طنین ناهنجار سمفونی آلودگی صوتی در پایتخت

گروه اجتماعی- در سال‌های گذشته به ویژه یک دهه اخیر توجه بسیاری از مسوولان و شهروندان معطوف آلودگی هوا و تاثیرات آن شده و در این میان تقریبا آلودگی های صوتی مورد غفلت قرار گرفته و راهکار جدی برای رفع آن اندیشیده نشده است.

 

به گزارش افکارنیوز، درست یک سال قبل و با هدف مقابله با این مساله، اعضای شورای اسلامی شهر تهران برنامه عملیاتی کاهش آلودگی صوتی را به تصویب رساندند اما اکنون به نظر می رسد آلودگی صوتی همسایه دیوار به دیوار آلودگی هوا شده و با هم عرصه را برای پایتخت نشینان هر روز تنگ تر کرده و اوضاع آنچنان ناامید کننده است که به گفته رییس کمیته عمران شورای شهرتهران ، تلاش‌های یک‌ سال گذشته تأثیر چندانی نداشته و آلودگی صوتی پایتخت در حال حاضر در وضع اضطرار قرار دارد.

 

اقبال شاکری اظهار کرده است: «کمیته پایش آلودگی صوتی از زمان تصویب برنامه عملیاتی کاهش آلودگی صوتی که آبان ماه‌ سال ۹۴ بوده تاکنون دو جلسه داشته است که دو موضوع در این کمیته در حال بررسی بوده که شامل تهیه دستورالعمل برای مراکز معاینه فنی برای تست آزمون صدای خودرو‌ها و بررسی موضوع تعیین حریم صوتی بزرگراه‌ها برای اعمال در مقررات شهرسازی است .»

به گفته این عضو شورای شهر، منطقه ۹ شهرداری دارای بیشترین آلودگی صوتی در بین مناطق شهر است و به طور کلی مناطق 9 تا 20 از نظر آلودگی هوا در وضعیت خوبی قرار ندارند.

به اعتقاد رییس کمیته عمران شورای شهر تهران، اصلی‌ترین عامل آلودگی صوتی در تهران موتورسیکلت‌ها هستند.همچنین بر اساس بررسی های صورت گرفته از سوی واحد آلودگی صدا شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، نقش موتورسیکلت‌ها در ایجاد آلودگی صوتی شهر ۴۹‌درصد، خودروهای سبک ٣٠ درصد، خودروهای سنگین ٢٠ درصد و اتوبوس‌های شرکت واحد  یک ‌درصد تعیبن شده که با توجه به تردد روزانه حداقل یک میلیون و 500هزار موتور سیکلت در پایتخت می توان نتیجه گرفت که خیابان های شهر از نظر آلودگی صوتی چه وضعیتی دارند.

 

اقدمات کاهنده آلودگی صوتی

بر اساس مصوبه شورای شهر تهران، حد مجاز صدا برای روز و شب به ترتیب ۵۰ و ۴۰ دسی‌بل به حریم صدمتر تعریف شده اما بررسی‌ها نشان می دهد میزان آلودگی صوتی در مناطق مسکونی که در نزدیکی بزرگراه‌ها قرار گرفته اند بین ۷۰ تا ۸۰ دسی‌بل است در حالی که استاندارد آلودگی صوتی مناطق مسکونی در روز ۵۵ دسی‌بل و در شب ۴۵ دسی‌بل تعیین شده است.

برای کاهش اثرات مخرب آلودگی صوتی بر سلامت شهروندان در سال های گذشته، مسوولان و به ویژه مدیریت شهری اقدامات ناچیزی مانند نصب دیوارهای صوتی در بزرگراه‌ها را در دستور کار قرار داده و اجرایی کرده اند که می توان به نصب بیش از ۱۴هزار متر طول و ۵۵هزار و ۳۰۰ مترمربع دیوار صوتی در بزرگراه‌های شهر تهران اشاره کرد که بزرگراه های صدر، کردستان و حکیم ازجمله نقاط تجهیزشده به دیوار صوتی شفاف هستند.

اما بسیاری از نقاط شهر از نظر آلودگی صوتی وضعیت اسفباری دارند به طوری که بر اساس گفته های مهدی فغانی، مدیرکل مهندسی و ایمنی ترافیک سازمان حمل‌ونقل و ترافیک هم‌اکنون ۲۰ بزرگراه شهر تهران آلودگی صوتی دارند که باید برای نصب دیوار صوتی در برخی نقاط این بزرگراه‌ها اقدام شود که می توان به در اولویت بودن نصب دیوار صوتی در بزرگراه شیخ فضل‌الله( حدفاصل جناح تا ابتدای بلوار تیموری در هر دو سمت، بزرگراه حکیم ضلع شمال( حدفاصل خیابان پیامبر (ص) تا پل عابر خروجی شهید ستاری)، بزرگراه حکیم ضلع شمال( حدفاصل سازمان برنامه تا بزرگراه شهید باکری)، بزرگراه حکیم ضلع شمال (حدفاصل شهید باکری تا تعاون)، مسیر شرق به غرب بزرگراه آزادگان (باند کندرو محله خلیج فارس، بزرگراه بسیج (حدفاصل بزرگراه شهید محلاتی تا ۴۵ متری ده حقی، بزرگراه آزادگان ضلع شرقی( حدفاصل شاهد تا شهید لشکری)، بزرگراه شهید بابایی( حدفاصل امام علی(ع) تا پل نیروی زمینی، بزرگراه کردستان جنوب به شمال (خیابان‌های ۱۷ تا ۳۹ و ۲۳ تا ۲۷ و ۶۴ تا ۷۰  اشاره کرد.

همان طور که ذکر شد، اقدامات صورت‌گرفته  از سوی دولت برای کنترل  و کاهش آلودگی صوتی انگشت‌ شمار و بسیار ناچیز بوده و برای این کار باید بودجه های لازم تخصیص و تامین شود به طوری که اگر بودجه مورد نظر تامین شود می توان تا پایان سال نسبت به نصب یک کیلومتر دیوار صوتی در تهران امیدوار بود هر چند مشکل شهرمان با این یک کیلومتر حل نمی شود.

 

تاثیرات آلودگی صوتی بر سلامت شهروندان

به اعتقاد متخصصان هرگونه سر و صدای محیط زندگی در درازمدت می تواند منجر به ضایعات جسمی و روحی در انسان شود.

سر و صدای زیاد در دراز مدت می تواند به صورت یک عامل استرس زا درآمده و سیستم عصبی افراد را تخریب کند ، این نوع آلودگی بر سیستم شنوایی انسان نیز تاثیرات جبران ناپذیری باقی می گذارد که معمولا کاهش شنوایی از جمله این موارد است که می تواند بر نوع و کیفیت زندگی افراد و نحوه تعامل با سیر شهروندان موثر باشد.

استرس ناشی از صداهای مزاحم و آلودگی های صوتی می تواند منجر به افزایش فشار خون، تغییر ضربان قلب، افزایش میزان کلسترول خون، ترشح بیش از حد هورمون‌ها، بروز آسیب‌های جدی به سیستم گردش خون، سیستم قلبی عروقی و ... می شود. 

اختلال از خواب به صورت بی خوابی و کم خوابی، کاهش تمرکز ، بروز رفتارهای خشن و پرخاشگرانه از جمله دیگر تاثیرات منفی این معضل است.

بر اساس تحقیقات بین المللی تاثیر آلودگی صوتی بر کودکان را می توان به صورت تولد نوزادان با وزن کم، دارای ناهنجاری های جنینی مانند شکاف کام، سقط جنین و... مشاهده کرد، آلودگی صوتی همچنین سبب ترشح هورمون هایی که برای جنین مضر است در بدن مادران باردار می شود.

همچنین آلودگی صوتی می تواند بر رشد گیاهان تاثیر گذاشته و سبب مهاجرت جانوران و پرندگان باشد که این وضعیت اکنون در پایتخت قابل مشاهده است.

برای ممانعت از بروز این موارد بهتر است دولت و مدیریت شهری مقابله با آلودگی صوتی را در اولویت قرار داده و اجازه ندهد شرایط به گونه ای شود که همانند آلودگی هوا چاره ای برای حل آن نتوان متصور شد و به عبارت بهتر تمام طرح ها به بن بست رسیده و شکست بخورد.