تدوین دستورالعمل حمایتی، پس از گازگرفتگی کارگر شهرداری منطقه 16

هادی زبده شهردار منطقه 16 با بیان اینکه این حادثه در محله خزانه بخارایی رخ داده است، گفت: نصب غیر اصولی بخاری و نشت گاز از این وسیله موجب فوت یکی از کارگران و مصدومیت ۲ نفر دیگر و انتقال آن‌ها به مراکز درمانی شد.

این حادثه در حالی رخ داده است که سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران متولی ایجاد گرمخانه‌های ایمن و بهداشتی برای افراد بی خانمان در تهران است.

نجم الدین محمدی مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهردرای تهران در نشست خبری که ۲۰ آذر ۹۷ در یکی از گرمخانه‌ها برگزار شد، با بیان اینکه در حال حاضر ۱۷ گرمخانه در سطح شهر تهران وجود دارد که به افراد بی‌سرپرست و بی‌خانمان خدمات می‌دهند، اظهار کرد: برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا در هر منطقه شهرداری یک گرمخانه با ظرفیت ۱۵۰ نفر داشته باشیم.

حالا این پرسش مطرح است که چرا شهرداری تهران که خود برای بی خانمان‌ها گرمخانه ایمن ایجاد می‌کند، از ایجاد محلی گرم و ایمن برای کارگران خود، جا می‌ماند و حادثه‌ای مانند گازگرفتگی اخیر جان یک کارگر شهرداری منطقه ۱۶ را در محل استراحتش می‌گیرد.

مجید فراهانی عضو شورای شهر تهران با اشاره به بازدیدی که از محل اسکان کارگران حوزه پسماند در برخی نواحی شهرداری تهران داشته است، اظهار کرد: در یکی از نواحی منطقه ۵ شهرداری دیدم که کارگران در ساختمانی زندگی می‌کنند که برای استحمام باید از آن خارج شوند و جالب است که برای دوش گرفتن، آب گرم وجود نداشت و آن‌ها باید با آب سرد خود را شستشو می‌کردند.

فراهانی با اظهار تاسف از اینکه حداقل امکانات ایمنی برای کارگران وجود ندارد، اظهار کرد: جای تأسف دارد که بعد از گذشت چندین دهه از فعالیت شهرداری، وضعیت اسکان کارگران آن نابسامان است.

وی با بیان اینکه شهرداری در سال‌های گذشته امکانات مالی خوبی داشته است، گفت: متاسفانه علی‌رغم آن شرایط، کارگران در محیط‌های غیراستاندارد اسکان داده می‌شوند و اتفاقی هم که برای کارگران شهرداری منطقه ۱۶ افتاد، نشان می‌دهد که حداقل امکانات ایمنی برای آن‌ها وجود نداشته است.

فراهانی با اشاره به دوش گرفتن کارگران با آب سرد، تصریح کرد: طبیعتا در این شرایط کارگران انگیزه‌ای برای خدمت رسانی مطلوب ندارند، لذا این وضعیت یک موضوع سراسری در همه نواحی است و آنچه در منطقه ۱۶ رخ داده نمونه‌ای از آن بوده است.

ابراهیم شیخ معاون منابع انسانی شهرداری تهران با اشاره به خبر باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص جان باختن کارگر شهرداری منطقه ۱۶ به دلیل گازگرفتگی در صفحه شخصی خود نوشت: گرچه از نظر قانونی و سازمانی وظیفه‌ای برای حفظ و نگهداشت کارگران پیمانکار نداریم و مسئولیت بر عهده پیمانکاران است و آن‌ها در برابر قانون هستند، لکن خود را به صورت اخلاقی و شرعی مسئول می‌دانم و همه جا سخنگوی درد‌های آنان هستم. دستورالعملی در جهت حمایت از حقوق آن‌ها تهیه کردیم که امیدواریم در صورت تصویب، کار مهمی در این زمینه انجام شود.

همچنین ابراهیم شیخ معاون منابع انسانی شهرداری تهران خاطرنشان کرد: این دستورالعمل باید در شورای معاونین شهرداری تهران تصویب شود، تا در دستور کار قرار گیرد.

معاون منابع انسانی شهرداری تهران در پایان در خصوص جزئیات این دستورالعمل اظهار کرد: در راستای صیانت و رعایت عدالت از نیرو‌های پیمانکاری حجمی و وحدت رویه در نحوه پرداخت دستمزد و مزایای کارگران تحت پوشش شرکت‌های پیمانکاری اعم از خدمات شهری، فضای سبز، پسماند، عمرانی و غیره تدوین بخشنامه بهسازی وضعیت پرداخت حقوق و دستمزد نیرو‌های پیمانکاری حجمی، با اهم موارد ذیل الزامی است:

۱- رعایت ماده ۱۰ در قرارداد‌های پیمانکاری (عقد قرارداد، توزیع نسخ قرارداد به کارگر).

۲-پرداخت تمامی مزایای قانونی متعلقه به قرارداد‌های کار اعم از دستمزد روزانه، حق مسکن، بن کالا‌های اساسی، کمک هزینه خواروبار و غیره مطابق با قانون کار و تأمین اجتماعی.

۳- افتتاح حساب بانکی نزد بانک شهرجهت پرداخت حقوق و دستمزد کارگران، ارائه فیش حقوقی، ارائه لیست پرداخت حقوق و دستمزد کارگران به کارفرما.

۴- محاسبه و پرداخت مزایای غیرمستمر برابر ضوابط و مقررات کار و تأمین اجتماعی، ارسال فهرست اسامی کارگران شاغل، بررسی لیست‌های پرداخت حقوق و دستمزد، کسورات قانونی مثل بیمه و غیره.

۵- رعایت مقررات حفاظت فنی و بهداشتی مطابق ماده ۵۰ قانون کار، درصورت وقوع حادثه ناشی از کار، ثبت گزارش حادثه، تکمیل فرم حادثه، معرفی کارگران آسیب دیده به شرکت شهر سالم و تدابیر و اقدامات لازم جهت کسر هزینه‌های مربوطه از صورت وضعیت پیمانکار، آموزش‌های مقدماتی انجام وظایف شغلی و حفاظت فنی و بهداشت کار.

ابلاغ این دستورالعمل به شرکت‌ها و سازمان‌های تابعه شهرداری تنها می‌تواند مانع تضییع حقوق آن دسته از کارگرانی شود که با پیمانکاران شهرداری در حال همکاری هستند، اما بسیاری دیگر از کارگران هستند که به دلیل نداشتن مسکن و حضور گسترده معتادان در گرمخانه‌ها از حضور در این امکان خودداری می‌کنند.

افشین حبیب زاده عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه خانه کارگر در دوره مدیریت شهری سال‌های گذشته مذاکراتی را برای ایجاد گرمخانه توسط شهرداری با این نهاد انجام داد تا کارگران در اماکن گرم مستقر شوند، گفت: در این مذاکرات قرار شد گرمخانه‌ها در اختیار کارگرانی قرار گیرد که مکانی برای استراحت و یا خواب شبانه ندارند و در ابتدا هم اقداماتی در این همین راستا انجام شد.

عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه تعداد این گرمخانه‌ها کم بود و با گذشت زمان از اهداف ترسیم شده خود دور ماند، تصریح کرد: در مراجعاتی که به گرمخانه‌ها داشتم، مشاهده کردم که بخش قابل توجهی از گرمخانه‌ها در اختیار معتادان قرار گرفته و ما کمتر شاهد حضور کارگران فاقد مسکن بودیم.

وی با تأکید بر اینکه از ابتدا قرار بود گرمخانه‌ها در اختیار کارگران فاقد مسکن قرار بگیرد، افزود: در آن مقطع هیچ صحبتی در مورد معتادان نکردیم، اما در حال حاضر گرمخانه‌ها به مکانی برای اقامت معتادان تبدیل شده‌اند.

حبیب‌زاده تصریح کرد: من نمی‌گویم که گرمخانه‌ها را از معتادان بگیرند، اما باید برای اسکان معتاد و غیر معتاد اولویت بندی داشته باشیم که متأسفانه نبود فضای کافی و عدم اولویت بندی مشکل ایجاد کرده است.