اردن به دنبال تغییر ائتلاف های منطقه ای و بین المللی

عبدالله دوم پادشاه اردن اخیرا پایان الحاقیه های مربوط به الباقوره و الغمر در توافق صلح با رژیم صهیونیستی را اعلام کرد. وی تاکید کرد که اردن تصمیم گرفته است به اجرای الحاقیه هایی که به اسرائیل اجازه استفاده از اراضی الباقوره و الغمر را می دهد، پایان دهد.

به موجب توافق صلح وادی عربه که در ۲۵ اکتبر ۱۹۹۴ به امضا رسید دو منطقه الباقوره و الغمر تحت حاکمیت اردن است اما رژیم صهیونیستی این اراضی را اجاره کرد و به کشاورزی در آن پرداخته و از آن سود می برد و ارتش رژیم صهیونیستی می تواند با سلاح وارد این مناطق شود. این توافقنامه پس از ۲۵ سال پایان می یابد (اکتبر ۲۰۱۹) و طبق توافق هر یک از طرفین باید یک سال قبل از انقضای مهلت یعنی در اکتبر ۲۰۱۸ درباره تمدید یا پایان دادن به توافق، نظر خود را اعلام کند که عبدالله دوم از پایان آن خبر داد. این مسأله واکنش رژیم صهیونیستی را به دنبال داشته است.

هشام الهبیشان تحلیل گر و فعال سیاسی اردنی در گفتگو با خبرنگار مهر در این خصوص گفت: در ابتدا باید بدانیم که این اقدام در راستای فشارهای مردمی و ملی در اردن علیه نظام حاکم صورت گرفت که با عنوان عدم تمدید توافق نامه اجاره اراضی الباقوره و الغمر به رژیم صهیونیستی برای ۲۵ سال آینده انجام شد.

وی افزود: در سایه این فشار مردمی به نظام اردن می توان گفت که نظام این کشور برای اتخاذ این تصمیم در همین راستا عمل کرده است چرا که در حال حاضر روابط اردن و رژیم صهیونیستی باثبات نبوده و این مسأله به تلاش این رژیم برای حل و فصل مسأله فلسطین به صورتیکه به ضرر اردن باشد بر می گردد. در واقع می توان گفت که این تصمیم به نفع نظام اردن و کشور اردن و مردم آن در درجه نخست و به نفع مسأله فلسطین در درجه دوم است.

این تحلیل گر اردنی در خصوص چگونگی واکنش رژیم صهیونیستی به این اقدام اردن تاکید کرد: واکنش اسرائیل به این اقدام اردن به سمت متشنج کردن روابط و حرکت به سمت یک جنگ سیاسی و اقتصادی جدید با این کشور خواهد بود بنابراین بخش اعظمی از این روند برخاسته از آمریکا و هم پیمانانش در منطقه خواهد بود. می توان گفت که اردن در معرض فشارهای اقتصادی، سیاسی و چه بسا امنیتی است تا از این تصمیم خود عقب نشینی کند و یا دست کم اجرایی کردن آن را به تعویق بیاندازد.

وی در ادامه افزود: در همین راستا می توان گفت که قرار داد گاز فلسطین که توسط اسرائیل غارت شده و واردات آن به اردن در معرض آزمایش قرار بگیرد. مسئولان اقتصادی اردن معتقدند که می توان گزینه های دیگری را جای گزین این قرار داد کرد به عنوان مثال می توان به گاز مصر رجوع کرد.

هبیشان یادآور شد: در هر صورت چشم پوشی کردن از این بخش از خاک اردن برای رژیم صهیونیستی آسان نخواهد بود چرا که پیچیدگی هایی در خصوص توافق صلح ۱۹۹۴ به همراه خواهد داشت. ما شاهد جلسات رایزنی مشترک و مداخلات خارجی به نفع اسرائیل در این خصوص هستیم.  آمریکا نیز بیکار نبوده و به اردن فشار می آورد. ما به سمت یک تحول واقعی و تنش در سطوح عالی میان اردن و رژیم صهیونیستی و به تبع آن روابط اردن و هم پیمانی اش با آمریکا حرکت می کنیم.

وی در خصوص تحولات اخیر صورت گرفته در سیاست خارجه اردن از جمله بازگشایی گذرگاه مرزی نصیب با سوریه تاکید کرد: این گذرگاه بعد از چندین نوبت شکست به دلیل مانع تراشی های عربستان، آمریکا و رژیم صهیونیستی بازگشایی شد.

هبیشان در ادامه یادآور شد: بررسی تحولات نظامی و سیاسی سوریه و نتایج آن در واقع بر بعد سیاسی و نظامی اردن تأثیر می گذارد. محافل رسمی اردن امروزه توانسته اند با روسها در خصوص سوریه همکاری کرده و با سوری ها از طریق راه های نظامی، سیاسی و اقتصادی تماس برقرار کنند. مقامات اردنی تلاش دارند تا قبل از هرگونه تحولات عربی، منطقه ای و بین المللی مثبت در قبال سوریه پیش دستی کرده و در این مسیر قدم بردارند.

این تحلیل گر اردنی افزود: اردن تلاش دارد تا مسائل خود را با سوریه حل و فصل کرده و روابط خود را با این کشور در تمام زمینه ها از سر بگیرد و ماشاهد آغاز یک مرحله جدید در این روابط دو جانبه هستیم. به نظر می رسد اردن به صورت رسمی دیدگاه خود را در خصوص ماهیت ائتلاف های منطقه ای و بین المللی اش تغییر میدهد.

هبیشان در پایان تصریح کرد: اردن به سمت گزینه هایی حرکت می کند که روابط منطقه ای، عربی و بین المللی اش را گسترده تر و متنوع تر کند چرا که در روابط اردن و عربستان نیز شاهد یک گسست محسوس هستیم. بعد از آنکه اردن احساس کرده پروژه ای برای هدف قرار دادن منطقه از جمله مسأله فلسطین و نظام سیاسی آن به نام معامله قرن وجود دارد روابط با رژیم صهیونیستی، آمریکا و عربستان دچار تغییر و تحول شده است اما این بدان معنی نیست که اردن در حال حاضر بخواهد یا بتواند ائتلاف خود را باآمریکا از بین ببرد.