لزوم تسریع در اجرای طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران

زهرا صدراعظم نوری در تشریح لایحه «طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران برای زلزله»، افزود: تهران به عنوان مرکز حاکمیتی کشور از اهمیت فوق العاده ای در پایداری ملی برخوردار است. با توجه به خطرپذیری بالای شهر تهران در خصوص رخداد زلزله و سوابق تاریخی آن و درس آموخته های زمین لرزه های گذشته، اجرای طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران برای حفظ حیات شهروندان و محافظت شهر از طریق تامین نیازهای فوری آب در بخش شرب، خاموش کردن آتش و اورژانس با رویکرد محله محور ضرورت و فوریت دارد.

وی ادامه داد: در راستای اجرای بند هفتم سیاست های کلی نظام در حوزه پیشگیری و کاهش خطرات ناشی از سوانح طبیعی و حوادث غیر مترقبه، ابلاغی مقام معظم رهبری مصوب ۱۳۸۴.۲.۳ مجمع تشخیص مصلحت نظام، بند ۹-۲ طرح جامع شهر تهران ابلاغی به شماره ۲۰۰۶/۳۱۰/۳۰۰ به تاریخ ۱۳۸۷.۱.۲۶ در خصوص بهبود سیستم مدیریت بحران و ارتقاء کیفیت دفاع غیرعامل شهر تهران، ردیف ۱۱ مصوبه هیات وزیران به شماره ۵۷۱۴۴ / ت ۵۳۵۱۸ ه به تاریخ ۱۳۹۶.۵.۱۱ در خصوص تامین آب و برق اضطراری کلانشهرها در زمان بحران، مصوبه هیات وزیران به شماره ۵۰۱۲۸/۵۳۲۹۱ به تاریخ ۱۳۹۶.۴.۲۸ درخصوص برنامه های اولویت دار کاهش خطرپذیری شریان های حیاتی شهر تهران، مصوبه هیات وزیران به شماره ۲۷۳۰-۸۹/م/۴۴۴۴۱به تاریخ ۱۳۸۹.۲.۴ در خصوص وظایف و تکالیف دستگاه های اجرایی به منظور آمادگی و مقابله با حوادث غیرمترقبه در تهران و ماده ۸۰ برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران و تبصره ذیل آن و همچنین بند ۱۰ ذیل ماده واحده مصوبه «الزام شهرداری تهران به تهیه و ارائه لایحه برنامه عملیاتی واکنش اضطراری برای مقابله با زلزله در شهر تهران» شورای اسلامی شهر تهران -ابلاغی به شماره ۴۵۳۳/۲۴۴۲/۱۶۰به تاریخ۱۳۹۷.۲.۲۶  شهرداری تهران مکلف است با مشارکت سایر دستگاههای ذیربط وبا محوریت شرکت آب و فاضلاب استان تهران نسبت به همکاری در اجرای طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران اقدام نماید.

وی ابتدا تعریفی از آبرسانی اضطراری ارائه کرد و گفت : به فرآیند آبرسانی در شرایط اضطرار ناشی از رخداد زلزله که شبکه های آبرسانی موجود دچار اشکال یا وقفه شده و ساز و کارهای عادی و ظرفیت های موجود قادر به آبرسانی کافی، سالم و یا گسترده نباشد، اطلاق می گردد.

نوری همچنین درباره مراحل زمان اضطرار نیز اظهار کرد:در این مصوبه، مرحله اول زمان اضطرار شامل ۷۲ ساعت اولیه پس از رخداد زلزله، مرحله دوم پس از آن تا ۱۰ روز پس از زلزله و مرحله سوم پس از آن تا عبور از شرایط اضطراری را شامل می شود.

عضو شورا درباره آب اضطراری پایه نیز گفت: به حداقل های کمی و کیفی آب مورد نیاز محلات شهر تهران برای شرب، خاموش کردن آتش و اورژانس، با هدف حفظ حیات شهروندان و محافظت از شهر در برابر پیامدهای ناشی از بحران، در تعامل با استانداردها و مقدورات اجرایی اطلاق می گردد.

ایستگاه(پایگاه) آبرسانی اضطراری: به مکانی شامل مجموعه ای از تاسیسات آبرسانی اضطراری که در فواصل دسترسی تقریبی واقع در محلات شهر برای تامین نیازهای آب اضطراری پایه مورد نیاز برای شرب، خاموش کردن آتش و اورژانس اطلاق می گردد.

وی به مراکز حیاتی، حساس و مهم تامین آب اشاره کرد و گفت: مراکز حیاتی که دارای گستره فعالیت ملی بوده و وجود استمرار فعالیت آنها برای کشور حیاتی است و آسیب یا تصرف آنها توسط دشمن باعث اختلال کلی در امور کشور می گردد. ، مراکز حساس، مراکزی هستند که دارای گستره فعالیت منطقه ای (چند استانی ) هستند و وجود استمرار فعالیت آنها برای مناطق از کشور ضروری است و آسیب یا تصرف آنها توسط دشمن باعث اختلال در مناطقی از کشور می گردد. مراکز مهم، که دارای گستره فعالیت محلی هستند و وجود استمرار فعالیت آنها برای بخشی از کشور دارای اهمیت است و آسیب یا تصرف آنها توسط دشمن باعث اختلال در بخشی از کشور می گردد.

نوری در تشریح اهداف آبرسانی اضطراری شهر تهران که با رویکرد افزایش تاب آوری در مواجهه با رخداد زلزله، است، اظهار کرد:تامین آب اضطراری پایه برای شرب شهروندان، با هدف حفظ حیات شهروندان پس از زلزله و بحران، تامین آب اضطراری پایه برای خاموش کردن آتش، با هدف محافظت از شهر در برابر آتش سوزی های پس از زلزله و بحران،تامین آب اضطراری پایه برای مراکز خدمات درمان اضطراری و بیمارستان ها، با هدف کاهش تلفات مصدومان پس از زلزله و بحران از جمله اهداف این طرح است.

نوری در توضیح وظایف و اختیارات آبفا و شهرداری نیز گفت:شرکت آب و فاضلاب استان تهران مکلف است برای تامین آب پایه شرب شهروندان در شرایط اضطراری مطالعات مهندسی طرح یکپارچه آبرسانی اضطراری شرب برای زلزله، شرایط اضطراری شهر تهران را به صورت محله محور که از طریق مراجع ذیصلاح به تصویب رسیده است، مبنای عمل قرار دهد و متعاقبا مطالعات لازم در خصوص مشارکت های اجتماعی به ویژه ساز و کار و نحوه توزیع آب در شرایط اضطراری را با همکاری کارگروه تخصصی تشکل های مردم نهاد شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران ظرف یک سال با در نظر گرفتن سایر ملاحظات چون نزدیکی به شبکه آبرسانی ،شرایط ساختگاه و ... در مکانیابی طرح رعایت نماید؛ به این منظور کمیته مشترکی با محوریت شرکت آب و فاضلاب استان تهران و مشارکت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و سایر دستگاه های اجرایی ذی مدخل تشکیل خواهد شد.

وی ادامه داد: شهرداری تهران (سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی) موظف است نسبت به اجرای طرح آبرسانی اضطراری در موضوع تامین آب برای اطفاء حریق در شرایط اضطراری در برنامه مدون حداکثر پنج ساله اقدام نماید.

تبصره ۱: شهرداری تهران (سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی) با هماهنگی شرکت آب و فاضلاب استان تهران، موظف است نسبت به انجام مطالعات مهندسی آبرسانی اضطراری برای آب مورد نیاز آتش نشانی برای خاموش کردن آتش سوزی های پس از سوانح و زلزله شهر تهران به صورت محله محور، در بازه زمانی حداکثر یک ساله اقدام نماید.

به گفته رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، شهرداری تهران (سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی) موظف است علاوه بر ظرفیت آبرسانی شهری، نسبت به بررسی و به کار گیری سایر ظرفیت های موجود در شهر ازجمله منابع عمومی مانند دریاچه ها، حوضچه ها، آبهای سطحی، استخرها، چاه های در اختیار شهرداری و آبهای سطحی برای مواقع اضطراری در برنامه های عملیاتی اقدام  نموده و دسترسی به این محدوده ها و نصب تجهیزات مناسب و تسریع در امر آبگیری خودرو های آتش نشانی را در نظر گیرد.

وی اضافه کرد: شرکت آب و فاضلاب استان تهران بر اساس مطالعات مهندسی نسبت به اجرای طرح آبرسانی اضطراری در موضوع تامین آب اضطراری پایه برای شرب شهروندان در شرایط اضطراری در برنامه مدون حداکثر پنج ساله اقدام نماید.

نوری تاکید کرد: به منظور جلوگیری از هرگونه تغییر کاربری موجود و یا به کارگیری و عدم استفاده غیر در اماکن، شرکت آب و فاضلاب استان تهران متعهد است با کمترین تغییرات، از فضاها استفاده نماید.

تبصره ۲: شرکت آب و فاضلاب استان تهران متعهد است با همکاری وزارت بهداشت برای در اختیار قراردادن زمین، نسبت به اجرای مخزن ذخیره آب اضطراری(به حجم ۱۰۰ متر مکعب) در محوطه ۱۰ بیمارستان اولویت دار شهر تهران در طی دوره اجرای طرح اقدام نماید.

به گفته وی، شرکت آب و فاضلاب استان تهران با همکاری شهرداری (معاونت امور اجتماعی و فرهنگی) و کارگروه تخصصی تشکل های مردم نهاد شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران، در اجرای طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران از ظرفیت های موجود سازمان های مردم نهاد و شورایاری ها استفاده نموده و نسبت به تهیه پیوست اجتماعی طرح و سازماندهی، آموزش و به کارگیری گروه های داوطلب مردمی تحت عنوان «میرآب» برای همکاری در طرح اقدام نماید.

۳- ۵ شهرداری تهران موظف است نسبت به اجرای برنامه تجهیز ایستگاه های آتش نشانی موجود دارای قابلیت، به ظرفیت های ذخیره آب اضطراری در بازه زمانی حداکثر پنج ساله اقدام و با اتخاذ ساز و کارهای لازم، پیش بینی و اجرای آن را به حجم متناسب، برای ایستگاه های جدید الاحداث تامین نماید.

همچنین مطابق با نظر نوری، شهرداری تهران مکلف است نسبت به در اختیار قرار دادن فضاهای مورد نیاز اجرای طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران در مکان های عمومی مانند پارک ها، فضای سبز، پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران، ایستگاه های آتش نشانی، اماکن اسکان اضطراری و تخلیه امن، مجموعه های ورزشی و سایر ظرفیت های در اختیار شهرداری اقدام نماید.شهرداری تهران (معاونت معماری و شهرسازی) با همکاری سازمان نظام مهندسی و سایر سازمان های ذیربط موظف است ضوابط لازم برای پیش بینی و استقرار مخازن ذخیره آب اضطراری در شهرک ها، مجتمع های بزرگ مسکونی و عمومی و مراکز بزرگ جمعیتی جدیدالاحداث را حداکثر ظرف یکسال فراهم و ملزم به اجرا نماید.

وی ادامه داد: شهرداری تهران موظف است با لحاظ مبلمان شهری، همکاری لازم برای عملیاتی نمودن طرح مخازن ذخیره آب اضطراری را به نحو مقتضی در ساز و کارهای مربوطه پیش بینی و لحاظ نماید. شهرداری تهران(معاونت امور اجتماعی و فرهنگی) موظف است در راستای فرهنگ سازی، اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به شهروندان، ظرفیت ها و ابزارهای تبلیغاتی را به نحو مقتضی در طرح آبرسانی اضطراری تهران فعال نماید. مراکز فرهنگی و مذهبی در اختیار شهرداری تهران، با لحاظ ظرفیت محوطه این اماکن، نسبت به در اختیار قراردادن زمین های مورد نیاز طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران همکاری نمایند.

نوری با اشاره به تامین منابع مالی این طرح گفت: به استناد ماده ۷ مصوبه شورای عالی اقتصاد –ابلاغی به شماره ۱۴۴۹۷۵ به تاریخ۱۳۹۴.۷.۵ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، شورای اسلامی شهر تهران به شرکت آب و فاضلاب استان تهران اجازه می دهد در قالب لایحه هزینه اجرای بند ۱ ماده ۲ این مصوبه را به عنوان تامین کسری بخشی از هزینه های خدمات آب و فاضلاب در طرح های توسعه ای آبرسانی اضطراری شهر تهران از طریق قبوض آب بهای صادره در بازه زمانی پنج ساله از هر یک از مشترکین شهر تهران اخذ نماید.

وی ادامه داد: شرکت آب و فاضلاب استان تهران با همکاری شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران از محل ماده ۱۰ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب مجلس شورای اسلامی شهر تهران در تاریخ ۱۳۸۰.۱۱.۲۷ و آیین نامه اجرایی آن مصوب هیات دولت در تاریخ ۱۳۸۴.۳.۱ اعتبارات مربوطه را اخذ و صرفاً جهت اجرایی نمودن طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران هزینه نماید. شرکت آب و فاضلاب استان تهران با در نظر گرفتن بندهای فوق الاشاره، پیش بینی لازم را در برنامه و بودجه سنواتی خویش برای پیشبرد طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران لحاظ نماید.

به گفته عضو شورا، شهرداری شهر تهران موظف است پیش بینی و تخصیص لازم به منظور مطالعات و اجرای طرح آبرسانی اضطراری را برای تامین نیازهای آتش نشانی شهر تهران در ایستگاه های آتش نشانی که قابلیت اجرا دارند، برای وضعیت های تعلیق شبکه آبرسانی از محل منابع داخلی به عمل آورد. به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی توصیه موکد می شود هزینه مطالعات و اجرای طرح آب اضطراری را برای تامین نیازهای خدمات درمان اضطراری و بیمارستان های شهر تهران، برای وضعیت های تعلیق شبکه آبرسانی شهر در برنامه و بودجه سالیانه خویش به ویژه مراکز درمانی بزرگ و بیمارستانی به نحو مقتضی منظور نماید.

نوری درباره همکاری سایر دستگاه‌ها در این طرح نیز اشاره کرد و گفت: به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی توصیه موکد می گردد با هماهنگی شرکت آب و فاضلاب استان تهران، نسبت به انجام مطالعات مهندسی آبرسانی اضطراری پس از زلزله و سایر شرایط اضطرار، برای خدمات درمان اضطراری و بیمارستان های شهر تهران در بازه زمانی حداکثر یک ساله اقدام نماید.به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی توصیه موکد می شود نسبت به تجهیز و تامین مخازن آب اضطراری مراکز خدمات درمانی اضطراری و بیمارستان ها برای وضعیت های تعلیق شبکه آبرسانی در بازه زمانی حداکثر پنج ساله اقدام نمایند. همچنین تاکید می شود با اتخاذ ساز و کارهای لازم، پیش بینی و اجرای مخازن ذخیره آب اضطراری به حجم متناسب را برای بیمارستان ها و مراکز درمانی جدید الاحداث در ضوابط تضمین کند.

وی ادامه داد: به سازمان های آموزش و پرورش شهر و شهرستان های تهران توصیه موکد می شود با لحاظ ظرفیت محوطه مدارس نسبت به در اختیار قرار دادن زمین های مورد نیاز برای اجرای طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران با شرکت آب و فاضلاب استان تهران همکاری کند. به دانشگاه ها، مراکز آموزش عالی توصیه موکد می شود با لحاظ ظرفیت محوطه دانشگاه ها نسبت به در اختیار قرار دادن زمین های مورد نیاز طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران همکاری کند.به مراکز حیاتی، حساس و مهم شهر تهران توصیه موکد می شود نسبت به بررسی و تامین حداقل های مورد نیاز آبرسانی اضطراری با همکاری شرکت آب و فاضلاب استان تهران برای نیازهای داخلی خویش اقدام نمایند.به مراکز فرهنگی و مذهبی تهران توصیه موکد می شود با لحاظ محوطه اماکن فرهنگی و مذهبی، نسبت به در اختیار قراردادن زمین های مورد نیاز طرح آبرسانی اضطراری شهر تهران همکاری نماید. به کار گروه تخصصی آموزش و اطلاع رسانی شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران به ویژه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران توصیه موکد می گردد نسبت به فرهنگ سازی اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به شهروندان در راستای پیاده سازی طرح آبرسانی اضطراری اقدام کند.

نوری در توضیح بخش دیگری از این لایحه گفت: کارگروه نظارت، ارزیابی و پایش جهت هماهنگ سازی در اقدامات اجرایی، تهیه آیین نامه ها، مطالعات، تهیه استاندارها و ضوابط فنی و همچنین پایش و ارزیابی دستگاه ها و نهادهای ذی ربط، تشکیل و نسبت به ارزیابی و ارائه گزارش در ادوار منظم و سالیانه در کلیه وجوه و مراحل طرح اقدام نماید.

اعضای کارگروه نظارت، هماهنگی و پایش به شرح ذیل تعیین می گردد؛

الف- نماینده تام الاختیارکمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی (رییس گارگروه)

ب- نماینده تام الاختیار شرکت آب و فاضلاب استان تهران (دبیر کارگروه)

ج- نماینده تام الاختیار شهرداری تهران

د- نماینده تام الاختیار سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران

ه- نماینده تام الاختیار وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی

و- نماینده تام الاختیارگروه های داوطلب مردمی

ز- نماینده تام الاختیار مراکز آموزشی و دانشگاه های همکار

تبصره: انتخاب نماینده گروه های مردم نهاد با پیشنهاد ستاد سازمان های مردم نهاد شهر تهران خواهد بود..

وی در پایان تاکید کرد: شهرداری تهران موظف است هر شش ماه یکبار گزارش اجرای این مصوبه را به شورای اسلامی شهر تهران ارائه کند.

کلیات این طرح با ۱۰ رای موافق به تصویب رسید.