رئیس کل جدید باید چه کند و خود را برای چه چیزی آماده کند و نبایدهای او در شرایط پیش رو چیست؟
واضح است در چنین شرایطی مهم‌ترین خصیصه رئیس کل نگاه اقتصادی به جریان پولی و بانکی کل کشور است. زیرا نگاه مذکور در کل اقتصاد اثرگذار است. باید رئیس کل بانک مرکزی در شرایط جنگ اقتصادی به جای نگاه حسابداری و بله قربان‌گویی به دولت، استقلال این بانک را بیش از پیش کند. سم مهلک برای اقتصاد دقیقا بله‌قربان‌گویی رئیس کل بانک مرکزی است که در کشور تن به حرکت‌های پوپولیسمی دولت و اجازه چاپ پول بدهد و تولید را تضعیف یا نقدینگی فعلی را ساماندهی و کنترل کند. رئیس جدید باید تبعات سکوت بی‌موقع در برابر افزایش بدهی‌های دولتی و روند تولید نقدینگی با نرخ رشد بالا را بفهمد و بتواند مقاومت در مقابل خواسته‌های دولتی داشته باشد و همچنین در شرایط پیش رو مراقب تحرک نقدینگی نیز باشد.
البته بدیهی است در چنین شرایطی برخی تصمیمات سخت و همراه با هزینه است، اما نقطه بهینه تعامل با دولت در تولید پول و در ماه‌های آینده بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
رئیس کل جدید بانک مرکزی میراث‌دار نقدینگی‌ای است که در ظرف پنج سال حدود سه برابر شده و از حدود 500 هزار میلیارد تومان به 1600 هزار میلیارد تومان رسیده است و میل بانک‌ها در اضافه برداشت‌ها بسیار زیاد شده است. رئیس جدید باید بداند که با تحریم و بدون تحریم باید تحول بانکداری در کشور رخ دهد.
هنوز بانک‌ها در قالب‌های مختلف به دنبال سودهای موهومی هستند و ترازنامه‌ها همچنان بیانگر واقعیات بانک‌ها و بازار پولی نیست. بازی پونزی هم که دامن بخشی از سیستم بانکی را گرفته و این روزها اخبارش در قالب تسهیلات دریافتی و حقوق‌های نجومی سلبریتی‌ها در فضای مجازی در جریان است.
او باید جرئت شکستن مهر سکوت بر دهانش را در مو‌اقع لزوم داشته باشد، وقتی همه مسئولان دولتی در حوزه بازار ارز بر یک رقم (4هزار و 200 تومانی) تاکید می‌کنند و استدلال همه آنها نگاه حسابداری به میزان واردات و صادرات بر مبنای ارزهای خارجی است، بی‌آنکه فهمی از تورم ناشی از افزایش نقدینگی و انتظارات تورمی داشته باشند، سمعاً و طاعتاً در بانک مرکزی سم مهلکی است که در چند سال اخیر تبعاتش را برای حفظ دستاورد کنترل تورم در قالب افزایش نقدینگی دیده‌ایم. رئیس کل بانک مرکزی باید این درک را داشته باشد که افزایش قیمت بیش از دو برابر ارزهای خارجی و بی‌اعتباری پول ملی نتیجه بنیادین افزایش نقدینگی است. کدام اقتصادخوانده‌ای است که نداند کنترل تورم با افزایش شبه پول در سیستم بانکی دوام ندارد.
محاسبات ساده بر اساس فرمول رابطه‌های نرخ رشد نقدینگی و تورم به راحتی نشان می‌دهد با توجه به نرخ رشد نقدینگی و وضعیت نرخ رشد اقتصادی، هر چهار سال تورمی معادل 100 درصد داریم و رئیس کل جدید بانک مرکزی باید دراین‌باره تصمیمات سختی بگیرد و بتواند آنها را عملیاتی کند. رئیس کل بانک مرکزی باید با پیگیری مجدانه تغییر ترکیب دارایی‌های بانک‌ها را دنبال کند تا قدرت تسهیلات‌دهی را بالا ببرد و همچنین با بهره‌گیری از معاونین ارزی باتجربه، بار دیگر مسیر بازار ارزی را از اعطای ارزهای رانتی به مسیر ساماندهی منطقی مدیریت منابع ارزی هدایت کند. ماه‌های پیش رو شرایط سختی را داریم که باید خود را و سیستم بانکی را برای آن آماده کنیم.
