گروه اجتماعی- سرطان ریه نوعی بیماری است که مشخصه آن رشد کنترل‌نشده سلول در بافت‌های ریه است. اگر این بیماری درمان نشود، رشد سلولی می‌تواند در یک فرایند به نام متاستاز به بیرون از ریه گسترش پیدا کند و به بافت‌های اطراف یا سایر اعضای بدن برسد. اکثر سرطان‌هایی که از ریه شروع می‌شوند، به نام سرطان‌های ابتدایی ریه، کارسینوماهایی هستند که از بافت پوششی نشات می‌گیرند.
علت ابتلا به سرطان ریه
به گزارش افکارنیوز، دلیل 90 درصد از سرطان های ریه قرار گرفتن در معرض دود دخانیات برای یک مدت طولانی است . درصد ابتلا به سرطان ریه در افرادی که سیگار نمی کشند 15٪ است.
آلاینده های موجود در هوای محیط زیست و محل کار:موادی چون آزبست (پنبه نسوز)، گاز رادون (گازی بی رنگ و بی بو که از تجزیه طبیعی اورانیم در آب، خاک و مصالح ساختمانی قدیمی تولید می شود)، اورانیوم و نیکل عامل مستعد کننده و پیشتاز در ابتلاء به سرطان ریه هستند.
استنشاق دود سیگار در محیط برای افراد غیر سیگاری
عوامل ژنتیکی:وجود سابقه سرطان ریه بین اعضای نزدیک خانواده احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می دهد.
عوامل ایمنولوژیک (ایمنی) : نارسایی مکانیسم ایمنی طبیعی بدن عاملی مستعد کننده در ایجاد سرطان ریه شناخته شده است.
سرطان ریه سالانه قربانیان زیادی می‌گیرد؛ بیشتر مردم ابتلا به این بیماری را در حکم مرگ می‌دانند؛ در صورتی که اگر این بیماری زود تشخیص داده شود قابل درمان است؛ از جمله علایمی که ممکن است نشان دهنده ابتلا به سرطان ریه باشد، به شرح زیر است:
افسردگی یا تغییرات خلق و خو
به تازگی محققان ارتباط شگفت‌انگیزی بین اولین تشخیص افسردگی، اضطراب و علایم روانی با سرطان ریه پیدا کرده‌اند؛ در موارد زیادی، افراد در مرحله اول پیشرفت سرطان ریه و بدون آگاهی از آن پس از ارجاع به بخش مراقبت‌های روانی در می‌یابند که تومور دارند؛ علایم روانی که در این افراد دیده می‌شود شامل خستگی مفرط، خواب آلودگی، افسردگی، بی‌قراری و حمله‌های عصبی بی‌دلیل است؛ اگر چه هنوز ارتباط بین اضطراب، افسردگی و سرطان ریه روشن نیست اما مشخص شده است که مبتلایان به سرطان ریه بدون دلیل احساس غیرعادی پیدا می‌کنند.
بیماری‌های مکرر
بیماری‌های مکرر مانند سرماخوردگی، آنفلوانزا، برونشیت یا ذات‌الریه به ویژه در زنان سیگاری می‌تواند به علت ضعف سیستم دفاعی یا سرطان ریه باشد؛ این بیماری‌ها در بیماران مبتلا به سرطان ریه پس از فروکش کردن علایم بیماری دوباره بروز می‌کند؛ سرطان ریه با ساکن شدن در بافت‌های ریه و لوله‌های برونشیتی، علایم مشابه به سرماخوردگی یا آنفلوانزا ایجاد می‌کند؛ این سرطان، ریه را به بیماری‌ها و عفونت‌ها مستعدتر می‌سازد و سیستم دفاعی بدن که مشغول مقابله با سرطان است کمتر می‌تواند خود را در برابر میکروب‌ها محافظت کند و در نتیجه دچار عفونت‌های جدی از جمله برونشیت و ذات‌الریه می‌شود.
خستگی مفرط
علامت دیگر سرطان ریه، خستگی مفرط و ضعف بدون دلیل است، این احساس خستگی مانند زمانی است که به تب، سرماخوردگی یا آنفلوانزا مبتلا شده‌اید و قادر به بلند شدن از جا نیستید؛ علت این خستگی رها شدن ماده‌ای در خون است که از طریق تومورهای سرطانی روی میزان اکسیژن و سلامت گلبولهای قرمز و عملکرد غده فوق کلیوی تأثیر می‌گذارد؛ غده فوق کلیوی به طور مستقیم تحریک کورتیزول را کنترل می‌کند از آنجا که خستگی مفرط می‌تواند به علت بی‌خوابی و کار بیش از حد باشد، از علت آن مطمئن شوید و سپس به پزشک مراجعه کنید.
ضخیم و دردناک شدن نوک انگشتان
ضخیم شدن نوک انگشتان دلایل زیادی دارد اما شایع‌ترین آن سرطان ریه است؛ بیشتر مردم به اشتباه این علایم را به آرتریت ربط می‌دهند؛ ناخن‌ها متورم، قرمز یا کمی گرم می‌شود و فرد در برداشتن اشیاء مشکل پیدا می‌کند؛ علت این علایم، رهایی «سیتوکینز» یا ماده شیمیایی دیگری در خون است که باعث رشد بافت و استخوان در زیر ناخن می‌شود.
از دست دادن اشتها یا کاهش بی‌دلیل وزن
اگر بدون تغییر در شیوه زندگی دچار کاهش وزن شدید یا اینکه به غذاهایی که قبلاً دوست داشتید تمایلی ندارید جای نگرانی دارد؛ سرطان ریه با علایمی مانند کاهش وزن و از دست دادن اشتها، سخت نفس کشیدن و کم اشتهایی خود را نشان می‌دهد؛ درد معده باعث حالت تهوع می شود؛ از دست دادن اشتها هنگامی رخ می‌دهد که سرطان به کبد سرایت کرده است؛ به علایم توجه کنید تا مطمئن شوید ناشی از ناراحتی روده‌ای، مسمومیت غذایی، نفخ یا قاعدگی نیست؛ اگر بی‌اشتهایی و کاهش وزن ادامه پیدا کند بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
رشد غیر طبیعی سینه در مردان
این مشکل می‌تواند نشانه یک مشکل جسمی نهفته باشد؛ تغییر در اندازه می‌تواند در یک سینه یا هر دو سینه اتفاق بیفتد؛ با متابولیزم سلولهای سرطانی، هورمونی در خون رها می‌شود و سندرومی به نام «پارانئوپلاستیک» به وجود می‌آید؛ این ناهنجاری هورمونی می‌تواند به رشد غیر طبیعی سینه در مردان منجر شود؛ این مسئله را حتماً با پزشک در میان بگذارید، زیرا علت آن می‌تواند اضافه وزن هم باشد اما باید احتمالات دیگری را نیز در نظر گرفت.
نفس تنگی
حدود 15 درصد موارد سرطان ریه، در افراد غیر سیگاری مشاهده می‌شود و علت آن هم قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا یا مواد شیمیایی است؛ اگرچه نفس تنگی یکی از شایع‌ترین علایم سرطان ریه است، اغلب مردم به آن توجه نمی‌کنند یا اینکه آن را به بیماری دیگری ارتباط می‌دهند؛ سرطان می‌تواند در کیسه‌های هوایی یا لوله برونشیتی که به ریه راه پیدا می‌کند به وجود بیاید؛ رشد تومور در ورود و خروج هوا به ریه مشکل ایجاد می‌کند.
سرفه و گرفتگی صدا
برخی افراد مبتلا به سرطان ریه که بیماری‌شان تشخیص داده شده است به یاد می‌آورند که در گذشته دچار تغییر در صدا یا سرفه‌های مکرر طولانی چند ماهه یا بیشتر بودند و آن را به آلرژی یا بیماری دیگری ربط داده بودند؛ در این موارد فرد مرتب به صاف کردن صدا نیاز پیدا می‌کند؛ تولید بزاق افزایش پیدا می‌کند؛ صدا کمی خشن می‌شود؛ سرفه‌ها خشک یا همانند هنگام سرماخوردگی است؛ رنگ خلط ممکن است کمی قهوه‌ای باشد؛ گاهی در بزاق دهان کمی خون مشاهده می‌شود؛ با ایجاد انسداد در لوله برونشیت یا ریه به علت تومور در حال رشد خلط متراکم می‌شود؛ تومورهای ریه ممکن است روی تارهای صوتی و حنجره ها فشار وارد کند در صورت مشاهده سرفه‌های مزمن یا خونی حتماً باید به پزشک مراجعه شود.
ضعف عضله
خستگی در هنگام انجام کارهای ساده مانند حمل خرید منزل یا کارهای فیزیکی می‌تواند علایم اولیه برخی انواع سرطان باشد؛ کارهایی مانند بالارفتن از پله‌ها، انجام کارهای منزل سخت‌تر یا غیر قابل انجام به نظر می‌آید؛ ورزش‌هایی را که قبلاً خوب انجام می‌دادید نمی‌توانید کامل انجام دهید؛ سلولهای سرطانی ماده شیمیایی رها می‌کند که در فعالیت طبیعی گلبول‌ها اختلال ایجاد می‌کند و باعث کم خونی یا کاهش میزان سدیم و افزایش میزان کلسیم خون می‌شود؛ گسترش سرطان ریه به مغز می‌تواند در یک طرف بدن ضعف ایجاد کند.
درد معده، کمر، شانه و سینه
درد سینه یا کمر که به علت رشد تومور به وجود می‌آید یا درد در قسمت سینه یا ریه به راحتی با درد عضله اشتباه گرفته می‌شود و ممکن است از نشانه‌های ابتلا به سرطان ریه باشد؛ گاهی نیز درد در معده حس و با ناراحتی گوارشی اشتباه گرفته می‌شود؛ سرطان ریه با وارد کردن فشار به طور مستقیم از طریق تومور یا با تحریک اعصاب که از این قسمت عبور می‌کند به طور غیر مستقیم درد ایجاد می‌کند؛ گاهی مواقع که مغز از تومور پیغام دریافت می‌کند فرد در سینه، گردن و شانه احساس درد می‌کند؛ سلولهای سرطانی می‌تواند در قفسه سینه درد ایجاد کند؛ تومور روی اعصاب فشار وارد و در نتیجه درد در شانه، زیر بغل یا قسمت پایین دست ایجاد می‌کند؛ به محض احساس درد بی‌دلیل در سینه، شانه، کمر یا معده فوراً به پزشک مراجعه کنید؛ درد سینه علامتی است که در یک چهارم بیماران مبتلا به سرطان ریه دیده می‌شود.
راههای درمان سرطان ریه
جراحی: معمولا اگر ضایعه بدخیم منحصر به ریه باشد ممکن است بخش کوچک یا تکه کاملی از ریه
سوزاندن ضایعه بدخیم با اشعه لیزر:در بعضی موارد ضایعه بدخیم سرطان ریه منجر به مسدود شدن حنجره می شود. در چنین موردی پزشک با سوزاندن ضایعه بدخیم با اشعه لیزر راه عبور هوا را برای بیمار باز می کند. این روش به طور کامل نمی تواند منجر به ازبین بردن ضایعه بدخیم شود اما کمکی است جهت سهولت تنفس در بیمار.
شیمی درمانی: جهت از بین بردن یاخته های سرطانی پراکنده مورد استفاده قرار می گیرد. شیمی درمانی جهت پیشگیری از عود بیماری و مواردی که سرطان در بدن پخش شده تجویز می شود. استفاده از داروهای شیمیایی منجر به انهدام سلولهای سرطانی می شود.
رادیوتراپی یا اشعه درمانی: جهت از بین بردن مستقیم ضایعه بدخیم ریه بکار گرفته می شود. در این روش از اشعه با انرژی زیاد استفاده می شود و این اشعه با آسیب رساندن به سلولهای زنده منجر به مرگ آنها می شود. خستگی شدید، افسردگی، تهوع، استفراغ، بی اشتهایی و آسیب های عروقی و تنفسی از عوارض جانبی رادیوتراپی است. همچنین رادیوتراپی ممکن است باعث سرکوب سیستم خونساز بدن و کاهش گلبولهای سفید و ضعف سیستم ایمنی بدن و نهایتا بروز عفونت شود.
درمان فوتودینامیک: استفاده از رنگ و نور است. در این شیوه رنگ به داخل یک ورید تزریق و سپس در تمام بدن منتشر می شود. بعد از چند روز، این رنگ فقط در سلولهای بدخیم باقی می ماند. سپس نور قرمز رنگ لیزری به سلول تابانده می شود و رنگ درون سلول سرطانی این نور را جذب می کند. این امر منجر به عکس العمل فوتوشیمیایی که مخرب سلول هاست می شود.
درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک که مشتمل بر بازسازی، تحریک، هدایت و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی بادی و هدایت سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان صورت می گیرد. استفاده از عواملی مانند اینترفرون:سلولهایی که فعالیت ضدتوموری مستقیم دارند، و آنتی بادی های مونوکلونال که اثرات تداخل بقاء سلول را دارند، رشد سرطان را کاهش می دهد.
