحال نیست مجازات شود.»

 

در نتیجه کشورها انگیزه بسیار قدرتمندی برای استفاده از پول دیگری جز دلار دارند. اما اگر در نتیجه این اتفاق دلار رو به افول برود، سایر کشورها - به خصوص یوآن چین- می توانند نقشی را که به طور سنتی اسکناس سبز بازی می کرد بازی کنند.

در سال های اخیر چین کوشیده است استفاده از پول خود یعنی یوآن چین را بین المللی کند. چنین اقداماتی شامل رونمایی از پیش خرید های نفت خام با یوآن بوده و گزارش می شود که چین در حال آماده سازی برای  پرداخت پول واردات نفت خام وارداتی خود با پول ملی این کشور به جای دلار آمریکاست.


به گفته کورین پیش خریدهای نفتی با یوآن- که با عنوان پترویوآن یا یوآن نفتی نیز از آن یاد می شود- می تواند به مثابه یک نشانه هشدار برای سلطه رو به تضعیف دلار باشد. وی می گوید: «درحال حاضر 90 درصد نفت به دلار تجارت می شود. اگر شما نوعی در جهت تضعیف سلطه دلار بر تجارت نفت حرکت کنید، این اقدام می تواند گامی در راستای دلارزدایی از این عرصه به حساب آید.»


با این حال او می افزاید هرچند یوآن نفتی ممکن است یک شرط «لازم» برای کنارگذاشته شدن دلار در سطح بین المللی باشد، اما شرط «کافی» نیست، به این معنا که در صورت تحقق این چشم انداز، دلار خود به خود از عرصه جهانی کنار گذاشته نخواهد شد.